Pegas: "Staat vond private belangen belangrijker dan publieke belangen"

DEN HAAG (PDC) - Volgens voormalig financieel topambtenaar Wouter Raab "wogen private belangen zwaarder dan publieke belangen" in de samenwerking tussen de Nederlandse staat en olie- en gasbedrijven Shell en ExxonMobil. Raab was een van de drie personen die gisteren werd gehoord door de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen (Pegas), waar de verhouding tussen de staat en de multinationals centraal stond.

Raab gaf aan dat Shell en ExxonMobil, samen eigenaar van de Nederlande Aardolie Maatschappij (NAM), geduchte onderhandelaars zijn. Hierdoor zaten de ministeries van Economische Zaken en Financiën in een lastige positie betreffende de publiek-private samenwerking.

Dit werd beaamd door Sandor Gaastra, directeur-generaal Klimaat en Energie bij Economische Zaken, die gisteren ook werd verhoord. Gaastra gaf aan dat de ministeries externe adviseurs inschakelden om een meer gelijkwaardige positie te creëeren tijdens de onderhandelingen. Verscheidene malen werd arbitrage ingezet, omdat de gesprekken te weinig opleverden.

Gaastra zei wel dat hij het onterecht vindt dat de oliemaatschappijen als "grote boosdoeners" worden neergezet. Volgens hem wordt over het hoofd gezien dat de staat een grote verantwoordelijkheid draagt voor wat er mis is gegaan tijdens de gaswinning en versterkingsoperaties. Zo stelde hij dat het veiligheidsargument niet voldoende was voor de ministerraad om tot het stopzetten van de gaswinning over te gaan, "financiële argumenten waren ook nodig".

Voormalig marketingmanager van ExxonMobil, Filip Schittecatte, liet optekenen dat het Amerikaanse olie- en gasbedrijf lang probeerde te voorkomen dat de gaswinning in Groningen werd verminderd en stopgezet. Uiteindelijk werd de afbouw met tegenzin geaccepteerd. Schittecatte bekende persoonlijk niet blij te zijn met het akkoord, hij vindt het "jammer dat het Groningenveld niet leeg wordt gepompt".

Bron: Het Financieel Dagblad, NOS, NRC