J. (Jan) Hilgenga

Gronings socialistisch Tweede Kamerlid en vakbondsbestuurder. Werd opgeleid als onderwijzer, maar was telegrafist en commissionair, en uiteindelijk propagandist van de Landarbeidersbond. In 1916 districtsbestuurder van de Landarbeidersbond en daarvan vervolgens secretaris en voorzitter. In 1937 als opvolger van Hiemstra woordvoerder landbouw van de SDAP in de Tweede Kamer. Stelde zich als bondsvoorzitter welwillend op tegen het landbouwbeleid van de bezetter en nam pas in 1942 ontslag als bondsbestuurder. In 1945 berispten de SDAP en het NVV hem voor zijn houding tijdens de Bezetting.

SDAP
functie(s) in de periode 1937-1941: lid Tweede Kamer

Inhoud

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen (5/8)
4. Partijpolitieke functies
5. Nevenfuncties (4/8)
6. Opleiding
7. Activiteiten
8. Wetenswaardigheden
9. Publicaties van/over
10. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Jan (Jan)

geboorteplaats en -datum

Midwolda (gem. Midwolda), 21 juni 1883

overlijdensplaats en -datum

Midwolda (gem. Midwolda), 7 mei 1968

Partij/stroming

partij(en)

SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij)

Hoofdfuncties/beroepen (5/8)

• lid gemeenteraad van Midwolda, van 7 september 1915 tot 1 september 1919
• lid bestuur Bond van Arbeiders in de Landbouw, Tuinbouw en de Zuivelindustrie, district Groningen en Drenthe, van 1916 tot 1918
• secretaris Nederlandsche Bond van Arbeiders in de Landbouw, Tuinbouw en de Zuivelindustrie, van 1918 tot 1938
• lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1937 tot 6 november 1941
• voorzitter Nederlandsche Bond van Arbeiders in de Landbouw, Tuinbouw en de Zuivelindustrie, van juni 1938 tot 15 juni 1942 (nam ontslag)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

Nevenfuncties (4/8)

• plaatsvervangend lid Hoge Raad van Arbeid, omstreeks 1931 en nog in 1938
• lid Commissie van Emigratie van landarbeiders naar Frankrijk, omstreeks 1933
• lid Commissie Reorganisatie Landbouwcrisiswetgeving, omstreeks 1937
• lid Kerncommissie-Landbouw, Bedrijfsradenwet, omstreeks 1938

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Activiteiten

als parlementariër

• Was landbouw-woordvoerder van de SDAP-Tweede Kamerfractie

opvallend stemgedrag

• Behoorde in 1937 tot de minderheid van zijn fractie die vasthield aan het tegen de begroting van Defensie stemmen

Wetenswaardigheden

algemeen

• De ereraad van de SDAP oordeelde in 1945 dat hij het aanzien van de partij tijdens de Duitse bezetting in zo ernstige mate had geschaad, dat hij generlei functie in of namens de SDAP meer behoorde uit te oefenen. Hij had als vakbondsbestuurder meegewerkt aan de liquidatie van de confessionele vakbonden. (zie: Scheps inventariseert I, (1973), p. 185)

Publicaties van/over

literatuur/documentatie

O.S. Knottnerus, "Hilgenga, Jan", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel II, 58

Biografisch Woordenboek(en)

biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.