RKSP, KVP
functie(s) in de periode 1937-1949: lid Eerste Kamer
Personalia
voornamen (roepnaam)
Joannes Antonius James (Ton)
geboorteplaats en -datum
Semarang (Ned.-Indië), 27 januari 1884
overlijdensplaats en -datum
Leiden, 18 februari 1952
Partij/stroming
partij(en)
- RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij), tot 22 december 1945
- KVP (Katholieke Volkspartij), vanaf 22 december 1945
Hoofdfuncties/beroepen
- assistent Anatomisch Laboratorium, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1909 tot 1913
- eerste prosector en privaatdocent anatomie en embryologie te Amsterdam, van 1913 tot mei 1919
- hoogleraar anatomie en embryologie, Rijksuniversiteit Leiden, van 7 mei 1919 tot 30 mei 1942 (ontslagen door de Duitsers)
- rector magnificus Rijksuniversiteit Leiden, van september 1937 tot september 1938
- lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 21 september 1937 tot 21 oktober 1949
- hoogleraar anatomie en embryologie, Rijksuniversiteit Leiden, van 4 september 1945 tot 27 januari 1949
gevangenschap/internering
geïnterneerd gijzelaarskamp te Sint-Michielsgestel, van 4 mei 1942 tot 17 december 1942
Partijpolitieke functies
In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.
Nevenfuncties (4/14)
- lid politiek beraad, gijzelaarskamp 'Beekvliet' te Sint-Michielsgestel, van juli 1942 tot december 1942
- lid Staatscommissie reorganisatie van het hoger onderwijs (Staatscommissie-Reinink), van 1 mei 1946 tot mei 1949
- lid Vereeniging "Katholieke Studiebelangen", Landbouwhogeschool te Wageningen, omstreeks 1946
- lid diverse medische en cultureel-wetenschappelijke instellingen
afgeleide functies, presidia etc.
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 23 juli 1946 tot 16 september 1947
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 17 december 1947 tot 17 maart 1948
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 22 juni 1948 tot 21 juli 1948
- lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 21 december 1948 tot 23 juni 1949
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
Opleiding
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
Activiteiten
als parlementariër
- Was onderwijs-woordvoerder van de RKSP- en KVP-Eerste Kamerfracties
opvallend stemgedrag (2/3)
- In 1946 stemden hij en Kraaijvanger als enigen van hun fractie tegen een wetsvoorstel over uitbreiding van het aantal curatoren aan universiteiten en aan de TH Delft
- Behoorde in 1946 tot de minderheid van zijn fractie die tegen het voorstel in eerste lezing stemde over de herzieningsprocedure van de Grondwet (instelling Grondwetskamer)
In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.
Wetenswaardigheden
algemeen
- Weerlegde als hoogleraar anatomie in Leiden tijdens de Bezetting de Duitse rassenleer
- Maakte vanaf juli 1942 in het gijzelaarskamp deel uit van de 'Heren XVII', een uit diverse stromingen bestaande groep intellectuelen die nadachten over het naoorlogse Nederland. Tot de groep behoorden onder anderen A.A.M. Struycken en E.M.J.A. Sassen (RKSP), P. Lieftinck (CHU), W. Banning en M. van der Goes van Naters (SDAP), A.M. Joekes en W. Schermerhorn (VDB), J.H.A Logemann en de historicus P. Geyl.
uit de privésfeer
- Met de hoogleraren J. Huizinga, E.M. Meijers, G.J. Heering en J.van der Hoeve vormde hij in de jaren twintig een wandelclub "De Beentjes", die echter nooit aldus is beschreven, maar alleen picturaal is aangeduid
- Hij was de eerste katholieke hoogleraar in Leiden en in zijn tijd één van de weinigen
- Hield op 26 november 1940 als hoogleraar een protestrede tegen anti-Joodse maatregelen. Een gevelsteen aan zijn toenmalige woning aan de Boerhaavelaan in Leiden herinnert daaraan.
- Een dochter van hem was gehuwd met een zoon van L.G. Kortenhorst, Tweede Kamerlid
- Schoonzoon van Anton Dreesman, medeoprichter van V&D
verkiezingen
- In 1937 kandidaat in en in 1946 en 1948 gekozen door Groep IV: Zuid-Holland
niet-aanvaarde politieke functies
- minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, maart 1926 (geweigerd, tijdens de formatiepoging van J. Limburg)
- minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, juli 1939 (geweigerd)
Publicaties van/over
literatuur/documentatie
- S.J. Fockema Andreae, Levensbericht van Joannes Antonius James Barge, in: Jaarboek Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1957
- J. Bosmans, "Barge, Johannes Antonius James (1884-1952)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 17
- Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)
Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
Familie/gezin
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.
