Achtergrond: opvallend veel nieuwe lijsttrekkers?

Nu zowel Mark Rutte en ook Wopke Hoekstra niet langer beschikbaar zijn voor het lijsttrekkerschap en PvdA/GroenLinks een nieuwe lijsttrekker krijgen, lijkt een nieuwe generatie politieke leiders aan te treden. Bij de ChristenUnie komt na het vertrek van Gert Jan Segers sowieso een nieuwkomer. Vraag is verder wat Sigrid Kaag doet.

Toch is dat minder opmerkelijk dan wellicht verondersteld. Bedacht moet worden dat er in 2021 ook al zes nieuwe lijsttrekkers waren. Bij D66, CDA, PvdA, SP, Partij voor de Dieren en 50PLUS.

Langdurige lijsttrekkerschappen zijn betrekkelijk uitzonderlijk. Als Geert Wilders de PVV-lijst weer aanvoert, zal dat voor de zesde keer zijn. Voor SGP'er Kees van der Staaij zou dat de vijfde keer zijn. Mark Rutte was dat overigens ook vijf keer, wat bij de VVD uitzonderlijk was. Oud was dat vier keer en Wiegel maar drie keer.

Veelvuldig lijsttrekker waren bijvoorbeeld Joop den Uyl en Bas van der Vlies (zeven keer). Jan Marijnissen en Marianne Thieme waren dat vijf keer. Hans van Mierlo was zes keer lijsttrekker, maar in twee verschillende periodes (1967-1972 en 1986-1994).

Ruud Lubbers was slechts twee keer lijsttrekker (1986 en 1989), maar behaalde toen beide keren met zijn partij 54 zetels. Jan Peter Balkenende was vier keer lijsttrekker en Dries van Agt drie keer.

Opvallend is dat er bij de PvdA vanaf 2002 bij iedere verkiezing een nieuwe lijsttrekker was, behalve in 2006 toen Wouter Bos die rol voor de tweede keer vervulde.