Vooruitblik: wat kunnen we in 2023 verwachten van de Europese Unie?
DEN HAAG (PDC) - Met het einde van het jaar wordt op verschillende manieren teruggeblikt op het afgelopen politieke Europese jaar. Het was een veelbewogen jaar, waarin diverse crises centraal stonden. Alhoewel deze crises net lieten zien dat een politiek jaar niet altijd te voorspellen is, wordt er door de Europese instellingen al voorzichtig vooruitgeblikt. Wat kunnen we verwachten? En welke thema's staan het aankomende jaar naar verwachting centraal?
Als 'dagelijks bestuur' van de EU, ligt het initiatief voor wetgeving bij de Europese Commissie. Zij maakte haar werkprogramma voor 2023 al op 18 oktober 2022 bekend. De voorstellen hierin zijn gericht op het aanpakken van de huidige crises, maar moeten er ook voor zorgen dat de EU op koers blijft om de langetermijndoelstellingen te behalen. Naast de geopolitieke rol van de EU in de wereld, staat de Europese Green Deal dan ook hoog op het prioriteitenlijstje. Daarna volgen de digitale toekomst, economisch beleid en de Europese democratie.
Op het prioriteitenlijstje van het Europees Parlement staat de digitale transformatie prominent bovenaan. Kunstmatige intelligentie, cryptomunten, databescherming en het chiptekort worden daarbij aangestipt als hoofdprioriteiten. Daarnaast worden onder andere energie, consumentenrechten en migratie als grote thema's aangemerkt. Met name het Nieuwe Pact voor Migratie en Asiel zal naar alle waarschijnlijkheid een grote rol spelen in het aankomende jaar. De Europese Green Deal, die bovenaan de agenda van de Commissie staat, wordt door het Parlement slechts genoemd in de context van het koolstofvrij maken van diverse sectoren van de economie.
Met de jaarwisseling neemt Zweden het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie over van Tsjechië. Dit betekent ook nieuwe prioriteiten. Net als de Commissie richt het Zweedse voorzitterschap zich in eerste instantie op de huidige crises; het veiligheids- en defensiebeleid van de EU moet worden versterkt en de energietransitie moet worden versneld om de hoge energieprijzen tegen te gaan. Het versterken van de economie en het handhaven van de rechtsstaat worden tot slot ook genoemd als prioriteiten van de Zweden.
Zweden is de hekkensluiter van de trojka met Frankrijk en Tsjechië en zal het voorzitterschap van 1 januari tot en met 30 juni 2023 bekleden. Dit betekent dat er vanaf juli 2023 een nieuwe trojka aantreedt van Spanje, België en Hongarije, beginnend met het Spaanse voorzitterschap.
Bron: Europese Commissie, Europees Parlement, Raad van de EU