Nederland aan het roer in Europa

DEN HAAG (PDC) - Na een vooruitblik in september vorig jaar, was het gisteren tijd om terug te blikken op het Nederlands voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Onder leiding van Max van Weezel, blikten Tuur Elzinga (Eerste Kamerlid SP), Tomas Vanheste (Europawatcher De Correspondent), Anne Mulder (Tweede Kamerlid VVD) en Arco Timmermans (bijzonder hoogleraar Public Affairs) terug op een bewogen halfjaar.

"Nederland heeft er goed aan gedaan om niet een te grote broek aan te trekken om een punt te maken", stelde Timmermans in de inleiding. Daarbij heeft Nederland ook de belastingontwijking op de Europese agenda gezet. De panelleden waren het erover eens dat het voorzitterschap logistiek en organisatorisch gezien zeer succesvol is verlopen. Volgens Elzinga bepaalt dit het beeld achteraf helaas vaak niet, maar zijn het de Turkije-deal en de Brexit die blijven hangen.

Vanheste en Elzinga bestempelden de Turkije-deal als een "dirty deal". Volgens Vanheste staat de deal haaks op de waarden waar de Europese Unie voor staat. Elzinga voegde eraan toe dat de deal niet in de haak is voor wat betreft mensenrechten. Mulder zag de Turkije-deal niet als de meest ideale oplossing, maar wel als de meest effectieve. Immers "de vluchtelingenstroom en verdrinkingen zijn naar nul gebracht", aldus Mulder. Vanheste en Mulder beweerden dat Rutte een belangrijke rol heeft gespeeld in de totstandkoming van deze deal.

Met name de Brexit, maar ook het referendum over het associatieakkoord met Oekraïne, hebben een schaduw geworpen over het voorzitterschap. Elzinga: "Dat Rutte wachtte met een oplossing voor het Oekraïne-referendum tot na het referendum in het Verenigd Koninkrijk heeft kwaad bloed gezet". Mulder stelde dat Juncker en Tusk schade hebben berokkend in de aanloop naar deze referenda door bangmakerij.

Tot slot blikte het panel vooruit op het Slowaaks voorzitterschap. Elzinga constateerde een toenemende polarisatie tussen de Raad en de Commissie. Het feit dat de Europese top in september in Bratislava plaatsvindt, staat symbool voor een negatief gevoel van veel lidstaten over Brussel. De toekomst van Europa en het thema migratie zullen het komend halfjaar de agenda domineren, verwachten de panelleden. De verwachtingen over het voorzitterschap van het kleine Slowakije zijn echter niet hooggespannen.

Met dank aan Lars van Dorsselaer