Commissie maakt het voor burgers gemakkelijker om over de grenzen heen veilige toegang te krijgen tot gezondheidsgegevens

Vandaag presenteert de Commissie een reeks aanbevelingen voor het opzetten van een veilig systeem dat burgers in alle lidstaten in staat stelt om toegang te krijgen tot hun elektronische patiëntendossiers.

Op dit moment krijgen Europese burgers niet in alle EU-landen in dezelfde mate toegang tot hun elektronische patiëntendossiers. Hoewel sommige burgers toegang hebben tot een deel van hun elektronische patiëntendossiers op nationaal niveau of over grenzen heen, hebben vele anderen slechts beperkte digitale toegang of helemaal geen toegang. Daarom komt de Commissie vandaag met aanbevelingen die de veilige toegang over grenzen heen en met volledige inachtneming van de algemene verordening gegevensbescherming vergemakkelijken.

Vicevoorzitter Andrus Ansip, verantwoordelijk voor de Digitale Eengemaakte Markt: "De burgers hebben behoefte aan veilige en volledige onlinetoegang tot hun eigen gezondheidsgegevens, ongeacht waar zij zich bevinden. Gezondheidswerkers hebben behoefte aan betrouwbare patiëntendossiers die hen in staat stelt patiënten snel te behandelen op basis van betrouwbare informatie. Onze gezondheidsstelsels hebben de beste middelen nodig voor de beste gepersonaliseerde zorg. We moeten samen zorgen voor een vlotte ontwikkeling van de veilige uitwisseling van elektronische patiëntendossiers in de hele EU. Dat draagt bij aan het welzijn van de burgers en geeft vernieuwers de mogelijkheid te werken aan de volgende generatie digitale oplossingen en medische behandelingen.”

Vytenis Andriukaitis, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid: “Veel burgers die op reis zijn in of verhuizen naar een andere lidstaat zouden graag toegang hebben tot hun eigen medische gegevens om deze aan een lokale huisarts ter beschikking te stellen. Als we in staat zijn om medische informatie op een veilige manier aan artsen in het buitenland te geven, wordt niet alleen de kwaliteit van de zorg die we krijgen aanzienlijk verbeterd, maar levert dat ook voordelen op voor het gezondheidszorgbudget. Het wordt dan minder waarschijnlijk dat dure medische tests, waaronder medische beeldvorming of laboratoriumanalyses, moeten worden herhaald.

Commissaris Mariya Gabriel, verantwoordelijk voor Digitale Economie en Samenleving: "We streven ernaar de burgers van de EU toegang te geven tot veilige en hoogwaardige digitale diensten. In het kader daarvan zal het initiatief van vandaag ertoe bijdragen dat patiënten overal in de EU behandeld kunnen worden, onder meer in noodsituaties. Dankzij het voorgestelde EU-kader voor de uitwisseling van elektronische patiëntendossiers kunnen artsen en andere gezondheidswerkers de burgers efficiënter en doeltreffender helpen.”

De lidstaten zorgen er al voor dat sommige delen van elektronische patiëntendossiers over de grenzen heen toegankelijk en uitwisselbaar zijn. Sinds 21 januari 2019 kunnen Finse burgers met een elektronisch recept in Estland geneesmiddelen kopen; Luxemburgse artsen kunnen binnenkort toegang krijgen tot de patiëntendossiers van Tsjechische patiënten.

In de aanbevelingen van vandaag wordt voorgesteld dat de lidstaten hieraan drie nieuwe onderdelen van patiëntendossiers toevoegen, namelijk laboratoriumtests, medische ontslagverslagen alsmede medische beeldvorming en de bijbehorende verslagen. Parallel hiermee maakt het initiatief de weg vrij voor de ontwikkeling van de technische specificaties die standaard moeten worden gebruikt voor de uitwisseling van patiëntendossiers.

Zodoende kan de toegang tot volledige patiëntendossiers in de hele EU aanzienlijke voordelen opleveren voor de Europese burgers, zoals:

  • Als iemand tijdens een reis in een andere EU-lidstaat een ongeval krijgt, hebben artsen onmiddellijk toegang tot informatie over de patiënt (bv. gegevens over chronische aandoeningen, allergieën of intolerantie voor bepaalde geneesmiddelen). Hierdoor zijn zij veel beter in staat om de meest doeltreffende en tijdige behandeling te bieden.
  • De kwaliteit van de zorg voor de burgers wordt in de hele EU verbeterd en de continuïteit van de zorg wordt gewaarborgd.
  • Medisch onderzoek naar belangrijke gezondheidsproblemen, waaronder chronische en neurodegeneratieve aandoeningen, krijgt een impuls doordat de uitwisselen van gegevens eenvoudiger wordt. Hiervoor moeten de burgers toestemming geven, op betekenisvolle wijze en in volledige overeenstemming met met de Europese regels voor gegevensbescherming.
  • De efficiëntie en houdbaarheid van de gezondheidsstelsels wordt ondersteund, bijvoorbeeld doordat recente laboratorium- of radiologietests van patiënten worden uitgewisseld. Daardoor hoeft een ziekenhuis in een andere lidstaat tests niet te herhalen. Dat is een tijdsbesparing en drukt de ziekenhuiskosten.

Volgende stappen

Om deze uitwisseling van informatie verder te ontwikkelen, zullen de Commissie en de lidstaten een gezamenlijk coördinatieproces opzetten. Op die manier kunnen belanghebbenden, zoals vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, gezondheidswerkers en vertegenwoordigers van patiënten op EU- en nationaal niveau bijdragen en input leveren.

Het gezamenlijke coördinatieproces zorgt ervoor dat alle relevante partijen worden betrokken bij de ontwikkeling van het Europese uitwisselingsformaat voor elektronische patiëntendossiers. De lidstaten stellen in het kader van het e-gezondheidsnetwerk praktische richtsnoeren op voor de uitvoering van en het toezicht op de voortgang ervan.

Achtergrond

In de in april 2018 goedgekeurde mededeling over het mogelijk maken van de digitale transformatie van gezondheid en zorg in de digitale eengemaakte markt zijn drie actiegebieden vastgesteld:

  • (1) 
    veilige toegang van burgers tot gezondheidsgegevens en het delen van die gegevens over de grenzen heen;
  • (2) 
    betere gegevens om onderzoek, ziektepreventie en gepersonaliseerde gezondheid en zorg vooruit te helpen;
  • (3) 
    digitale instrumenten voor empowerment van burgers en persoonsgerichte zorg.

Naar verwachting zullen tegen eind 2021 18 landen meedoen aan de uitwisseling van patiëntendossiers en elektronische recepten (Finland, Estland, Luxemburg en Tsjechië zijn op dit gebied al actief). Met steun van het telecomgedeelte van de Connecting Europe Facility (CEF) werken veel lidstaten aan digitale diensteninfrastructuur voor e-gezondheid binnen het e-gezondheidsnetwerk.

De aanbeveling steunt de lidstaten erbij deze uitwisselingen te intensiveren. Er wordt voortgebouwd op patiëntendossiers en de uitwisseling en elektronische recepten/voorschriften, en er worden specificaties voor nieuwe toepassingen voorgesteld, zoals laboratoriumresultaten, medische beeldvorming en bijbehorende verslagen en ontslagverslagen. In de aanbeveling wordt benadrukt dat de overgang naar interoperabele elektronische patiëntendossiers in de EU hand in hand moet gaan met het waarborgen van gegevensbescherming en -beveiliging, in overeenstemming met de algemene verordening gegevensbescherming, en met volledige inachtneming van het kader voor cyberbeveiliging.

In verband met deze EU-actie vindt een herziening plaats van Uitvoeringsbesluit 2011/890/EU tot vaststelling van de voorschriften voor de oprichting, het beheer en de werking van het netwerk van nationale verantwoordelijke autoriteiten inzake e-gezondheid. Het doel van het besluit is de werking van het e-gezondheidsnetwerk te verduidelijken, met name ten aanzien van de infrastructuur voor digitale diensten op het gebied van e-gezondheidszorg. Het proces voor de oproep tot feedback is vandaag afgesloten. De Commissie zal de input van de belanghebbenden verwerken en over enkele maanden de resultaten bekendmaken.

Meer informatie

Aanbeveling van de Commissie over een Europees uitwisselingsformaat voor elektronische patiëntendossiers

Vragen en antwoorden

Infografiek: impact van een Europees uitwisselingsformaat voor elektronische patiëntendossiers

Meer informatie over de aanbeveling

Verslag 2018 index van de digitale economie en maatschappij - digitale overheidsdiensten

Speciale Eurobarometer 460: Attitudes towards the impact of digitisation and automation on daily life

Elektronische grensoverschrijdende gezondheidsdiensten

IP/19/842

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail