Advies wetenschap aan Europese Commissie: neonicotinoïden schadelijk voor milieu

vrijdag 10 april 2015, 9:27

DEN HAAG (PDC) - Neonicotinoïden, een categorie bestrijdingsmiddelen die veel in de landbouw worden gebruikt, zijn schadelijk voor het milieu. Zelfs in lage concentraties verstoren deze bestrijdingsmiddelen het ecosysteem. Dit blijkt uit een grote studie waarin alle eerdere onderzoeken naar neonicotinoïden in samenhang zijn bekeken. De EU zou op zijn minst heel strenge regels voor het gebruik van neonicotinoïden moeten opstellen, en met het oog op de algemene doelstellingen van het Europese natuurbeleid neonicotinoïden misschien maar beter helemaal verbieden.

Het gebruik van neonicotinoïden ligt al langere tijd onder vuur. Het zou met name slecht zijn voor de bijenpopulatie, die al enkele jaren in snel tempo afneemt. Deze studie stelt dat er ook andere redenen kunnen zijn waarom met name de populatie van honingbijen snel afneemt, maar constateert ook dat neonicotinoïden slecht zijn voor heel veel insecten en vogels. Met name soorten die, net als de honingbij, belangrijk zijn bij de bestuiving van planten.

Eén van de problemen met neonicotinoïden is dat ze al vanaf begin af aan in gewassen worden ingebracht. Het is onvermijdelijk dat de giftige bestandsdelen in het milieu terecht komen. Zelfs al zijn neonicotinoïden niet meteen dodelijk voor veel insecten en vogels, de schadelijke effecten zijn zo groot dat het wel degelijk leidt tot hogere sterftecijfers in de populatie. Bij langdurig gebruik van neonicotinoïden komt de biodiversiteit in gevaar, zowel van insecten en dieren als die van planten, omdat het aantal verstuivers veel kleiner wordt.

Ook gaat de manier waarop neonicotinoïden werken in tegen eerdere beleidsafspraken die in de EU zijn gemaakt. Landbouwgiffen zouden alleen moeten worden toegestaan als het niet anders kon om ziekten, luis of ongedierte te bestrijden. Preventief giffen gebruiken past niet in die afspraken.

De producenten van neonicotinoïden hebben eigen studies verricht en naar de Europese Commissie gestuurd. Die rapporten zijn niet openbaar, maar zouden wijzen op het belang van neonicotinoïden voor de voedselproductie. In de landbouw wordt er nu heel veel gebruik gemaakt van neonicotinoïden. Daarmee stoppen zou risico's met zich meebrengen.

Bron: Universiteit Wageningen / European Academies Science Advisory Council, Trouw