Commissie stelt nieuw noodhulpinstrument voor met het oog op snellere crisisrespons binnen de EU

Omdat talrijke lidstaten van de Unie de vluchtelingencrisis nog steeds het hoofd moeten bieden, bepleit de Commissie een snellere steunverlening om de verreikende humanitaire crisissituaties binnen de EU aan te pakken.

Omdat talrijke lidstaten van de Unie de vluchtelingencrisis nog steeds het hoofd moeten bieden, bepleit de Commissie een snellere steunverlening om de verreikende humanitaire crisissituaties binnen de EU aan te pakken.

Vandaag stelde de Europese Commissie een noodhulpinstrument voor om binnen de Europese Unie een snellere en meer gerichte respons op grote crises mogelijk te maken, met inbegrip van hulp voor lidstaten die met een grote instroom van vluchtelingen worden geconfronteerd.

Dit initiatief komt op een ogenblik dat de vluchtelingencrisis een ongekende omvang heeft aangenomen en de behoefte bestaat om onmiddellijk noodhulp te verstrekken in meerdere lidstaten die grote aantallen vluchtelingen op hun grondgebied opvangen.

De Commissie heeft zich van meet af aan ingezet om de lidstaten op alle mogelijke manieren te helpen en dit voorstel is een direct gevolg van de Europese Raad van 18 en 19 februari, toen de regeringen de Commissie ertoe opriepen om de interne capaciteit voor noodhulp op te drijven.

Europees commissaris voor Humanitaire Hulp en Crisisbeheersing Christos Stylianides verklaarde: "Met dit voorstel zullen wij in staat zijn in crisissituaties veel sneller dan vroeger binnen de Europese Unie noodhulp te verstrekken. Er bestaat geen twijfel dat dit juist nu bijzonder noodzakelijk is om de vluchtelingen te helpen. Alle mogelijke middelen moeten nu zonder tijdverlies worden ingezet om humanitaire nood binnen onze grenzen te voorkomen. Met het voorstel van vandaag worden 700 miljoen euro beschikbaar gesteld om hulp te bieden waar dat het meest nodig is. Ik verwacht van de Europese regeringen en het Europees Parlement dat zij dit voorstel nu spoedig steunen."

Dit nieuwe instrument is bedoeld voor lidstaten waarvan de responscapaciteit dringende en buitengewone omstandigheden, zoals de plotse instroom van vluchtelingen of andere ernstige verstoringen, niet het hoofd kan bieden. De verstrekking van de noodhulp wordt gebaseerd op artikel 122, lid 1, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Hiermee wordt steun mogelijk gemaakt op de snelste en breedst mogelijke manier, in een geest van solidariteit tussen de lidstaten.

De noodhulp wordt verstrekt in nauwe samenwerking met de lidstaten en instanties als de VN-agentschappen, niet-gouvernementele organisaties en internationale organisaties, en omvat de voorziening in basisbehoeften zoals voedsel, onderdak en geneesmiddelen ten behoeve van de grote aantallen kinderen, vrouwen en mannen die momenteel hun toevlucht in de EU zoeken.

De Commissie zal het Europees Parlement en de Raad, als de begrotingsautoriteiten, urgent een wijziging voorstellen van de begroting voor 2016 om het begrotingsonderdeel voor het instrument in te voeren. De behoeften voor 2016 worden geraamd op 300 miljoen euro, met nog eens 200 miljoen euro voor respectievelijk 2017 en 2018.

Dit betekent dat geen financiering wordt onttrokken aan de bestaande humanitaire hulpprogramma's voor buiten de EU. De EU blijft vastbesloten om de internationale humanitaire respons op de crisis in Syrië te blijven leiden, naast andere noodsituaties wereldwijd waar dankzij de humanitaire steun van de EU mensenlevens worden gered.

Achtergrond

De Commissie kondigde reeds op 10 februari haar voornemen aan om de capaciteit van de EU voor de verstrekking van humanitaire hulp binnen de EU te versterken, en de conclusies van de Europese Raad van 19 februari steunden dit voornemen. Voortbouwend op de ervaringen van de dienst Humanitaire Hulp en Civiele Bescherming van de EU zou de humanitaire hulp worden gericht op de aanzienlijke humanitaire behoeften van de vluchtelingen en migranten binnen de lidstaten van de EU.

Om het hoofd te bieden aan de vluchtelingencrisis binnen de EU hebben tot dusver een aantal andere instrumenten, zoals het Asiel-, Migratie- en Integratiefonds (AMIF), het Fonds voor interne veiligheid (ISF) of het Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen (FEAD) aanzienlijke financiële steun verstrekt voor steunverlening binnen Europa. Deze instrumenten hebben hun nut bewezen, maar zij waren niet bedoeld om humanitaire behoeften op grote schaal het hoofd te bieden.

Het EU-mechanisme voor civiele bescherming (EUCPM) is aangewend om materiële steun zoals onderdak, hygiënemateriaal en medicijnen, alsook deskundigheid te verstrekken aan Hongarije, Griekenland, Slovenië, Kroatië en Servië die te maken hebben met een steeds grotere instroom. Dit solidariteitsmechanisme was evenwel ontworpen voor situaties waarin slechts één lidstaat in nood verkeert, het verschaft geen financiële steun en berust op een vrijwillig aanbod van lidstaten waarvan de steunverleningscapaciteit momenteel overbelast kan zijn.

Het voorstel voor noodhulp beoogt daarom een lacune te vullen en op Unie-niveau een passender instrument te creëren voor de aanpak van de humanitaire behoeften binnen het grondgebied van de EU.

Meer informatie

MEMO/16/483: Humanitaire crises binnen de Europese Unie aanpakken

Voorstel voor een verordening van de Raad betreffende de verstrekking van noodhulp binnen de Unie

Mededeling van de Commissie

Visueel factsheet

De Europese migratieagenda

Website van Christos Stylianides, Commissaris voor Humanitaire Hulp en Crisisbeheersing

IP/16/482

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail