Commissie stelt versterking van het Schengeninformatiesysteem voor in de strijd tegen terrorisme en grensoverschrijdende criminaliteit

De Commissie stelt voor om de operationele effectiviteit en efficiëntie van het Schengeninformatiesysteem (SIS) te versterken, zoals aangekondigd in de mededeling over de totstandkoming van een doeltreffende, duurzame EU-veiligheidsunie en in de toespraak van voorzitter Juncker over de staat van de Unie. In 2015 werd het SIS 2,9 miljard keer geraadpleegd.

Het is het meest gebruikte informatie-uitwisselingssysteem voor grensbeheer en -beveiliging in Europa. Doel van het voorstel is de capaciteit van het systeem voor de bestrijding van terrorisme en grensoverschrijdende criminaliteit te versterken, het grens- en migratiebeheer te verbeteren en een doeltreffende informatie-uitwisseling tussen de lidstaten te verzekeren, zodat de Europese burgers zich veiliger kunnen voelen.

Dimitris Avramopoulos, commissaris voor Migratie, Binnenlandse Zaken en Burgerschap: “Met de maatregelen van vandaag vergroten we het bereik van het Schengeninformatiesysteem, zodat de leemten worden opgevuld en de informatie-uitwisseling over terrorisme, grensoverschrijdende criminaliteit en irreguliere migratie wordt verbeterd. Daardoor dragen we bij tot een strengere controle aan onze buitengrenzen en een doeltreffende en duurzame EU-veiligheidsunie. In de toekomst mag geen waardevolle informatie meer verloren gaan over mogelijke terreurverdachten of irreguliere migranten die de buitengrenzen oversteken.”

Julian King, commissaris voor de Veiligheidsunie: “Het Schengeninformatiesysteem is van hoofdbelang voor de binnenlandse veiligheid van Europa. Met deze maatregelen zullen we belangrijke technische en operationele verbeteringen aanbrengen, waardoor we iedereen die kwaad in de zin heeft gemakkelijker kunnen opsporen en identificeren. De lidstaten zullen ook beter kunnen samenwerken en informatie uitwisselen, met elkaar en met de betrokken EU-agentschappen. We zijn echter nog lang niet klaar. Het SIS is maar zo goed als de gegevens die we invoeren. In 2017 zullen we het systeem verder verbeteren.”

De Commissie stelt vandaag ook haar evaluatieverslag over het SIS voor. Daarin concludeert zij dat het systeem op EU-niveau een duidelijke toegevoegde waarde biedt en een opmerkelijk operationeel en technisch succes is. Uit de evaluatie blijkt ook dat technische en operationele verbeteringen van sommige onderdelen de doeltreffendheid van het systeem nog kunnen verhogen. Dat is immers maar zo goed als de gegevens die worden ingevoerd.

Door de voorgestelde wijzigingen:

• - 

  zullen de veiligheid en toegankelijkheid van het systeem worden verbeterd. Agenten op het terrein krijgen eenvormige voorschriften over hoe zij SIS-gegevens op een veilige manier moeten verwerken. De bedrijfscontinuïteit voor eindgebruikers wordt verzekerd;
• - 

  zal de gegevensbescherming worden verhoogd door extra beveiligingen in te bouwen. De verzameling en verwerking van en de toegang tot gegevens worden tot het strikt noodzakelijke beperkt. De EU-wetgeving en de grondrechten, waaronder het recht op een doeltreffende voorziening in rechte, zullen ten volle worden geëerbiedigd;
• - 

  zal de informatie-uitwisseling en samenwerking tussen de lidstaten worden verbeterd door de invoering van een nieuwe berichtencategorie: “onbekende gezochte personen”. Europol krijgt onbeperkt toegang;
• - 

  zal de strijd tegen terrorisme worden bevorderd doordat via SIS verplicht een waarschuwing moet worden verstuurd als feiten verband houden met terroristische misdrijven. Er komt een nieuwe “vraagcontrole” zodat autoriteiten worden geholpen om essentiële informatie te verzamelen;
• - 

  zullen kinderen beter worden beschermd. De autoriteiten zullen niet alleen berichten over vermiste kinderen mogen versturen, maar ook preventieve waarschuwingen over kinderen die een hoog risico op ontvoering lopen;
• - 

  zal worden bijgedragen aan de effectieve handhaving van een inreisverbod voor onderdanen van derde landen, omdat zij verplicht in het SIS moeten worden ingevoerd;
• - 

  zullen terugkeerbesluiten voor irregulier verblijvende onderdanen van derde landen beter worden gehandhaafd. Er komt daartoe een nieuwe categorie van waarschuwingsberichten over terugkeerbesluiten;
• - 

  zullen gegevens zoals gezichtsopnames en handpalmafdrukken doeltreffender worden gebruikt om personen die het Schengengebied inreizen te identificeren;
• - 

  zal meer steun gaan naar preventie en onderzoek van diefstal en vervalsing. Gestolen en vervalste goederen en documenten zullen op grotere schaal worden gesignaleerd voor opsporing.

Achtergrond

Het Schengeninformatiesysteem (SIS) is een grootschalig centraal informatiesysteem voor controle aan de buitengrenzen van het Schengengebied. De ordehandhaving en justitiële samenwerking in 29 Europese landen worden erdoor verbeterd. Het SIS bevat momenteel ongeveer 70 miljoen documenten en werd 2,9 miljard keer geraadpleegd in 2015, een stijging van 1 miljard ten opzichte van 2014. Het SIS bevat informatie over personen die niet het recht hebben om het Schengengebied in te reizen of er te verblijven, personen die gezocht worden in verband met misdaden, vermiste personen, bepaalde verloren of gestolen voorwerpen (bv. auto's, vuurwapens, boten en identiteitspapieren) en gegevens die nodig zijn om iemand te lokaliseren en zijn identiteit te controleren.

Om de bestaande informatiesystemen te verbeteren, en zo de veiligheid te verhogen en de grenzen te versterken, zal de Commissie nagaan met welke functies het systeem kan worden verbeterd en zal zij een herziening van de rechtsgrond van het SIS voorstellen. Zie ook de mededeling van 20 april over de totstandkoming van een doeltreffende, duurzame EU-veiligheidsunie en de mededeling van 6 april over krachtigere en slimmere informatiesystemen voor grenzen en veiligheid.

De Commissie heeft het SIS in 2016 grondig geëvalueerd. Daaruit is gebleken dat het SIS doeltreffend werkt en dat het een buitengewoon operationeel en technisch succes is. Geen enkel ander samenwerkingssysteem voor ordehandhaving levert zoveel positieve resultaten of kan in real time zoveel informatie verwerken. Het aantal hits stijgt bijgevolg jaar na jaar in elke categorie. Op grond van dit succes worden in het verslag ook enkele onderdelen genoemd waarin operationele en technische verbeteringen mogelijk zijn. De aanbevelingen van het beoordelingsverslag zullen worden uitgevoerd aan de hand van de voorstellen van vandaag.

Meer informatie:

Veelgestelde vragen: Schengeninformatiesysteem (SIS)

Inlichtingenblad: Schengeninformatiesysteem (SIS)

Voorstel om de operationele effectiviteit en efficiëntie van het Schengeninformatiesysteem (SIS) te verbeteren:

• - 

  op het gebied van politiële en justitiële samenwerking in strafzaken
• - 

  op het gebied van grenscontroles
• - 

  voor de terugkeer van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen

Evaluatieverslag over het Schengeninformatiesysteem van de tweede generatie (SIS II)

Werkdocument van de diensten van de Commissie bij het evaluatieverslag:

Mededeling over krachtigere en slimmere informatiesystemen voor grenzen en veiligheid

Mededeling over de uitvoering van de Europese veiligheidsagenda ter bestrijding van terrorisme en ter voorbereiding van een echte en doeltreffende veiligheidsunie

Persbericht: Staat van de Unie 2016: Commissie streeft naar sterkere buitengrenzen

Veelgestelde vragen: Staat van de Unie 2016: Naar een echte en doeltreffende veiligheidsunie - Vragen en antwoorden

Persbericht: Veiligere en slimmere grenzen in de EU — Commissie stelt inreis‑uitreissysteem voor

Veelgestelde vragen: Het slimmegrenzenpakket

Inlichtingenblad: Veiligere en slimmere grenzen voor de Europese Unie. Het inreis-uitreissysteem

Persbericht: Commissie start discussie over toekomstig kader voor krachtigere en slimmere informatiesystemen voor grensbeheer en interne veiligheid

IP/16/4402