De bazen ontslaan kan niet

Bij de gehandicapteninstelling Aveleijn hadden ze het mooi opgeschreven: “In 2008 is aan de bestuurder een renteloze hypothecaire lening verstrekt ter grote van € 550.000. De geldlening is niet opeisbaar voor 1 juli 2013”. Dit werd vermeld in de jaarrekening over 2008, pagina 11. De bestuurder verweet zijn personeel dat er “interne zaken gelekt zijn voor politiek gewin”. Maar ik maakte deze regeling bekend, niet openbaar. Deze jaarrekening is namelijk al openbaar en te vinden op internet. Daar hadden de bazen bij Aveleijn niet op gerekend!

Er kwam een hoos van kritiek. De bazen ontkenden dat er iets mis was. Toch konden ze niet om het personeel heen. Die was de bonuscultuur zat en zegde het vertrouwen in de bestuurder en de Raad van Toezicht op. Wat mij betreft een goede manier van interne controle: De bazen worden teruggefloten door hen die het werk doen. Diegenen die de zorg verlenen zeggen: “Geen bankje spelen, maar zorg verlenen”.

Maar dat geldt niet in de zorg…

Niemand kan namelijk de Raad van Toezicht ontslaan. Ze benoemen elkaar en zijn niet van de troon te stoten door wie dan ook. De bestuurder kan de laan uit worden gestuurd door de Raad van Toezicht, maar niemand die deze toezichthouders de deur kan wijzen. De rel rond een inmiddels ingetrokken hypothecaire lening legt dus meteen een fout in het systeem bloot.

De Kamer spreekt schande van het ontbreken van het ‘morele kompas’, maar laat de zelfregulering graag aan de sector. En de uiteindelijke hoofdverantwoordelijken voor de zorg -de staatssecretaris en minister van Volksgezondheid- staan erbij, roepen ‘oh en ah’ en doen niets. De Raad van Toezicht ontslaan ze niet, want 'daar gaan ze niet over'. En ze geven ook het personeel niet de macht om in te grijpen bij dit soort idiote zelfverrijking.

De gehandicapteninstelling Aveleijn is jaren goed aangeschreven geweest vanwege de zorg. Ik ben er van overtuigd dat de zorg nog steeds van goede kwaliteit is. Het zijn namelijk niet de bazen die de zorg verlenen. Dat is het personeel. En juist zij moeten de mogelijkheid hebben om de bazen buiten te zetten als zij een greep in de kas doen. Helaas blijkt dit kabinet niet bij machte om de bazen te ontslaan. Daarmee degraderen de bazen van dit land zichzelf tot toeschouwers.