H.G. (Hette) Abma

Hervormde dominee (Gereformeerdebonder) en SGP-voorman met kenmerkend zwart pak en donkere domineesstem. Kwam in 1963 in de Tweede Kamer en volgde in 1971 Ir. Van Dis op als fractievoorzitter. Bleef daarnaast actief als predikant. Diende in 1979 met de GPV'er Verbrugh een, overigens kansloos, initiatiefwetsvoorstel in over bescherming van ongeboren leven, als alternatief voor de abortusvoorstellen van PvdA en D66 en van het kabinet-Van Agt. Stapte in 1981 over naar 'de overzijde van het Binnenhof'. Bleef ook in de Kamer allereerst dominee, die vaak citeerde uit de Bijbel. Als hij als Kamerlid sprak, richtte hij vaak de blik omhoog, het hoofd schuin achterover gebogen. Minzame en gerespecteerde 'getuigende' politicus.

SGP
functie(s) in de periode 1963-1987: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK

Inhoud

1. Personalia
2. Partij/stroming
3. Hoofdfuncties/beroepen (8/13)
4. Partijpolitieke functies
5. Nevenfuncties
6. Opleiding
7. Activiteiten
8. Wetenswaardigheden
9. Publicaties van/over
10. Familie/gezin

Personalia

voornamen (roepnaam)

Hette Gerrit (Hette)

geboorteplaats en -datum

Wouterswoude (gem. Dantumadeel), 23 januari 1917

overlijdensplaats en -datum

Putten, 2 januari 1992

Partij/stroming

partij(en)

• CHU (Christelijk-Historische Unie) (van huis uit)
• SGP (Staatkundig Gereformeerde Partij), vanaf 1952

Hoofdfuncties/beroepen (8/13)

• predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Putten (Gld.), van 6 september 1959 tot 31 juli 1963
• emeritus predikant Nederlandse Hervormde Kerk (met uitoefenen van preekbevoegdheid), vanaf 31 juli 1963
• lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 31 juli 1963 tot 10 juni 1981
• lid gemeenteraad van Gouda, van 6 september 1966 tot 1 januari 1970
• fractievoorzitter SGP Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 29 april 1971 tot 24 mei 1981
• lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 10 juni 1981 tot 3 juni 1986
• fractievoorzitter SGP Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 1 juni 1981 tot 27 mei 1986
• lid gemeenteraad van Putten, van 7 september 1982 tot april 1987 (gezamenlijke fractie van RPF en SGP)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

Nevenfuncties

• docent tweewekelijkse catecheten-cursus
• lid bestuur scholengemeenschap "De Driestar" te Gouda
• lid bestuur Landelijke Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs
• voorzitter Nederlandse Hervormde Bond voor Inwendige Zending, omstreeks 1970

afgeleide functies, presidia etc.

• voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Wet bijzondere opneming psychiatrische ziekenhuizen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 5 april 1978 tot 10 juni 1981
• voorzitter bijzondere commissie voor het voorstel van wet van het lid Beckers-de Bruijn inzake dierenbeschermingsbepalingen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 13 april 1978 tot 10 juni 1981
• lid bijzondere commissie van onderzoek naar de kennis, die personen hadden van het oorlogsverleden van mr. W. Aantjes en de wijze waarop deze kennis was verkregen en gehanteerd werd (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van december 1978 tot augustus 1979
• lid College van Senioren (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 1 juni 1981 tot 27 mei 1986

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

Activiteiten

als parlementariër

• Was in de Tweede Kamer onder meer woordvoerder voor binnenlandse zaken, justitie, onderwijs, volksgezondheid en aangelegenheden op het gebied van cultuur en maatschappelijke werk
• Interpelleerde op 14 mei 1974 minister Van Agt over het verschijnsel burgerlijke ongehoorzaamheid
• Diende in 1979 samen met A.J. Verbrugh (GPV) een initiatiefwetsvoorstel in inzake levensbescherming van de menselijke vrucht. Dit voorstel werd in 1980 in de Tweede Kamer verworpen.

opvallend stemgedrag

• Stemde in 1986 in tegenstelling tot zijn fractiegenoot Barendregt vóór het wetsvoorstel tot opheffing van het Openbaar Lichaam Rijnmond

Wetenswaardigheden

algemeen

• Werd op 2 juli toegelaten als Tweede Kamerlid, maar pas op 31 juli beëdigd.
• Aanvankelijk maakte de Hervormde kerk bezwaar dat hij zijn predikantsambt ook als Kamerlid (parttime) zou blijven uitoefenen. Uiteindelijk werd hierin in 1964 toegestemd.
• Leidde sinds 1985 de politieke groepering Gereformeerde Gezindte Putten (GGP) die samenwerkte met de RPF en die daarmee inging tegen de lijn van SGP-kiesvereniging Putten
• Werd op 21 januari 1992 in de Tweede Kamer herdacht. Namens het kabinet sprak daarbij minister De Vries.

uit de privésfeer

• Hij kwam door zijn schoonvader dominee H.A. Leenmans, die lid was van het hoofdbestuur van de SGP, in de politiek
• Nam in december 1969 ontslag als raadslid omdat dit niet langer was te combineren met het Kamerwerk

verkiezingen

• Werd in 1981 door Groep IV (Zuid-Holland) tot Eerste Kamerlid gekozen

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen

"De Dominee"

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/9)

• Friesch Dagblad, 23 augustus 1986
• "H.G. Abma 1917-1992; Dominee en politicus", NRC Handelsblad, 3 januari 1992
• "'Ook in de politiek bleef ik me altijd dominee voelen'. H.G. Abma 1917-1992", Trouw, 4 januari 1992
• W. Slagter, "Abma, Hette Gerrit (1917-1992)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 3
• W. Fieret e.a., "Tot welzijn van heel het volk, SGP-partijredes van ds. H.G. Abma" (Den Haag, 2002)
• H.A. van Dolder-de Wit, "Levend in het werk des Heeren. Ds. Hette Gerrit Abma (1917-1992) predikant en parlementariër" (2006) (met bijdragen van dr.ir. J. van der Graaf en mr. G. Holdijk)

Biografisch Woordenboek(en)

biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia

particulier archief in familiebezit

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.