'pragmatisch' liberaal
functie(s) in de periode 1848-1861: buitengewoon lid Tweede Kamer, lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, minister
Personalia
voornamen (roepnaam)
Johannes Servaas
geboorteplaats en -datum
Dordrecht, 31 mei 1808
overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 4 april 1863
begraafplaats en -datum
begraven op begraafplaats 'Eik en Duinen'
Partij/stroming
stroming(en)
'pragmatisch' liberaal
Hoofdfuncties/beroepen (12/15)
- loco-gemeentesecretaris van Dordrecht, van november 1845 tot augustus 1847
- lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 4 juli 1848 tot 15 september 1848 (voor de steden, Dordrecht)
- buitengewoon lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 september 1848 tot 6 oktober 1848 (voor Zuid-Holland)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 13 februari 1849 tot 20 augustus 1850 (voor het kiesdistrict Dordrecht)
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 oktober 1850 tot 13 mei 1852 (voor het kiesdistrict Dordrecht)
- lid gemeenteraad van Dordrecht, van 9 oktober 1851 tot 1 augustus 1856
- burgemeester en gemeentesecretaris van Dordrecht, van 12 mei 1852 tot 1 augustus 1856 (benoemd bij K.B. van 12 april)
- lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 5 juli 1853 tot 23 augustus 1853 (voor het kiesdistrict Dordrecht)
- lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 23 augustus 1853 tot 15 september 1856 (voor Zuid-Holland)
- minister van Marine, van 1 augustus 1856 tot 14 maart 1861
- minister van Koloniën ad interim, van 1 januari 1861 tot 9 januari 1861 (na het aftreden van minister Rochussen)
- minister van Financiën ad interim, van 23 februari 1861 tot 14 maart 1861 (na het aftreden van minister Van Hall)
ambtstitel
- minister van staat, van 13 maart 1861 tot 4 april 1863
U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.
Nevenfuncties (4/7)
- regent Krankzinnigengesticht te Dordrecht
- lid curatorium Latijnse School te Dordrecht
- lid Staatscommissie onderzoek koloniale remises, 1853
- lid Staatscommissie onderzoek koloniale remises, 1854
afgeleide functies, presidia etc.
tijdelijk voorzitter van de ministerraad, tot 1 april 1859
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
Opleiding
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
Activiteiten
als parlementariër (5/6)
- Stemde vóór alle voorstellen tot Grondwetsherziening
- Sprak in de Tweede Kamer over uiteenlopende onderwerpen (kiesrecht, binnenlands bestuur, muntwezen, handel, jacht en visserij)
- Interpelleerde in 1849 minister De Kempenaer over het combineren van het Tweede Kamerlidschap en burgemeesterschap
- Sprak als Eerste Kamerlid onder meer bij ontwerpen op defensiegebied en op het terrein van het binnenlands bestuur (o.a. armwezen)
- Behoorde in 1855 tot de zeven leden die vóór (verworpen) wetsvoorstellen over officierspensioenen stemden. Een meerderheid keerde zich tegen het verlenen van volledig pensioen aan buitenlandse officieren die niet in Nederlands woonden.
In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.
als bewindspersoon (wetgeving)
- Bracht in 1859 de Loodswet tot stand. Deze verklaarde het verplichte loodsen van zeeschepen in zeemonden en havens, alsmede het heffen van loodsgelden tot een rijkstaak. De loodstaken moeten worden uitgeoefend door gediplomeerde loodsen.
Wetenswaardigheden
uit de privésfeer
- Stamde af van een zuster van de gebroeders De Witt
- Overgrootvader van de bekende (en niet geheel onomstreden) sportbestuurder Karel Lotsy
- Een zoon van hem was gehuwd met een dochter van G.A. IJssel de Schepper, Tweede Kamerlid
- Zijn vader was gemeentesecretaris van Dordrecht
verkiezingen
- Versloeg in 1848 in het district Dordrecht J.R. Thorbecke na herstemming
- Werd in 1850 in de eerste stemmingsronde met ruim verschil (84 procent van de stemmen) gekozen
- Werd in 1853 bij een tussentijdse verkiezing van een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 37 van de 71 stemmen gekozen
Publicaties van/over
literatuur/documentatie
- Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel V, 322
- Cees Esseboom, "Johannes Servaas Lotsy", in: Dordts Biografisch Woordenboek (digitaal), 2018
Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek
Familie/gezin
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.
