Kabinet-Beel I (1946-1948)

Minister-president
Dr. L.J.M. Beel (KVP)

Algemene Zaken
minister: Dr. L.J.M. Beel (KVP) (13 oktober 1947 - 7 augustus 1948)

Buitenlandse Zaken
minister: Mr. C.G.W.H. baron van Boetzelaer van Oosterhout (Partijloos)

minister voor Buitenlandse Zaken
minister: Mr. E.N. van Kleffens (Partijloos) (3 juli 1946 - 1 juli 1947)

Justitie
minister: Mr. J.H. van Maarseveen (KVP)

Binnenlandse Zaken
minister: Dr. L.J.M. Beel (KVP) (3 juli 1946 - 15 september 1947)
minister: Mr.dr. P.J. Witteman (KVP) (15 september 1947 - 7 augustus 1948)

Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
minister: Dr. J.J. Gielen (KVP)

Financiën
minister: Mr.Dr. P. Lieftinck (PvdA)

Oorlog
minister: A.H.J.L. Fiévez (KVP)

Marine
minister a.i.: A.H.J.L. Fiévez (KVP) (3 juli 1946 - 7 augustus 1946)
minister: J.J.A. Schagen van Leeuwen (Partijloos) (7 augustus 1946 - 25 november 1947)
minister a.i.: A.H.J.L. Fiévez (KVP) (25 november 1947 - 7 augustus 1948)

Openbare Werken en Wederopbouw
minister: Dr. J.A. Ringers (Liberaal, maar partijloos) (3 juli 1946 - 15 november 1946)
minister a.i.: Ir. H. Vos (PvdA) (15 november 1946 - 1 maart 1947)

Wederopbouw en Volkshuisvesting
minister: L. Neher (PvdA) (3 maart 1947 - 1 maart 1948)
minister: Dr. J. in 't Veld (PvdA) (1 maart 1948 - 7 augustus 1948)

Verkeer
minister: Ir. H. Vos (PvdA) (3 juli 1946 - 1 maart 1947)

Verkeer en Waterstaat
minister: Ir. H. Vos (PvdA) (1 maart 1947 - 8 augustus 1948)

Economische Zaken
minister: Dr. G.W.M. Huysmans (KVP) (3 juli 1946 - 14 januari 1948)
minister a.i.: S.L. Mansholt (PvdA) (14 januari 1948 - 21 januari 1948)
minister: Dr. J.R.M. van den Brink (KVP) (21 januari 1948 - 7 augustus 1948)

Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
minister: S.L. Mansholt (PvdA)

Sociale Zaken
minister: W. Drees (PvdA)

Overzeese Gebiedsdelen
minister: Mr. J.A. Jonkman (PvdA)

minister voor Begrotingstechnische zaken Overzeese Gebiedsdelen
minister: L. Götzen (Antirevolutionair, partijloos) (11 november 1947 - 7 augustus 1948)

Het kabinet Beel I wijzigde acht keer van samenstelling. Bijzonder aan de samenstelling van dit kabinet was verder dat het nog geen staatssecretarissen kende. De functie van staatssecretaris werd pas in het volgende kabinet ingesteld.

• - 

  Ringers opgevolgd door Neher (Openbare Werken); Schagen van Leeuwen opgevolgd door Fiévez (Marine)

  Twee partijloze ministers traden af, omdat ze vonden dat er krachtiger moest worden opgetreden tegen de Republiek Indonesia. In november 1946 trad minister Ringers van Openbare Werken af en een jaar later minister Schagen van Leeuwen van Marine.

• - 

  Beel werd Minister van Algemene Zaken; Witteman volgde Beel op als minister van Binnenlandse Zaken

  Omdat minister Jonkman overwerkt dreigde te raken door de Indonesische kwestie en Beel zich daarmee bovendien mee wilde bemoeien, werd hij in 1947 minister van het opnieuw ingestelde Algemene Zaken. Beel werd op Binnenlandse Zaken opgevolgd door de Noord-Hollandse gedeputeerde Witteman.

• - 

  Götzen trad aan als minister Begrotingszaken Overzeese Gebiedsdelen

  In 1947 werd naast de portefeuille Overzeese Gebiedsdelen een minister voor begrotingszaken Overzeese Gebiedsdelen aangesteld. Als minister werd de partijloze Götzen benoemd.

• - 

  Van Kleffens trad af als minister voor Buitenlandse Zaken

  Minister Van Kleffens voor Buitenlandse Zaken (zonder portefeuille) trad per 1 juli 1947 af, omdat hij voorzitter werd van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Er werd geen opvolger benoemd.

• - 

  Huysmans werd opgevolgd door Van den Brink als minister van Economische Zaken

  In januari 1948 trad minister Huysmans (KVP) van Economische Zaken af vanwege gezondheidsklachten. Zijn opvolger, de Nijmeegse hoogleraar Van den Brink, was met zijn 31 jaar de jongste minister uit de parlementaire geschiedenis.

• - 

  Neher werd opgevolgd door In 't Veld als minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting

  De opvolger van Ringers, Neher, werd in maart 1948 gedelegeerde van het Opperbestuur in Nederlands-Indië. Zijn vervanger was de Zaanse burgemeester In 't Veld (PvdA).

Onder het kabinet-Beel I daalde de inflatie van 9,1% in 1946 naar rond de 3½% in 1947 en 1948. Het kabinet richtte zich op de wederopbouw en begon de naoorlogse opbouw van een verzorgingsstaat. Minister Drees (Sociale Zaken) bracht in 1947 de Noodwet Ouderdomsvoorziening tot stand, de voorloper van de AOW. De Wet inzake het Centraal-Economisch Plan van minister Huysmans (Economische Zaken) gaf in 1947 een wettelijke basis aan het Centraal Planbureau (CPB).

Bijzonderheden

Indonesische kwestie: Akkoord van Linggadjati en Eerste Politionele Actie

In november 1946 kwam het Akkoord van Linggadjati tot stand over de vorming van een Nederlands-Indonesische Unie. Nederland was bereid de soevereiniteit van de Republiek Indonesia over Java en Sumatra te erkennen. Omdat Nederland op aandrang van de Tweede Kamer (motie-Romme/Van der Goes van Naters) het akkoord anders uitlegde dan Indonesië kwam er geen einde aan het conflict.

In juli 1947 besloot het kabinet tot een militaire actie tegen de Republiek Indonesië, de eerste politionele actie. Nederland verweet de Republiek de uitvoering van het Akkoord van Linggadjati te frustreren. Na ingrijpen van de Verenigde Naties wordt de actie beëindigd en het overleg hervat.

Openingsrede

Naar aanleiding van de eerst Tweede Kamerverkiezingen na de oorlog en het in ere herstellen van de Staten-Generaal hield Koningin Wilhelmina een openingsrede.

Troonredes

Naast de openingsrede werd er twee keer een troonrede voorgedragen. Beide redes werden uitgesproken door minister-president Beel, omdat de Koningin verhinderd was.

Het kabinet trad af op de dag van de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen. Deze verkiezingen waren noodzakelijk voor een Grondwetswijziging in verband met de naderende onafhankelijkheid van Indonesië. Het kabinet werd op 7 juli 1948, demissionair. Een maand later trad als opvolger het kabinet-Drees I aan.