Slovenië moet EU door woelige wateren loodsen
Auteur: Vanessa Mock
Het kleine Slovenië staat het komend half jaar als voorzitter van de EU voor een reusachtige opgave. Met de dreigende afsplitsing van Kosovo van Servië zal het de eenheid binnen de EU moeten bewaren. Bovendien moet het zorgen voor een snelle ratificatie van het nieuwe EU-hervormingsverdrag.
Ingeklemd tussen Oostenrijk en Kroatië heeft Slovenië de afgelopen jaren grote vooruitgang geboekt. Het is de beste van de klas nieuwkomers binnen de Europese Unie. Slovenië trad samen met negen andere landen in 2004 toe. Het was - dankzij zijn bloeiende economie - de eerste van de tien die de euro invoerde. En het is ook de eerste nieuwkomer die het EU-voorzitterschap op zich neemt. Dit rouleert elk half jaar.
Bezorgd
"Wij zijn er trots op, en het bewijst dat wij het beste voorbeeld voor de nieuwe lidstaten zijn," straalt een marktverkoper in de charmante hoofdstad Ljubljana. Maar minister van Buitenlandse Zaken Dimitri Rupel is nuchterder in zijn beschrijving van het voorzitterschap: "Het is een enorm zware uitdaging. De mensen zijn bezorgd over een mogelijke splitsing van Servië en Kosovo. Maar ik ben vooral bezorgd dat dit de EU zou kunnen splijten."
Diverse EU-lidstaten zijn tégen de erkenning van een onafhankelijkheidsverklaring van Kosovo, omdat zij vrezen dat dit een gevaarlijk precedent schept voor andere regio's die zich willen afscheiden. "Het is onze taak om compromissen te zoeken en een gemeenschappelijke lijn te vinden als het gaat over Servië en Kosovo," zegt minister van Binnenlandse Zaken Dragutin Mate in een interview met de Wereldomroep.
SLOVENIË
-
-Hoofdstad: Ljubljana
-
-Bevolking: 2.010.377
-
-1991: verklaart zich onaf-
hankelijk van Joegoslavië
-
-2004: treedt toe tot de NAVO
en de Europese Unie
-
-2007: voert als eerste nieuwe
EU-lidstaat de euro in.
Momentum
Slovenië gaat zich inspannen om een EU-verdrag over het aanhalen van de banden met Servië zo snel mogelijk te ondertekenen, en niet nog langer te wachten op uitlevering van o.a. de Bosnisch-Servische oorlogsmisdadiger Ratko Mladic aan het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag. Dit gebaar is bedoeld om de pil van het verlies van de provincie Kosovo voor Belgrado te vergulden.
Maar sommige landen, zoals Nederland, zijn nog steeds gekant tegen een voorkeursbehandeling en blijven bij de eerdere eis dat Mladic eerst uitgeleverd moet worden. Maar minister Rupel zegt dat Servische toetreding tot de EU de weg naar Brussel zou kunnen effenen voor de rest van de Westelijke Balkan: "Niemand wilde aanvankelijk dat Polen of Cyprus zouden toetreden. Maar dat is wel gebeurd. Servië zou een momentum kunnen creëren voor de rest van de regio.
Nerveus
De ratificatie van het nieuwe Lissabon Verdrag is een ander potentieel probleem voor EU-voorzitter Slovenië. Het verdrag, dat in december 2007 werd ondertekend, vervangt de afgewezen Europese Grondwet. Maar men is nerveus over het referendum over het verdrag voorjaar 2008 in Ierland. Rupel: "Natuurlijk maakt dat de zaak ingewikkelder, maar ik voorzie geen echte problemen. We hopen dat onze Britse vrienden het verdrag in het voorjaar zullen ondertekenen, zodat de druk op Dublin afneemt. We zullen erop letten en campagne voeren om het verdrag zo snel mogelijk geratificeerd te krijgen."
Slovenië heeft nog meer plannen op stapel staan, zoals het maken van bindende afspraken over terugbrenging van de uitstoot van CO2 door de lidstaten. Er staan ook prestigieuzer Europese projecten op de agenda, zoals een gemeenschappelijke Europese defensiepolitiek. Maar dat is al gekaapt door de Franse president Nicolas Sarkozy, die met zijn land over zes maanden het EU-voorzitterschap overneemt.
PRIORITEITEN VAN HET VOORZITTERSCHAP VAN DE EU
-
-Het Lissabon Verdrag: ondertekend op 13 december, moet in 2008
worden geratificeerd zodat het nog voor de Europese Verkiezingen
van 2009 in werking kan treden
-
-Klimaatverandering: er moet een overeenkomst over energie en
klimaat worden bereikt om uitstoot van CO2 en opwarming van de
aarde tegen te gaan
-
-Westelijke Balkan: de landen op de Westelijke Balkan dienen
uitzicht te krijgen op toetreding tot de Europese Unie
-
-Zuid-Amerika: in mei wordt in Peru een EU-Zuid-Amerika-top
gehouden.
