Kabinet-Zijlstra (1966-1967)

Dit kabinet van KVP en ARP was een overgangskabinet. Het werd gevormd na de val van het kabinet-Cals. Minister-president Zijlstra was afkomstig uit de ARP. Het kabinet trad aan op 22 november 1966.

De voornaamste taken van het kabinet waren de voorbereiding van de begroting voor 1967, ontbinding van de Tweede Kamer en het uitschrijven van vervroegde Tweede Kamerverkiezingen.

De verkiezingen waren oorspronkelijk gepland voor mei 1967, maar werden na de val van het kabinet-Cals met drie maanden vervroegd. Het kabinet werd na de verkiezingen van 1967 opgevolgd door het kabinet-De Jong.

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Formatie, regeerakkoord en regeringsverklaring

Formatie

Nadat de Tweede Kamer in de Nacht van Schmelzer de motie-Schmelzer had aangenomen, bood het kabinet-Cals zijn ontslag aan. KVP'er Norbert Schmelzer werd vervolgens belast met de formatie. In eerste instantie probeerde hij een overgangskabinet te vormen met steun van de ARP, de KVP en enkele buitenstaanders. Zijn poging mislukte, waarna Beel, opnieuw een KVP-voorman, gevraagd werd een nieuwe informatieronde te starten. Beel schoof vervolgens ARP'er Zijlstra naar voren als premier, waarna de formatiepoging slaagde.

 

Regeerakkoord en regeringsverklaring

Omdat het kabinet-Zijlstra een overgangskabinet was kwam er geen nieuw regeerakkoord. Op 29 november 1966 legde premier Zijlstra de regeringsverklaring af.

2.

Data en zittingsduur

3.

Samenstelling kabinet

Minister-president
Dr. J. Zijlstra (ARP)

Viceminister-president
Mr. B.W. Biesheuvel (ARP)
Dr. J.E. de Quay (KVP)

Algemene Zaken
minister: Dr. J. Zijlstra (ARP)

Buitenlandse Zaken
minister: Mr. J.M.A.H. Luns (KVP)
staatssecretaris: Mr. L. de Block (KVP)

minister voor Hulp aan ontwikkelingslanden
minister: Mr. Th.H. Bot (KVP)

Justitie
minister: Mr. A.A.M. Struycken (KVP)

Binnenlandse Zaken
minister: Mr. P.J. Verdam (ARP)

Onderwijs en Wetenschappen
minister: Dr. I.A. Diepenhorst (ARP)
staatssecretaris: Mr. J.H. Grosheide (ARP)

Financiën
minister: Dr. J. Zijlstra (ARP)

Defensie
minister: P.J.S. de Jong (KVP)
staatssecretaris: A. van Es (ARP)
staatssecretaris: G.H.J.M. Peijnenburg (Partijloos)
staatssecretaris: H. Schaper (Partijloos)

Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
minister: Ir. H.B.J. Witte (KVP)

Verkeer en Waterstaat
minister: Dr. J.E. de Quay (KVP)
staatssecretaris: Mr. L. de Block (KVP)

Economische Zaken
minister: Drs. J.A. Bakker (ARP)
staatssecretaris: Drs. L.J.M. van Son (KVP) (28 november 1966 - 5 april 1967)

Landbouw en Visserij
minister: Mr. B.W. Biesheuvel (ARP)

Sociale Zaken en Volksgezondheid
minister: Dr. G.M.J. Veldkamp (KVP)
staatssecretaris: Dr. A.J.H. Bartels (KVP)
staatssecretaris: Dr. J.F.G.M. de Meijer (KVP)

Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk
minister: Dr. M.A.M. Klompé (KVP)

'de West'
minister: Mr. B.W. Biesheuvel (ARP)

4.

Zetelverdeling in parlement en kabinet

De regeringspartijen beschikten samen niet over een meerderheid in de Tweede of Eerste Kamer. In deze kabinetsperiode vonden er geen verkiezingen voor de Eerste Kamer plaats. De verhoudingen in de senaat bleven dan ook ongewijzigd. Ook waren er bij geen van de regeringsfracties in de Tweede Kamer afsplitsingen.

 
 

KVP

ARP

Partijloos

totaal

Kabinet: ministers / (staatssecretarissen)

8/(5)

6/(2)

0/(2)

14/(9)

Tweede Kamer op 22 november 1966

50

13

-

63 (42%)

Eerste Kamer vanaf 22 november 1966

25

7

-

32 (42,7%)

5.

Financieel-economisch beleid

Het kabinet-Zijlstra regeerde na de val van het kabinet-Cals eind 1966 en begin 1967 als overgangskabinet. Vanwege de korte zittingsduur had het kabinet-Zijlstra nauwelijks gelegenheid een eigen economisch beleid te voeren. Wel trad tijdens deze kabinetsperiode, op 1 januari 1967, de Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO) van minister Veldkamp (Sociale Zaken en Volksgezondheid) in werking. In tegenstelling tot in de oude Invaliditeitswet hoefde de arbeidsongeschiktheid nu niet meer uitsluitend veroorzaakt te zijn door de uitoefening van het beroep.

6.

Wetgeving

Omroepwet

Deze wet maakte toetreding van nieuwe zendgemachtigden mogelijk, stond op beperkte schaal reclame toe en leidde tot het samengaan van de NRU en de NTS in de NOS. De Omroepraad werd ingesteld. Het voorstel voor de Omroepwet was afkomstig van minister Vrolijk uit het kabinet-Cals. Zijn opvolgster Marga Klompé slaagde erin deze belangrijke wet, ondanks verzet van de VVD en een deel van de CHU, door het parlement te loodsen.

7.

Overig beleid

Het kabinet handelde de begroting voor 1967 af en nam een besluit over de winning van aardgas op de Noordzee. Vanwege toenemende werkloosheid, met name door enkele massaontslagen in de textielsector, trok het kabinet meer geld uit voor werkgelegenheidsbevordering.

8.

Bijzonderheden

Huwelijk prinses Margriet

Tijdens deze kabinetsperiode vond het huwelijk van prinses Margriet, tweede in de lijn van troonopvolging, plaats. Op 10 januari 1967 trouwde zij met mr. Pieter van Vollenhoven.

9.

Einde van het kabinet

Het kabinet werd op de verkiezingsdag, 15 februari 1967, demissionair. Op 5 april 1967 trad het kabinet-De Jong aan als opvolger.


Meer over


Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.