Strenge Nederlandse aanpak Grieken in praktijk niets waard

Bankroet

Griekenland dreigt bankroet te gaan, omdat het zijn kredietwaardigheid heeft verloren. Eind 2009 kwam aan het licht dat het Zuid-Europese euroland jarenlang vervalste gegevens over zijn economie heeft geleverd. De andere eurolanden en het IMF schoten te hulp, uit bezorgdheid over de euro en over het geld dat banken tot dusver in Griekenland hebben gestoken. Griekenland moet draconische maatregelen om de overheidsuitgaven terug te brengen. Maar het gevaar van faillissement is nog altijd actueel.

'Cruciale dagen voor de euro'. Zo wordt er in Brussel gesproken over de top van Europese leiders die vandaag en morgen praten over het bijna-faillissement van euroland Griekenland. Nederland eist dat de banken moeten meebetalen aan een nieuw noodfonds. Maar die zien geen prikkel om daarop in te gaan.

'Deze hectiek heb ik niet eerder meegemaakt', zegt de ervaren Nederlandse Europarlementariër Corien Wortmann. Ze probeert een meerderheid in het Europees parlement (EP) achter haar voorstellen voor strengere begrotingsregels te krijgen. Wortmann wil sancties invoeren voor EU-landen die schuld op schuld stapelen, om Griekse toestanden in de toekomst te voorkomen. 'Maar Frankrijk en Duitsland liggen dwars. Die willen die Brusselse bemoeienis met hun begrotingspolitiek niet', zegt Wortmann.

Dag van de waarheid

Het is een race tegen de klok. Het Europees Parlement stemt over Wortmanns voorstellen kort voordat de regeringsleiders van Europa in Brussel arriveren. Die praten verder over de nieuwe begrotingsdiscipline om de betrouwbaarheid van de euro op te schroeven. 'Dit wordt een cruciale dag voor de euro, en dus voor het hele Europese project', zegt Wortmann waarna ze haastig verder op zoek gaat naar politieke steun.

Televisieploegen uit de hele wereld zijn neergestreken in Brussel. De Europese Unie maakt zich op voor 'de dag van de waarheid', zoals sommige kranten koppen.

Feestje

In de discussies over de Griekse schuldencrisis spreekt Nederland gespierde taal. Minister van financiën Jan Kees de Jager eist dat banken en pensioenfondsen gaan meebetalen aan een noodfonds voor Griekenland. De risico's moeten niet alleen door belastingbetalers, maar ook door bankiers en investeerders worden gedragen.

'Een Nederlands feestje', noemde een trotse De Jager de steun die hij in Brussel van zijn Europese collega's kreeg. Maar die steun is in de praktijk niet veel waard, waarschuwen bankiers die vraagtekens zetten bij de effectiviteit van de strenge Nederlandse aanpak. 'Er moet voor de banken een prikkel zijn, ze moeten een wortel worden voorgehouden', zegt Carsten Brzeski op het Brusselse hoofdkwartier van de ING Bank.

Eigenlijk gunt niemand de Grieken nog enig krediet. Brzeski: 'Een mogelijke prikkel is dat overheden garant staan voor de bankdeelnames. Maar met zo'n staatsgarantie vraag je indirect of de belastingbetaler het risico van de banken wil afdekken, en dat kan niet de bedoeling zijn.' Andere prikkels om de banken aan boord te halen vindt Brzeski 'heel moeilijk te verzinnen.'

Mooi-weershow

Maar voor De Jager is het wel het politieke wondermiddel waarmee hij de steun van het Nederlands parlement kreeg. Volgens Brusselse analisten heeft De Jager daarmee hooguit wat tijd gekocht om de slechte boodschap voor zich uit te schuiven. Brzeski: 'Tijdens deze Europese top zullen alle regeringsleiders weer hameren op die vrijwillige deelname van banken. Dat verhaal kennen we al. Het wordt een mooi weer-show.'

Het echte werk begint volgens hem pas aanstaande maandag, als het Griekse parlement stemt over de draconische bezuinigingen. Brzeski: 'Pas daarná durven de ministers van financiën verder te praten over de voorwaarden voor een nieuwe miljardenlening.' Intussen groeit de nervositeit op de markten, geeft Brzeski toe. 'Het wordt een hele moeilijke zomer. Want de Griekse crisis blijft onopgelost.'