Verzekeraar is Paard van Troje in Zorginstituut

Woensdag bespreekt de Tweede Kamer de invoering van het Zorginstituut Nederland. Dat instituut krijgt de taak om tot eenduidige professionele standaarden te komen waaraan goede zorg moet voldoen.

Het Zorginstituut moet een einde maken aan de grote variatie aan onduidelijke, onoverzichtelijke en gebrekkige normen zoals die nu bestaan. Daarvoor in de plaats komen eenduidige en duidelijke normen zodat iedere zorgverlener weet waar hij aan toe is.

Maar wie stelt die normen vast? Logischerwijs zouden dat de zorgverleners zijn, met inspraak van patiënten(organisaties) over die normen. Zij zijn het die weten wat goede zorg is en aan welke eisen die zorg moet voldoen. Professionele standaarden moeten gebaseerd zijn op wetenschappelijke en vakinhoudelijke afwegingen. Afwegingen die in goede handen zijn van zorgverleners.

Er is één partij waarbij die afwegingen in ieder geval niet in goede handen zijn. Een partij met hele andere, vooral financiële, belangen: de zorgverzekeraars. Toch kiest de minister ervoor de zorgverzekeraars ook nu weer een belangrijke rol te geven.

De macht van de zorgverzekeraars groeit als gevolg van de marktwerking al jaren. Zij zijn het die bepalen waar in Nederland nog ziekenhuizen staan door ze te ontmantelen of te dwingen tot fusies. Ze zetten artsen en apothekers en andere hulpverleners bij het inkopen van zorg het mes op de keel, bijvoorbeeld om deel te nemen aan het Elektronisch Patiëntendossier. En nu geeft de minister ze nog meer macht door ze een stem te geven bij het tot stand komen van de professionele standaarden.

De zorgverzekeraar hoort geen rol te hebben bij het bepalen wat goede zorg is en waar die zorg aan moet voldoen. Doen we dat wel dan halen we het paard van Troje binnen. Dat zien we dagelijks wanneer het gaat om ziekenhuizen: niet medische maar financiële argumenten zijn doorslaggevend bij het wel of niet in stand houden van ziekenhuizen. Medische standaarden dienen enkel en alleen gebaseerd te zijn op medische argumenten en inzichten en behoren niet bevuild te worden door financiële belangen. Want wat gebeurt er met de standaard als de zorgverzekeraars goede zorg te dure zorg vinden? Dan wordt goede zorg, minder goede zorg. De SP zal woensdag de Tweede Kamer voorstellen de zorgverzekeraars buiten de deur houden bij het bepalen van professionele normen.

Maar laten we ook nooit vergeten, dat hoeveel normen we ook opstellen: goede zorg wordt bepaald door goede artsen, verpleegkundigen en de autonomie die zij hebben om te handelen. Professionele standaarden mogen nooit nieuwe martelwerktuigen worden van zorgverzekeraars.