Ledenparticipatie in politieke partijen

Politieke partijen spelen een centrale rol bij het uitdragen en ontwikkelen van ideeën, bij het bepalen van standpunten en bij de rekrutering van volksvertegenwoordigers. Daarvoor kennen zij eigen procedures en vormen van organisaties. Bij vrijwel alle partijen kunnen leden invloed uitoefenen.

De wijze waarop die medezeggenschap wordt geregeld, verschilt echter vaak. In onderstaand overzicht staat per partij welke invloed de leden van een partij op de besluitvorming hebben. De Partij voor de Vrijheid (PVV) kent geen leden en dus ook geen besluitvorming door leden.

De laatste jaren hebben diverse partijen kiezers meer invloed gegeven, bijvoorbeeld doordat zij direct de lijsttrekker en/of partijvoorzitter kunnen kiezen. Van oudsher hebben leden van D66 de meeste (directe) invloed op de interne besluitvorming. Bij andere partijen spelen lokale en regionale afdelingen soms nog een belangrijke rol.

Contentssopgave van deze pagina:


1.

Vaststellen verkiezingsprogramma

partij

wijze

toelichting

CDA

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

PvdA

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

SP

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

VVD

algemene vergadering

De gezamenlijke vergadering van de vergadering van afgevaardigden en de algemene ledenvergadering. Van elk onderwerp is bepaald door welk van deze twee vergadering het besluit genomen wordt. In de regel wordt over politieke onderwerpen de beslissing genomen door de algemene ledenvergadering en over de statuten en reglementen door de vergadering van afgevaardigden.

PVV

door partijleider

 

GroenLinks

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

ChristenUnie

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

D66

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

PvdD

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

SGP

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

DENK

niet bekend

 

FvD

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

Volt

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

JA21

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

BBB

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

BIJ1

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

2.

Verkiezing lijsttrekker

partij

wijze

toelichting

CDA

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

PvdA

ledenreferendum

is in principe bindend, maar kan overreden worden door congres om zwaarwegende (meestal procedurele) redenen en met 2/3 meerderheid

SP

afgevaardigdencongres

congres waarin alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

VVD

ledenreferendum

de uitslag is adviserend

PVV

n.v.t.

 

GroenLinks

ledenreferendum

de uitslag is bindend

ChristenUnie

afgevaardigdencongres

congres waarin alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

D66

digitale stemming

alle stemgerechtigde leden kunnen digitaal een stem uitbrengen

PvdD

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

SGP

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

DENK

niet bekend

 

FvD

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

Volt

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

JA21

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

BBB

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

BIJ1

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

3.

Vaststellen kandidatenlijsten

partij

wijze

toelichting

CDA

afdelingen/
ledencongres

 

PvdA

ledencongres

 

SP

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

VVD

ledenreferendum

uitslag is bindend

PVV

door partijleider

 

GroenLinks

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

ChristenUnie

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

D66

digitale stemming

alle stemgerechtigde leden kunnen digitaal een stem uit brengen

PvdD

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

SGP

afdelingencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

DENK

niet bekend

 

FvD

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

Volt

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

JA21

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

BBB

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

BIJ1

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

4.

Besluit over regeringsdeelname

partij

wijze

toelichting

CDA

Tweede Kamerfractie

 

PvdA

ledencongres

 

SP

niet geregeld

 

VVD

Tweede Kamerfractie

 

PVV

niet geregeld

 

GroenLinks

niet geregeld

 

ChristenUnie

Tweede Kamerfractie

 

D66

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

PvdD

niet geregeld

 

SGP

niet geregeld

 

DENK

niet geregeld

 

FvD

niet geregeld

 

Volt

niet geregeld

 

JA21

niet geregeld

 

BBB

niet geregeld

 

BIJ1

niet geregeld

 

5.

Verkiezing partijvoorzitter

partij

wijze

toelichting

CDA

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

PvdA

ledenreferendum

uitslag is bindend

SP

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

VVD

algemene vergadering

De gezamenlijke vergadering van de vergadering van afgevaardigden en de algemene ledenvergadering. Van elk onderwerp is bepaald door welk van deze twee vergadering het besluit genomen wordt. In de regel wordt over politieke onderwerpen de beslissing genomen door de algemene ledenvergadering en over de statuten en reglementen door de vergadering van afgevaardigden.

PVV

n.v.t.

 

GroenLinks

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

ChristenUnie

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

D66

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

PvdD

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

SGP

afgevaardigdencongres

congres waarbij alleen afgevaardigden uit de afdelingen stemrecht hebben

DENK

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

FvD

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

Volt

ledencongres

congres waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

JA21

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben

BBB

algemene vergadering en voordracht

het bestuur wordt verkozen door de algemene vergadering die toegankelijk is voor alle leden en het bestuur wijst daarna uit zijn midden zelf een voorzitter aan

BIJ1

algemene vergadering

vergadering waarbij alle leden van de partij stemrecht hebben


Meer over