Kabinet-Balkenende IV gevallen

In de vroege morgen van 20 februari 2010 is het kabinet-Balkenende IV gevallen. Na zestien uur vergaderen maakte om kwart over vier 's ochtends vroeg premier Balkenende in een persconferentie bekend dat de PvdA-ministers uit zijn kabinet stappen. De premier biedt maandag koningin Beatrix het ontslag van deze ministers aan. Als gevolg daarvan zal hij de portefeuilles van de CDA- en ChristenUnie-ministers ter beschikking stellen.

De val van het kabinet volgt op een emotionele week. Dinsdag overleefde het kabinet nog een debat over het kritische rapport-Davids. Inmiddels was ook de verlenging van de uitzending van militairen in Uruzgan een hot issue. Woensdag zei vicepremier Bos dat een dergelijke verlenging voor de PvdA onbespreekbaar was. De ministerraad zou volgens hem, conform de in 2007 bij de verlening van de missie gemaakte afspraken, een verzoek van de NAVO terzijde moeten leggen. Het CDA wilde in ieder geval het onderliggende verzoek bestuderen voordat er een beslissing genomen kon worden en hield alle mogelijkheden nog open.

Bij een door de oppositie in de Tweede Kamer aangevraagd spoeddebat over deze kwestie bleek er donderdag de nodige wrevel tussen de ministers. Wellicht speelden ook misverstanden een rol. Maar duidelijk was toen eigenlijk al wel dat het vertrouwen tussen de ministers zoek was.

Vrijdagochtend om half twaalf kwam de ministerraad bijeen. Leek het er aanvankelijk op dat er voor de 'wrevel' nog wel een oplossing te vinden was, de inzichten over de verlenging van de missie bleken te ver uit elkaar te liggen. De ontknoping kwam om kwart over vier uur 's nachts met zowel een persverklaring van premier Balkenende als van vicepremier Bos.