Rutte goed door debat regeringsverklaring heen

donderdag 28 oktober 2010, 9:35

DEN HAAG (PDC) - Minister-president¹ Mark Rutte² heeft zich zijn eerste debat als premier in de Tweede Kamer goed staande weten te houden. Van zowel de oppositie als partijen die de regering steunen kreeg Rutte lof voor zijn heldere stijl van debatteren en de beantwoording van vragen vanuit de Kamer. Wel kwam Rutte even in de problemen rond de kwestie van het dubbele paspoort van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten-Hyllner³.

Tijdens het debat over het dubbele paspoort stelde Rutte dat hij geen problemen had met een Zweeds paspoort, maar misschien wel met een Turks paspoort. Hierop werd Rutte beticht van discriminatie; een dergelijk onderscheid zou in strijd zijn met de grondwet. Rutte bracht hier tegenin dat Turkije zich actief bemoeit met onderdanen in het buitenland, en Zweden niet. Voor hem was dat een functioneel onderscheid.

Rutte 'stak zijn hand uit' naar de oppositie. Wel maakte hij daarbij twee belangrijke kanttekeningen. Ten eerst zijn alle zaken die in zowel het regeer⁴- als het gedoogakkoord⁵ staan het resultaat van een moeizaam compromis en daar zal niet aan worden getornd. Ten tweede moet het totaal aan bezuinigingen overeind blijven. Fractievoorzitter Rouvoet⁶ (ChristenUnie⁷) verwoordde het als volgt: "U geeft een hand en wij houden geen vinger meer over'.

Rutte gaf ook aan dat er wekelijks overleg met de PVV⁸ zal plaatsvinden. Dit leidde vooral onder de oppositie tot gespeculeer over hoe ver de invloed van Wilders⁹ op het kabinet-Rutte¹⁰ reikt.

Zeven moties van de oppositie werden aan het eind van het debat aangenomen. De meest opvallende daarvan is een motie van GroenLinks¹¹ dat het kabinet expliciet stelt dat 'het tegengaan van islamisering' geen doelstelling van het kabinet is.

Opvallend was ook de aankondiging van Wilders dat hij een grondwetswijziging wil om de Koning¹² niet langer deel uit te laten maken van de regering.

Bron: NOS, 27 oktober verslag Tweede Kamer, 27 oktober

Meer over ...

Kabinet-Rutte I (2010-2012)

1.
De minister-president, ook wel premier genoemd, is voorzitter van de ministerraad. In die functie coördineert de premier het regeringsbeleid. De minister-president is ook de minister van Algemene Zaken. De huidige minister-president is Dick Schoof.
2.
Mark Rutte (1967) is sinds 1 oktober 2024 secretaris-generaal van de NAVO. Hij was van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Sinds 2006 was hij politiek leider van de VVD. In 2006-2010 was de heer Rutte fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Hij was van 17 juni 2004 tot 28 juni 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met wetenschapsbeleid, beroepsonderwijs en studiefinanciering. Daarvoor was hij bijna twee jaar staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met onder andere volksverzekeringen, bijstand en arbeidsomstandigheden. De heer Rutte was eerder voorzitter van de JOVD en manager bij een werkmaatschappij van Unilever.
3.
Deskundige op het gebied van ouderengeneeskunde, die in 2010 namens het CDA staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport werd in het kabinet-Rutte I. Daarvoor was zij verpleeghuis-arts en manager in de ouderenzorg, voorzitter van de beroepsvereniging van verpleeghuisartsen en docent verpleeghuis-geneeskunde aan de VU. Vanwege de noodzaak om de kostenstijging in de zorg om te buigen, moest zij pijnlijke maatregelen verdedigen zoals het drastisch beperken van het persoonsgebonden budget. Had het als politieke buitenstaander dan ook in meer dan één opzicht lastig. Bij haar aantreden, maakte de PVV, gedoogpartner van het kabinet, problemen over haar dubbele paspoort. Zij had als geboren Zweedse ook die nationaliteit.
4.
Regeringsprogramma's en regeerakkoorden hebben gemeen dat schriftelijk het voorgenomen beleid van een toekomstig kabinet wordt vastgelegd. Een regeringsprogramma kan ter goedkeuring voorgelegd worden aan de coalitiefracties, maar dit is niet strikt noodzakelijk.
5.
In een gedoogakkoord leggen Kamerfracties afspraken vast over de steun voor het toekomstige regeringsbeleid. Het gaat daarbij om afspraken tussen fracties van partijen die toetreden tot het nieuwe kabinet en een fractie (of fracties) die alleen 'gedoogt', maar zelf buiten het kabinet blijft. Tot 2010 kenden we dit begrip overigens niet. Of, als er in de toekomst vaker gedoogakkoorden worden gesloten, de opzet daarvan hetzelfde is, is onzeker.
6.
Voorman van de ChristenUnie, die zijn partij in 2007 in het kabinet-Balkenende IV tot regeringsdeelname bracht. Hijzelf was in dat kabinet minister voor Jeugd en Gezin en viceminister-president. Maakte zich sterk voor betere toegankelijkheid van gezinsondersteuning. Werd in november 2002 als jonge jurist politiek leider van zijn partij, na in 1994 voor de RPF Tweede Kamerlid te zijn geworden. Verwierf snel gezag als goed debater en vanwege zijn dossierkennis. Hij was voordien vijf jaar directeur van de Marnix van Sint Aldegonde Stichting, het wetenschappelijk bureau van de RPF. In 2010 was hij tevens acht maanden minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In april 2011 verliet hij de politiek om voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland te worden.
7.
De ChristenUnie is een christelijke partij, met op sociaal en ecologisch gebied progressieve en op ethisch gebied behoudender standpunten. Politiek leider van de ChristenUnie is sinds januari 2023 Mirjam Bikker. De partij ontstond in januari 2000 als samenwerkingsverband tussen het Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) en de Reformatorische Politieke Federatie (RPF). Per 22 januari 2000 zijn de partijen gefuseerd.
8.
De Partij voor de Vrijheid (PVV) is een populistische partij, met zowel conservatieve, 'rechtse' als 'linkse' standpunten. De PVV is op 22 februari 2006 geregistreerd bij de Kiesraad door Geert Wilders, na zijn vertrek bij de VVD. Hij is sindsdien ook de politiek leider.
9.
Geert Wilders (1963) is sinds november 2006 politiek leider van de PVV. Hij is sinds 25 augustus 1998 (met een korte onderbreking in 2002) Tweede Kamerlid. Aanvankelijk was hij dat voor de VVD, maar op 2 september 2004 werd hij een onafhankelijk Kamerlid. In 2023 was hij voor de zesde keer lijsttrekker. De heer Wilders was medewerker van de afdeling Verdragen bij de Ziekenfondsraad, wetstechnisch medewerker van de Sociale Verzekeringsraad en beleidsmedewerker en speechschrijver van de VVD-Tweede Kamerfractie. In 2010 zat hij enige tijd in de gemeenteraad van Den Haag.
10.
Dit minderheidskabinet van VVD en CDA werd gevormd na de Tweede Kamerverkiezingen 2010 en trad op 14 oktober 2010 aan als opvolger van het kabinet-Balkenende IV. Voor een meerderheid in de Tweede Kamer sloten de regeringspartijen een gedoogakkoord met de PVV. VVD-leider Mark Rutte werd de eerste premier van VVD-huize.
11.
GroenLinks is een progressieve partij, die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft. De partij werd opgericht op 24 november 1990 als fusie van de Communistische Partij van Nederland (CPN), de Evangelische Volkspartij (EVP), de Politieke Partij Radikalen (PPR) en de Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP). GroenLinks trok samen met de PvdA op en deed met een gezamenlijke lijst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Frans Timmermans leidt de gezamenlijke fractie in de Tweede Kamer.
12.
Nederland is een koninkrijk. Dat betekent dat een koning het staatshoofd is of eigenlijk: het 'onschendbare deel' van de regering. Het Statuut voor het Koninkrijk bepaalt dat de Kroon van het Koninkrijk wordt gedragen door de erfgenamen van koningin Juliana. Sinds 30 april 2013 is Willem-Alexander koning der Nederlanden.