Europees Parlement wil voorwaarden bij overdracht bankgegevens en informatie over passagiers aan VS

In elke mogelijke nieuwe overeenkomst over de overdracht van bankgegevens aan de VS moet een overdracht van gegevens "in bulk" vermeden worden, waarschuwen de Europarlementsleden, in afwachting van de mogelijkheid om gegevens binnen de EU te verwerken. Wat de gegevens van luchtvaartpassagiers betreft, schort het Parlement zijn stemming over de bestaande overeenkomsten met de VS en Australië op, in ruil voor nieuwe onderhandelingen op basis van nieuwe voorwaarden.

Europarlementsleden hebben woensdag in Brussel twee resoluties aangenomen, één over de opening van de onderhandelingen voor een EU-VS overeenkomst om het Amerikaanse Treasury Department bankgegevens te bezorgen die het in de strijd tegen het terrorisme kan gebruiken en een tweede over het opstarten van onderhandelingen voor overeenkomsten met de VS, Australië en Canada over het gebruik van Passenger Name Record (PNR) gegevens van vliegtuigpassagiers - ook voor antiterrorismedoeleinden.

Wat de overdracht van bankgegevens betreft, is het Parlement van mening dat de overdracht van "bulkgegevens" (niet geïndividualiseerd) de EU-wetgeving schendt. In een resolutie hebben de Europarlementsleden de Raad en de Commissie woensdag verzocht om "dit probleem in de onderhandelingen aan de orde te stellen". Bovendien moet de nieuwe overeenkomst "strikte waarborgen voor implementatie en toezicht bevatten, onder toezicht van een door de EU benoemde autoriteit", met betrekking tot de extractie van gegevens door de Amerikaanse autoriteiten. De maximale bewaartermijn van de gegevens mag niet meer zijn dan vijf jaar en ze mogen niet aan derde landen worden verstrekt.

Elke nieuwe overeenkomst mag maar van beperkte duur zijn en moet de weg vrijmaken voor de oprichting van een mechanisme om gegevens over EU-burgers op Europees grondgebied te extraheren. Voor de leden zou de "optie die het maximale waarborgniveau biedt" erin bestaan het mogelijk te maken dat het extraheren van gegevens plaatsvindt op het grondgebied van de EU, in EU-faciliteiten of in gezamenlijke faciliteiten van de EU en de VS. Op middellange termijn zou een rechterlijke instantie van de EU toezicht moeten houden op het extraheren van gegevens. In de tussentijd zou geselecteerd personeel van de EU met ruime bevoegdheden zich bij de ambtenaren van SWIFT moeten aansluiten om toezicht te houden op het extraheren van gegevens in de VS.

De leden wijzen erop, dat waarachtige wederkerigheid van de Amerikaanse autoriteiten zou vereisen dat zij Europese autoriteiten in staat stellen op servers in de VS opgeslagen gegevens betreffende het betalingsberichtenverkeer en verwante gegevens te verkrijgen en te gebruiken.

Het Parlement wil toegang tot de documenten die de noodzaak van de regeling aantonen. Het wil ook weten of het beoogde akkoord Europese burgers dezelfde rechten biedt als Amerikaanse in het geval van misbruik van de gegevens. De US Privacy Act voorziet namelijk enkel een verhaalrecht voor Amerikaanse burgers en permanente inwoners van de VS.

Gegevens van luchtvaartpassagiers: het Parlement schort de stemming op

De overeenkomsten met de VS en Australië inzake Passenger Name Record (PNR) gegevens moeten aan het Europees Parlement ter goedkeuring worden voorgelegd. Dat stelde woensdag in een resolutie voor, om zijn stemming op te schorten.

De leden willen eerst de mogelijkheden onderzoeken van overeenkomsten over het gebruik van PNR-gegevens die het EU-recht naleven en tegemoet komen aan de zorgen die het Parlement in eerdere resoluties over PNR-gegevens heeft geuit (vooral met betrekking tot de gegevensbescherming, proportionaliteit en de mogelijkheid van beroep).

De Europarlementsleden verzoeken de Commissie om voor medio juli 2010 een voorstel in te dienen voor een uniform PNR-model en een ontwerpmandaat voor onderhandelingen met derde landen. Zo moet ervoor gezorgd worden, dat PNR-gegevens alleen worden gebruikt voor rechtshandhavings- en veiligheidsdoeleinden, en niet voor profilering. Ze mogen ook niet aan derde landen worden overgemaakt. PNR-gegevens op zich mogen ook nooit tot een besluit tot instapweigering leiden, vinden de Europarlementsleden tenslotte.