Meeste fracties in Europees Parlement tegen akkoord over uitwisselen bankgegevens

In een debat uitten de sprekers van de meeste fracties nogmaals hun bezorgdheid over het gebrek aan gegevensbescherming en beroepsmogelijkheden in de voorlopige overeenkomst voor de overdracht van bankgegevens aan de VS via het SWIFT-netwerk. "De Raad heeft enkele bemoedigende signalen gegeven, maar niet meer dan dat", zei de spreker van de EVP-fractie. De S&D-, ALDE-, groene en GUE-fracties waren duidelijk tegen de overeenkomst, terwijl de ECR-fractie zei, tijd nodig te hebben om na te denken.

Donderdag om 12 uur stemt het Europees Parlement of het de voorlopige overeenkomst al dan niet goedkeurt. Is dat niet het geval, dan wordt die legaal nietig.

Rapporteur Jeanine HENNIS-PLASSCHAERT (ALDE, NL) zei, dat het gebruik van financiële gegevens noodzakelijk is voor de bestrijding van het terrorisme, maar dat de Raad wat de gegevensbescherming betreft "niet sterk genoeg was geweest". Ze betreurde ook, dat de EU "haar financiële veiligheidsdiensten aan de Verenigde Staten bleef uitbesteden", "zonder wederkerigheid". De normen voorzien in de interim-overeenkomst voor overdracht en opslag van gegevens waren volgens Hennis-Plasschaert onevenredig.

Namens het Raadsvoorzitterschap zei Alfredo PÉREZ RUBALCABA dat de TFTP "een waardevol instrument is, dat heeft geholpen om terreuraanslagen te voorkomen". Hij vond, dat de tekst van de voorlopige overeenkomst voldoende garanties bood voor de bescherming van gegevens en hij hoopte dat het Parlement en de Raad aan een inter-institutioneel akkoord zouden werken opdat de Parlementsleden gemakkelijker toegang zouden krijgen tot geclassificeerde documenten.

Aan het einde van het debat zei Rubalcaba, dat hij de Europarlementsleden in de nabije toekomst geen nieuwe ontwerp-overeenkomst zou kunnen presenteren, maar hij hoopte "over een paar maanden" terug te keren om het resultaat van gesprekken met de Amerikaanse regering voor te stellen. "Daarom vraag ik tijd", zei hij.

Voor Commissaris voor Binnenlandse Zaken Cecilia MALMSTRÖM was de SWIFT-interim- overeenkomst "niet alleen gunstig voor de VS, maar wij hebben er allen baat bij". Ze zei dat het rapport van voormalig antiterrorismerechter Jean-Louis Bruguière voor de Commissie "bevestigt, dat TFTP belangrijk is om nuttige informatie te verkrijgen in de strijd tegen het terrorisme". Een afwijzing van de overeenkomst door het Parlement zou "een ernstige bedreiging voor de veiligheid" van de burgers betekenen.

Fractiewoordvoerders

"We willen de veiligheid en de burgerlijke vrijheden en de bescherming van gegevens op gelijke voet garanderen", zei Ernst STRASSER (EPP, AT). De EU heeft een "goed partnerschap met de VS", maar "de manier waarop deze tekst tot stand is gekomen, kunnen wij niet aanvaarden", betoogde hij. "We kunnen niet instemmen met deze stand van zaken", verklaarde Strasser. "De Raad heeft enkele bemoedigende signalen gegeven, maar dat is het, geen garanties", voegde hij eraan toe.

Volgens Martin SCHULZ (S&D, DE) was deze overeenkomst "een vergissing van de EU-regeringen" (...) ze dachten dat ze weg konden komen met zo'n slecht akkoord", dat niet in overeenstemming is met de grondrechten, zei hij. "Hoe zullen de gegevens worden bewaard, kan ik er toegang toe hebben, wanneer worden de gegevens gewist, welke mogelijkheid heb ik om informatie in te winnen over wat er met mijn gegevens gebeurt?", vroeg hij. "Dit is gewoon een slecht akkoord dat we niet kunnen steunen".

Sophia in 't VELD (ALDE, NL) zei, dat het Parlement een "belangrijke beslissing te nemen had", zonder dat angst gezaaid moest worden met beweringen over een "veiligheidsvacuüm". "We kunnen alleen toestemming geven voor een overeenkomst, die volledige democratische legitimiteit geniet, zowel op grond van inhoud als van de procedure", verklaarde ze. Maar "de antwoorden van de Raad zijn ontoereikend", zei ze. "Onze kiezers hebben het recht om te weten dat we gegevensbescherming zeer serieus nemen en de besluiten van de Raad niet automatisch goedkeuren".

"We moeten tegen de interim-overeenkomst stemmen en ze niet uitstellen!", zei Rebecca HARMS (GREENS/EFA, DE). "We moeten niet instemmen met een overeenkomst, wanneer velen van ons opnieuw en opnieuw verklaard hebben, dat dit een stuk wetgeving is, dat de grondrechten schendt". Ze vond het een schande dat de Amerikaanse administratie klaar was om een constructieve dialoog aan te gaan, terwijl de Raad niet bereid was om het debat met het Parlement te voeren.

Timothy KIRKHOPE (ECR, UK) was "gefrustreerd en boos" door de manier waarop de Raad het Parlement behandeld had. "Het recht van het Parlement om al dan niet toestemming te verlenen, mag niet retrospectief als instrument gebruikt worden", waarschuwde hij. "We krijgen eindelijk toezeggingen van de Raad en de Commissie over gegevensbeschermingskwesties", zei Kirkhope, "maar we hebben nu wat tijd nodig voor we verder gaan met vitale maatregelen".

Lothar BISKY (GUE/NGL, DE) benadrukte, dat het interim-akkoord "bereikt was via een vreemde procedure, en één dag voor de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon werd dit erdoor gedrukt om het Parlement te omzeilen". "We zijn gevraagd om ja te zeggen tegen Big Brother's Little Sister", zei hij.

Sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon op 1 december 2009 heeft het Europees Parlement belangrijke nieuwe wetgevende bevoegdheden. Vrijwel alle EU-wetgeving wordt nu door het Europees Parlement en de Raad van Ministers gezamenlijk bepaald - met inbegrip van landbouw, immigratie, energie en de EU-begroting. De rol van het Parlement om - als enige rechtstreeks verkozen instelling van de EU - ervoor te zorgen dat de EU verantwoording aan de burgers aflegt, is ook versterkt. Zo hebben Europarlementsleden een grotere inspraak in de benoemingen van vele van de belangrijkste EU-banen.