Vergeleken met de nationale politici spelen Nederlandse Europarlementariërs een marginale rol in de media en Nederlandse politiek. Wel maken binnenlandse politici geregeld een overstap naar het Europees Parlement (EP) en andersom. De opkomst bij de verkiezingen voor het EP is veel lager dan bij de Tweede Kamerverkiezingen en vertoonde tot 1999 een dalende trend. In sommige debatten (met name over Europa) gunt de Tweede Kamer spreekrecht aan Nederlandse Europarlementariërs.
Inhoud
Aandacht voor en aanzien van Europees Parlement
Het Europees Parlement (EP) krijgt vergeleken met de binnenlandse politiek weinig aandacht in de pers. Ook de opkomstcijfers bij de Europese verkiezingen zijn laag vergeleken met de verkiezingen voor de Tweede Kamer (TK). Bovendien halveerde het opkomstcijfer bij de Nederlandse EP-verkiezingen in de periode 1979-1999 bijna.
In 2024 was de opkomst hoger in 2019. Vanaf 1989 was er sprake van lage opkomsten, maar vanaf 2014 was er sprake van enige stijging.
| Verkiezingsjaar | Opkomst EP-verkiezingen | Opkomst TK-verkiezingen |
|---|---|---|
| 2024 | 46,2% | |
| 2023 | 77,8% | |
| 2021 | 78,7% | |
| 2019 | 41,8% | |
| 2017 | 81,9% | |
| 2014 | 37,3% | |
| 2012 | 74,6% | |
| 2010 | 75,4% | |
| 2009 | 36,7% | |
| 2006 | 80,4% | |
| 2004 | 39,3% | |
| 2003 | 80,0% | |
| 2002 | 79,1% | |
| 1999 | 30,0% | |
| 1998 | 73,3% | |
| 1994 | 35,7% | 78,7% |
| 1989 | 47,5% | 80,3% |
| 1986 | 85,8% | |
| 1984 | 50,9% | |
| 1982 | 81,0% | |
| 1981 | 87,0% | |
| 1979 | 58,1% | |
| 1977 | 88,0% |
De verkiezingen voor het Europees Parlement worden door velen beschouwd als een soort grote tussentijdse opiniepeiling voor de Tweede Kamerverkiezingen en de populariteit van de regeringspartijen.
Spreekrecht in de Tweede Kamer
Sinds enkele jaren komt het soms voor dat de Tweede Kamer voor een bepaald debat spreekrecht toekent aan Nederlandse Europarlementariërs. Een voorbeeld hiervan is het jaarlijkse Europadebat in de Tweede Kamer. In dit debat wordt de 'Staat van de Unie', een kabinetsnota over de toestand in het kabinetsbeleid betreffende de Europese Unie, besproken.
Het spreekrecht van europarlementariërs in de Tweede Kamer is aan strikte regels gebonden. Zo mogen ze niet interrumperen of geïnterrumpeerd worden.
Meer over