''Kort Verslag"
Alles wat in het parlement wordt besproken, wordt vrijwel woordelijk vastgelegd in de Handelingen. Zo zijn in de loop der tijden dikke boekbanden ontstaan. Die worden echter slechts door een relatief kleine groep lezers geraadpleegd. Behalve bij politici, ambtenaren en een enkele wetenschapper is er voor de Handelingen niet veel belangstelling.
Aanvankelijk, in de negentiende eeuw, verschenen de Handelingen als bijblad van de Staatscourant. Ook die uitgave had toen een beperkte oplage. In de negentiende eeuw en de eerste helft van de twintigste eeuw stonden in sommige kranten wel uitvoerige verslagen van de debatten. Zeker tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw was er zodoende sprake van tamelijk gedetailleerde parlementaire verslaggeving.
Tegenwoordig moeten wij het doen met Den Haag Vandaag (dat klinkt onaardiger dan het is bedoeld) en het wekelijkse vragenuurtje. Heel sporadisch worden debatten integraal uitgezonden. Voor de liefhebbers bestaat ook de mogelijkheid om de beraadslagingen live via internet te volgen (bij de Tweede Kamer mét beeld). Wat het parlement echt doet, blijft echter voor velen onduidelijk.
Je zou dus zeggen dat een 'tussenlaag' tussen 'alles' en 'weinig' niet zo gek zou zijn. Het aardige is dat de Eerste Kamer daar al in voorziet. Sinds september 2003 staat op de website van de Eerste Kamer wekelijks een vergaderverslag op hoofdlijnen. De Senaat heeft de oud-parlementair journalist Peter Riemersma in de arm genomen, die op bekwame wijze voor de verslaglegging zorgt.
Nu is een 'Kort Verslag' voor de Eerste Kamer eenvoudiger te realiseren dan voor de Tweede Kamer. De Eerste Kamer vergadert als regel slechts één keer per week en mist bovendien het recht van amendement, waardoor er minder over details wordt gesproken.
De veelheid van onderwerpen en de langere en complexere behandeling zouden echter geen beletsel mogen of moeten zijn voor de Tweede Kamer om ook het 'Kort Verslag' te doen 'herleven'. Er zal een uitgebreidere redactiestaf moeten komen dan in de Senaat en er moeten keuzes worden gemaakt in de onderwerpen. Een verantwoorde selectie is echter beter dan wat we nu hebben, want nu is er niets.
Een 'Kort Verslag' zou overigens niet nieuw zijn - het gebruik van 'herleven' duidde daar al op. Tussen 1908 en 1924 kende de Tweede Kamer namelijk al een 'Kort Verslag'. Het werd verzorgd door redacteuren van de speciaal opgerichte Tachygraphische Inrichting. Eén van de redacteuren was het latere sociaal-democratische Tweede Kamerlid J.E. Stokvis.
De redacteuren van het Kort Verslag kregen, net als de stenografen, een plaats in de vergaderzaal. Zij zorgden ervoor dat al de avond van het debat een verslag verscheen van hetgeen er die dag in de Kamer besproken was. De omvang van dat verslag was ongeveer eenderde van de Handelingen.
Net als bij de Handelingen kon iedereen zich abonneren op het Kort Verslag. Aanvankelijk mocht de uitgave zich verheugen in een redelijke belangstelling (uiteraard relatief, want de doelgroep was beperkt). Later, zowel door economische omstandigheden, als door hogere prijzen, liep het aantal lezers sterk terug. Daarop werd besloten het Kort Verslag af te schaffen. Pogingen om het te doen herleven, mislukten.
Nu is de kans op succes groter. Als verspreiding, zoals bij de Eerste Kamer, via internet plaatsvindt, is dat immers een laagdrempelige voorziening waarvan velen plezier kunnen hebben. Nog altijd is de belangstelling voor het politieke debat beperkt, maar het gemiddelde opleidingsniveau ligt veel hoger dan tachtig jaar geleden en in potentie is de doelgroep groter dan toen. Bovendien zullen niet alleen individuele lezers profiteren, maar kunnen ook intermediairs (organisaties, journalisten) er voordeel van hebben.
De beknopte verslaggeving biedt bovendien kansen om het inzicht in de werking van de parlementaire democratie te vergroten. Het kan laten zien dat Kamers meer doen dan alleen het aannemen of afstemmen (dat komt overigens vrijwel niet voor) van wetsvoorstellen. En ook dat is nuttig. Ten slotte is er ook nog de parlementaire geschiedenisschrijver, die dankzij het Kort Verslag een goed overzicht krijgt van de belangrijkste debatten. Kortom, goede redenen voor de Tweede Kamer om het voorbeeld van de Eerste Kamer te volgen.