ARP
functie(s) in de periode 1921-1960: lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK
Personalia
voornamen (roepnaam)
Anne (Anne)
geboorteplaats en -datum
Minnertsga (gem. Het Bildt), 10 februari 1872
overlijdensplaats en -datum
Haarlem, 18 februari 1966
begraafplaats en -datum
Driehuis-Westerveld, 23 februari 1966
Partij/stroming
partij(en)
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)
Hoofdfuncties/beroepen (7/8)
- advocaat te Amsterdam, tot september 1904
- hoogleraar burgerlijk recht (sinds 1921 tevens leeropdrachten staatsrecht en volkenrecht), Vrije Universiteit te Amsterdam, van 18 oktober 1904 tot 1 oktober 1945 (benoemd 18 augustus 1904; hoogleraarschap feitelijk geëindigd in 1943 met sluiting Universiteit)
- raadsheer-plaatsvervanger Gerechtshof te Amsterdam, van 16 december 1919 tot 1942
- lid politieke hoofdredactie "De Standaard", antirevolutionair dagblad voor Nederland, van 10 november 1920 tot 1 april 1922
- lid Eerste Kamer der Staten-Generaal voor Zuid-Holland, van 20 september 1921 tot 20 september 1960 (in 1921-1923 voor Zuid-Holland; onderbreking van twee maanden in 1926)
- fractievoorzitter ARP Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 20 januari 1925 tot 20 september 1926
- fractievoorzitter ARP Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 17 september 1929 tot 20 september 1960
U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.
Partijpolitieke functies
In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.
Nevenfuncties (4/17)
- lid permanente verzoeningscommissie Nederland-Fins Verzoeningsverdrag, vanaf augustus 1929
- hoofdredacteur "De Standaard", Antirevolutionair dagblad voor Nederland, van 30 mei 1933 tot 2 oktober 1939
- lid Permanent Hof van Arbitrage, van september 1933 tot 1966 (benoemd bij K.B. van 7 augustus 1933)
- lid Staatscommissie inzake de Grondwetsherziening (Staatscommissie-De Wilde), van 24 januari 1936 tot 8 juni 1936
afgeleide functies, presidia etc. (4/10)
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 19 september 1950 tot 8 januari 1952
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 16 april 1952 tot 15 september 1960
- voorzitter commissies van rapporteurs voor de algemene beschouwingen over de rijksbegrotingen voor 1955, 1957 en 1958 (Eerste Kamer der Staten-Generaal)
- voorzitter commissie van rapporteurs voor de begroting van Buitenlandse Zaken 1959 (Eerste Kamer der Staten-Generaal)
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
Opleiding
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
Activiteiten
als parlementariër
- Was buitenland-woordvoerder van de ARP-Eerste Kamerfractie. Met name specialist op het gebied van het volkenrecht.
- Sinds juli 1946 oudste lid in jaren en als zodanig plaatsvervangend voorzitter van de Eerste Kamer. Verving in verband met ziekte Eerste Kamervoorzitter Kranenburg van december 1946 tot maart 1947.
opvallend stemgedrag (2/4)
- In 1928 stemden hij en De Veer als enigen van de ARP-fractie vóór het wetsvoorstel inzake de vereniging van de ministeries van Marine en Oorlog
- In 1937 behoorden hij en Diepenhorst tot de minderheid van hun fractie die vóór de ontwerp-Pachtwet stemde
In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.
Wetenswaardigheden
algemeen
- Schreef in de dagen van Kuyper tal van "driestarren" in "De Standaard"
- Uitte in november 1915 samen met Bavinck, Diepenhorst, Heemskerk en De Vries in de brochure 'Leider en leiding in de A.R. Partij' kritiek op het leiderschap van Abraham Kuyper. Zij pleitten voor een minder dominante leiding en meer vrijheid voor de leden.
- Werd in 1932 gepasseerd voor het lidmaatschap van de Raad van State. Het ging om de vacature-Fabius (ARP). Benoemd werd CHU'er J. Schokking.
- Bezocht, hoewel hij fractievoorzitter was, de laatste jaren van zijn Kamerlidmaatschap geen fractievergaderingen meer.
uit de privésfeer
- Zijn moeder was een nicht van L.W. de Vries, Tweede en Eerste Kamerlid
- Was in 1911 medeoprichter van het tijdschrift "Stemmen des Tijds"
anekdotes en citaten
- Sprak met een enigszins overslaande stem
verkiezingen
- Werd in december 1902 bij tussentijdse verkiezingen voor de Tweede Kamer in het district Amsterdam III verslagen door P.J. Troelstra (sdap) en J.W. IJzerman (lib.unie)
- Werd in 1921 bij een tussentijdse verkiezing in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 38 van de 69 stemmen gekozen. Op Th. Stoop (sdap) werden 18 stemmen uitgebracht en op A. Plate (lib) 11 stemmen.
- Werd in 1922 bij de verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 40 van de 69 stemmen herkozen. Op Th. Stoop (sdap) werden 17 stemmen uitgebracht en op P. Rink (lib.) acht stemmen.
- In 1923, 1926, 1932, 1937, 1946, 1948, 1951, 1952 en 1956 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep IV: Zuid-Holland
niet-aanvaarde politieke functies
- minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, maart 1926 (geweigerd, tijdens de formatiepoging van J. Limburg)
Publicaties van/over
literatuur/documentatie
- Redevoeringen van Mr. A. Anema, verzameld en ingeleid door De Block en Van Andel (1952)
- A.M. Donner, "Prof.Mr. Anne Anema", in: C. Bremmer (red.), "Personen en momenten uit de geschiedenis van de Anti-Revolutionaire Partij" (1980)
- P.J. Verdam, "Anema, Anne (1872-1966)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 14
- B.J. Bonenkamp, "Prof.mr. A.Anema, lid Eerste Kamer 1921-1960", in: A.Postma e.a. (red.), "Aan deze zijde van het Binnenhof" (1990)
- A.W. Abspoel, "Van Binnen- en Buitenhof" (1956), 34
- Wie is dat? 1938, 1956
Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
Familie/gezin
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.