Koninkrijk Holland (1806-1810)

Na het eenhoofdige bestuur van raadpensionaris Schimmelpenninck, waarover keizer Napoleon niet tevreden is, benoemt hij in 1806 zijn broer Lodewijk tot koning. Door het koningschap wordt Nederland nog meer dan in de voorgaande vijf jaren een vazalstaat van het Franse keizerrijk.

Tijdens dit koningschap wordt de titel 'minister' ingevoerd. Die ministers zijn dienaren van de koning en alleen aan hem verantwoording schuldig. Zij worden door hem benoemd en ontslagen. Verder is er een advieslichaam, de Staatsraad, en een parlement, het Wetgevend Lichaam. Dat parlement van 39 leden komt slechts één keer per jaar bijeen en heeft geringe bevoegdheden.

Lodewijk Napoleon zet zich erg in voor de Hollandse zaak; veel meer dan zijn broer de keizer wenselijk vindt. De koning probeert zelfs Nederlands te leren. Ook toont hij zijn medeleven bij rampen en tracht hij kunsten en wetenschappen te bevorderen. Dat alles is uiteindelijk niet naar de zin van de keizer, die zijn broer tot aftreden dwingt.

Per 1 juli 1810 doet Lodewijk Napoleon afstand van de troon ten behoeve van zijn zoontje en op 9 juli 1810 wordt bij het Decreet van Rambouillet Holland ingelijfd bij Frankrijk. Er komt namens keizer Napoleon een Franse stadhouder, Charles Ferdinand Lebrun, hertog van Plaisance, die met drie intendanten het bestuur voert. Eén van die intendanten is de vroegere minister Gogel. Holland maakt tot november 1813 deel uit van het keizerrijk Frankrijk.

Inhoudsopgave van deze pagina:

1.

Bijzonderheden

  • - 
    In november 1806 wordt het Continentaal Stelsel ingevoerd, waardoor handel met Groot-Brittannië wordt verboden.
  • - 
    Lodewijk Napoleon toont in 1807 bij de ontploffing van het kruitschip in Leiden en in 1808 en 1809 bij overstromingen van de grote rivieren zijn medeleven met de getroffen bevolking.
  • - 
    In 1808 wordt de provincie Oost-Friesland aan het koninkrijk toegevoegd, waardoor er ook drie extra leden in het Wetgevend Lichaam komen. Per 31 maart 1810 worden Zeeland, Brabant en een deel van Gelderland aan Frankrijk afgestaan, waarna het ledental van het parlement met zes wordt verminderd.
  • - 
    In 1808 wordt het Koninklijk Instituut van Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten te Amsterdam opgericht. In Den Haag komt een Koninklijke Bibliotheek.
  • - 
    In augustus/december 1809 vindt een Engelse invasie op Walcheren plaats, die echter door de Fransen en Bataven teniet wordt gedaan.

2.

Staatsraad

De Staatsraad was het advieslichaam van koning Lodewijk Napoleon. Zij was de voortzetting van de Staatsraad uit 1805. De Staatsraad adviseerde over alle wetsvoorstellen en over andere bestuursaangelegenheden. Alle wetsvoorstellen moesten voor advies eerst aan de Staatsraad worden gezonden, voordat ze behandeld werden in het Wetgevend Lichaam.

3.

Ministers

Hieronder een overzicht van de ministers

Secretaris van Staat
minister: Mr.Dr. W.F. Röell (Orangisten) (30 juni 1806 - 8 januari 1808)

Buitenlandse Zaken
minister: Mr. M. van der Goes van Dirxland (moderaat) (19 juni 1806 - 8 januari 1808)
minister a.i.: Mr.Dr. W.F. Röell (Orangisten) (8 januari 1808 - 15 juli 1810)

Justitie en Politie
minister: J.F.R. van Hooff (moderaat) (4 juli 1806 - 22 mei 1807)
minister a.i.: J.J. Cambier (moderaat) (22 mei 1807 - 20 november 1807)
minister: J.J. Cambier (moderaat) (20 november 1807 - 10 december 1807)
minister: Mr. C.F. van Maanen (Technocraat) (10 december 1807 - 11 april 1809)
minister a.i.: Mr. J.H. Appelius (moderaat) (11 april 1809 - 27 mei 1809)
minister: Mr. A.W.J.J. van Hugenpoth tot Aerdt (moderaat) (27 mei 1809 - 1 januari 1811)

Binnenlandse Zaken
minister a.i.: I.J.A. Gogel (Technocraat) (19 juni 1806 - 4 juli 1806)
minister: Mr. J.H. Mollerus (Orangisten) (4 juli 1806 - 17 mei 1808)
minister: Mr.Dr. W.F. Röell (Orangisten) (8 januari 1808 - 15 mei 1810)
minister: Dr.Mr. F.A. van Leyden van Westbarendrecht (moderaat) (17 mei 1808 - 8 december 1808)
minister a.i.: Mr. A.P. Twent van Raaphorst (Orangisten) (8 december 1808 - 1 januari 1809)
minister: Mr. A.P. Twent van Raaphorst (Orangisten) (1 januari 1809 - 27 mei 1809)

Eredienst en Binnenlandse Zaken
minister: G.A.G.Ph. van der Capellen (Orangisten) (27 mei 1809 - 1 januari 1811)

Financiën
minister: I.J.A. Gogel (Technocraat) (5 juni 1806 - 27 mei 1809)
minister: Mr. J.H. Appelius (moderaat) (27 mei 1809 - 1 december 1810)

Oorlog
minister: H.D. Bonhomme (Technocraat) (11 juli 1806 - 24 november 1806)
minister a.i.: D. van Hogendorp (Technocraat) (24 november 1806 - 25 januari 1807)
minister: D. van Hogendorp (Technocraat) (25 januari 1807 - 7 december 1807)
minister: J.W. Janssens (Technocraat) (7 december 1807 - 27 mei 1809)
minister: Dr. C.R.Th. Krayenhoff (Technocraat) (27 mei 1809 - 3 maart 1810)
minister a.i.: J.J. Cambier (moderaat) (3 maart 1810 - 15 april 1810)
minister: J.J. Cambier (moderaat) (15 april 1810 - 1 januari 1811)

Marine
minister: Ch.H. Ver Huell (Technocraat) (10 juni 1806 - 8 januari 1808)

Waterstaat
minister: Mr. A.P. Twent van Raaphorst (Orangisten) (27 mei 1809 - 1 januari 1811)

Erediensten
minister: Mr. J.H. Mollerus (Orangisten) (17 mei 1808 - 27 mei 1809)

Indië en Koophandel
minister: Mr. P. van der Heim (Orangisten) (6 juli 1806 - 8 januari 1808)
minister: J.J. Cambier (moderaat) (10 december 1807 - 8 januari 1808)

Marine en Koloniën
minister: Mr. P. van der Heim (Orangisten) (8 januari 1808 - 1 januari 1811)

Meer over