Europese Raad
De Europese Raad bestaat uit de regeringsleiders of staatshoofden van de 27 lidstaten van de Europese Unie, de vaste voorzitter en de voorzitter van de Europese Commissie. Alleen de regeringsleiders of staatshoofden hebben stemrecht tijdens de vergaderingen. De Europese Raad heeft geen wetgevingstaak, maar stelt wel de politieke richting van de EU vast.
De 27 leiders uit de Europese Raad kunnen de positie van hun land ten opzichte van de EU vaststellen. Bijeenkomsten van de Europese Raad zijn daarom belangrijk en worden ook vaak 'Europese top' genoemd: de leiders stellen dan de prioriteiten vast die voor de Europese Commissie vaak het startpunt zijn bij het formuleren van nieuwe initiatieven.
De Europese Raad moet niet verward worden met de Raad van Europa (een internationale organisatie) noch met de Raad van de Europese Unie (ook wel Raad van Ministers genoemd). De Europese Raad komt minstens vier keer per jaar bijeen om de algemene politieke beleidslijnen vast te stellen. De huidige vaste voorzitter van de Europese Raad is Charles Michel (België).
Inhoudsopgave van deze pagina:
Bijeenkomsten van de Europese Raad vormen mijlpalen in de politieke ontwikkeling van de Europese Unie. De besluiten tijdens de bijeenkomsten van de Europese Raad zijn een belangrijke stimulans bij het bepalen van de algemene politieke richtsnoeren. De vaste voorzitter kan hierbij accenten leggen, door bepaalde onderwerpen te agenderen.
In de meeste gevallen besluit de Europese Raad met consensus. Dat betekent dat een voorstel alleen aangenomen kan worden wanneer alle lidstaten het eens zijn. Er wordt niet gestemd, maar overlegd tot iedereen het met het voorstel eens is.
Fundamentele hervormingen: aanpassing van de Europese Verdragen
De Europese Raad mag als enig orgaan van de Europese Unie besluiten dat de EU-verdragen moeten worden herzien. De EU-leiders roepen dan een Conventie bijeen.
In die Conventie zitten de Europese Raad en vertegenwoordigers van de Europese Commissie en het Europees Parlement. Elk land heeft hier een vetorecht. Er wordt besloten met unanimiteit, dat wil zeggen dat er pas besluiten worden genomen als alle landen het met elkaar eens zijn.
In de Europese Raad wordt Nederland vertegenwoordigd door de minister-president. Sinds 2 juli 2024 is dat Dick Schoof.
De premier krijgt tijdens de Europese Raad assistentie van de minister van Buitenlandse Zaken, Caspar Veldkamp (NSC). Met de invoering van het Verdrag van Lissabon is de toegang van andere bewindslieden beperkt.