Thijs Berman: "Afghanistan heeft EU-hulp nodig voor opbouw instellingen"

De verrichtingen van de internationale gemeenschap in Afghanistan zijn duur en dat werpt de vraag op waar het zwaartepunt van de investeringen zou moeten liggen. De Nederlandse sociaaldemocraat Thijs Berman bezocht het land als lid van een internationale missie om de tweede verkiezingsronde in november te controleren. Wij vroegen hem naar zijn beoordeling van de situatie voorafgaand aan zijn geplande vervolgbezoek.

Hoe is het met Afghanistan gesteld?

Ik denk dat Afghanistan zich in een ontwikkelingsfase bevindt waarbij alles open ligt. Maar er zijn onrustwekkende tekenen. Enerzijds beloofde President Karzai om corruptie aan te pakken, om de situatie in zijn land te verbeteren, om de instellingen te verbeteren. Anderzijds heeft de President besloten om de manier waarop de onafhankelijke kiescommissie wordt benoemd, niet te veranderen: hij zal het zelf doen. Hij besloot ook dat hij de leden zal benoemen van de verkiezingsklachtencommissie. In plaats van het versterken van 'checks and balances', het versterken van tegenmacht, wordt deze verzwakt. Dat is zeer verontrustend.

Afghanistan heeft behoefte aan instellingen die in de ogen van zijn eigen bevolking geloofwaardig zijn. Momenteel wordt 90 procent van de burgerlijke geschillen in Afghanistan niet door een formele rechter behandeld maar door een Talibanrechter omdat de mensen de officiële rechter niet vertrouwen. Zij denken dat de officiële rechters te corrupt zijn.

Kan de internationale gemeenschap er nog steeds op hopen dat haar betrokkenheid in Afghanistan voor een win-win situatie zal zorgen?

Europa kan een grote rol spelen door meer - en beter - in de opbouw van instellingen te investeren, in de lokale overheid, in de opleiding van politie en het leger, hetgeen hard nodig is. Wij moeten trainers sturen. Naar mijn mening moeten wij in plaats van ons te concentreren - nog steeds te concentreren - op het militaire aspect zoals de Amerikanen, veel meer de nadruk leggen op de opbouw van dit land - met de Afghanen. Er is dus een reusachtige rol voor Europa weggelegd en niet zozeer militair want wij hebben constant sinds 2001 troepen gestuurd: het begon met 20.000 tot 30.000 mensen en nu zijn er 121.000 mensen - en dit verbeterde niet de veiligheid. Het verbeterde de situatie niet. De Taliban controleert tweederde van het land.

Dat leidt tot de volgende vraag: is het sturen van meer troepen de oplossing?

Het sturen van meer troepen is naar mijn mening nutteloos. Het zou een fout zijn. Het Pentagon denkt dat je problemen kunt oplossen door meer troepen te sturen. Voor een hamer lijkt elk probleem op een spijker. Dat is duidelijk niet de manier. Wat wij moeten doen is vertrouwen onder de Afthanen opbouwen. Niet zozeer in de coalitie aangezien wij zo snel als mogelijk zouden moeten verdwijnen. Maar vertrouwen in hun eigen leiders, in hun eigen politiek systeem. En dat doe je door de corruptie aan te pakken en uiteraard de opiumproductie aan te pakken.

Kan er coördinatie tussen de EU en de VS worden bereikt?

Ja, natuurlijk! Dat is noodzakelijk. Ik had afgelopen maandag besprekingen met de Amerikanen. Ik ontmoette de Amerikaanse Ambassadeur bij de NAVO. Ik denk dat wij zeer, zeer nauw moeten samenwerken wat betreft het opbouwen van instellingen en het op orde brengen van lokale overheden, economische ontwikkeling en plattelandsontwikkeling door kansen aan mannen en vrouwen te bieden. Maar voor zover ik kan zien, wordt de Amerikaanse benadering nog steeds overheerst door de militaire benadering.

Wat verwacht u van uw aanstaande bezoek aan Afghanistan?

Als hoofd van de verkiezingswaarneming van de EU in Afghanistan, ben ik van mening dat het mijn plicht is om de opvolging van onze aanbevelingen te bekijken. Ik zal mij vooral richten op wat er met onze aanbevelingen is gebeurd na de frauduleuze verkiezingen van vorig jaar. Ik wil controleren of er iets is gedaan om de mogelijkheid te vergroten dat er volgende keer minder zal worden gefraudeerd.

REF. : 20100226STO69656

Nadere informatie :

Al het nieuws