Rode Kerst (I): de gulden regel

In aanloop naar Kerst schrijft Ronald van Raak elke zondag een rode Kerstgedachte. Vandaag deel I, over moraal.

Atheïsten, pas op je woorden. Want voor je het weet, citeer je uit de Bijbel: 'De mens leeft niet bij brood alleen', 'Zoek en je zult vinden', 'De eersten zullen de laatsten zijn.' Dat geldt niet alleen voor onze taal, maar ook voor onze moraal. 'Heb uw naaste lief als uzelf,' dat is volgens de apostel Matteüs het hart van de Bijbel. Of anders gezegd: behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden.

Deze 'gulden regel' werkt alleen als je het eens bent over wat je wilt. De één wil samenwerken, de ander doet dingen liever alleen. De één wil dat we voor elkaar zorgen, de ander wil liever geen bemoeienis. Dit kun je denk ik oplossen door een beroep te doen op de gemeenschap: bedenk steeds of jouw wil ook voor iedereen wenselijk zou zijn. Dat vraagt overleg, over onze gedeelde belangen.

Daarmee wordt de moraal van de Bijbel tot actuele politiek: een discussie over hoe we willen dat anderen ons behandelen. Verdienen mensen met bijzondere eigenschappen, zoals een hoog inkomen of hoge opleiding, speciale voorrechten? Of organiseren we zoveel mogelijk gelijke rechten en plichten voor iedereen? Deze keuze tussen liberaal en sociaal is volgens mij de kern van Kerstmis.