Mr. C. Pijnacker Hordijk

C. Pijnacker Hordijk
bron: Nationaal Archief

Rechtskundige, die al kort na zijn studie hoogleraar staatsrecht en Romeins recht werd in Amsterdam. Enige jaren later hoogleraar oud-vaderlands recht in Utrecht. In het kabinet-Van Lynden van Sandenburg volgde hij op 34-jarige leeftijd Six op als minister van Binnenlandse Zaken. De Kamer dwarsboomde zijn plannen tot censusverlaging. Nadien Gouverneur-Generaal en Eerste Kamerlid. Leidde enkele staatscommissies.

liberaal
functie(s) in de periode 1882-1902: lid Eerste Kamer, minister, Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, Commissaris van de Koning(in)

Inhoud

  1. Personalia
  2. Partij/stroming
  3. Hoofdfuncties/beroepen
  4. Partijpolitieke functies
  5. Nevenfuncties (4/17)
  6. Opleiding
  7. Activiteiten
  8. Wetenswaardigheden
  9. Publicaties van/over
  10. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Cornelis

geboorteplaats en -datum

Drumpt (gem. Wadenoijen, Gld.), 13 april 1847

overlijdensplaats en -datum

Haarlem, 3 september 1908

begraafplaats en -datum

Westerveld-Driehuis, 7 september 1908

Partij/stroming

stroming(en)

liberaal

Hoofdfuncties/beroepen

  • advocaat te Rotterdam, van 1873 tot 1874
  • hoogleraar Romeins staatsrecht, Atheneum Illustre te Amsterdam, van 4 maart 1874 tot 15 oktober 1877
  • hoogleraar burgerlijk recht en rechtsgeschiedenis, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 15 oktober 1877 tot 1 september 1881
  • rector magnificus Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam, van 1880 tot 1881
  • hoogleraar oud-vaderlands recht en zijn geschiedenis, Rijksuniversiteit Utrecht, van 1 september 1881 tot 10 februari 1882 (benoemd bij K.B. van 1 maart 1881)
  • minister van Binnenlandse Zaken, van 11 februari 1882 tot 23 april 1883 (formeel ontslag per 22 april 1883)
  • ambteloos, van 22 april 1883 tot 1 juli 1885
  • Commissaris des Konings in Drenthe, van 1 juli 1885 tot 1 augustus 1888 (benoemd bij K.B. van 19 juni 1885)
  • Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië, van 1 september 1888 tot 17 oktober 1893 (benoemd bij K.B. van 19 juni 1888)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 16 mei 1894 tot 17 september 1902 (voor Zuid-Holland)

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

Nevenfuncties (4/17)

  • lid Staatscommissie inzake reorganisatie van het onderwijs (Ineenschakelingscommissie-Woltjer), van 21 maart 1903 tot 25 april 1910
  • lid commissie voor de uitgave van 's Rijks Geschiedkundige Publikatiën
  • voorzitter College van Curatoren Gemeente-instelling van onderwijs in de taal-, land- en volkenkunde van Nederlandsch-Indië te Delft
  • voorzitter Staatscommissie wetgeving registratiebelasting en hypotheekrechten, vanaf 28 september 1906

afgeleide functies, presidia etc. (4/5)

  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van december 1898 tot april 1899
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van september 1899 tot april 1900
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van december 1900 tot april 1901
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van september 1901 tot september 1902

comités van aanbeveling, erefuncties etc.

erelid Indisch Genootschap, vanaf 1903

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Activiteiten

als parlementariër

  • Sprak in de Eerste Kamer vooral over binnenlandse zaken en Indische aangelegenheden
  • Interpelleerde op 8 juni 1894 minister Bergsma over de expeditie naar Lombok
  • Stemde in 1901 tegen de ontwerp-Woningwet
  • Interpelleerde op 5 februari 1902 minister Melvil van Lynden over de openbaarmaking van het antwoord van de Engelse regering op een (geheim) voorstel over onderhandelingen in Zuid-Afrika

als bewindspersoon (beleidsmatig)

  • Diende in 1882 een wetsvoorstel in over herziening van de kiestabel. Het ledental van de Tweede Kamer zou worden verhoogd van 86 naar 92. Het wetsvoorstel bleef onafgedaan.
  • Diende in 1882 een wetsvoorstel in tot verlaging van de census, waardoor het aantal kiezers met ca. 20.000 zou worden uitgebreid. De hoogste categorie van de census (f 60,-) zou alleen nog gelden in Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage. Het voorstel werd in 1883 ingetrokken na het uitbrengen van verslag door de commissie van rapporteurs.

Wetenswaardigheden

uit de privésfeer

  • Promoveerde bij prof. B.J. Lintelo baron de Geer van Jutphaas
  • Oprichter van het Instituut Colonial International

verkiezingen

  • Was in 1884 bij de algemene verkiezingen voor de Tweede Kamer verliezend liberaal kandidaat in het district Tiel
  • Versloeg in april 1894 bij een tussentijdse verkiezing voor een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Zuid-Holland Æ. baron Mackay (a.r.). Hij kreeg 55 stemmen, tegen 18 voor Mackay.
  • Werd in 1902 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 45 tegen 31 stemmen verslagen door J. Woltjer (arp)

Publicaties van/over

literatuur/documentatie

  • M.A. van Rhede van der Kloot, "Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch-Indië 1610-1888" (1891)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IV, 1102
  • Ned. Patriciaat, 1942

Biografisch Woordenboek(en)

biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen

biografie

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.


Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.