EP-leden houden toezicht op historischePalestijnse verkiezingen

Palestijnse kiezers gingen op 25 januari naar de stembus om voor het eerst sinds 1996 een parlement te kiezen. Zevenentwintig leden van het Europees Parlement, waaronder Edith Mastenbroek en Bastiaan Belder, waren als waarnemers bij het verkiezingsproces aanwezig. Zij bezochten kieslokalen in Oost-Jeruzalem, op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook. Hun eerste indruk van het proces was grotendeels positief.

Het Parlement zal deze week tijdens de voltallige zitting in Brussel een officiële politieke reactie geven op de verkiezingsuitslag en de gevolgen hiervan. Hierbij zal ook de buitenlandcoördinator van de Europese Unie, Javier Solana, aanwezig zijn.

EP-voorzitter Josep Borrell prees "de vastberadenheid van de Palestijnse burgers [.....] die ondanks de moeilijke omstandigheden in groten getale naar de stemlokalen waren gekomen om hun democratische stem uit te brengen." "De democratie heeft gesproken, het resultaat moet worden gerespecteerd en geaccepteerd." Hij voegde hieraan wel een waarschuwing aan Hamas toe en zei dat "het gebruik van geweld niet strookt met de regels van de democratie".

De commissie buitenlandse zaken van het Europees Parlement verwelkomde de uitslag eveneens met enige terughoudendheid. Tijdens een bijeenkomst in Brussel afgelopen donderdag drongen de leden er bij Hamas op aan om de gewelddadige acties te staken en de staat Israël te erkennen. Hierbij was ook de Europese Commissaris voor Externe Betrekkingen, Benita Ferrero-Waldner, aanwezig die de verkiezingen een "succes" noemde, omdat deze grotendeels vreedzaam waren verlopen.

Het Europees Parlement stuurt regelmatig waarnemers naar verkiezingen. In 2005 werden achttien van dergelijke missies uitgevoerd, in diverse landen van Afghanistan tot Bolivia. De aanwezigheid van internationale waarnemers verlaagt de kans op verkiezingsfraude en kan bijdragen aan meer vertrouwen in verkiezingen in landen zonder een lange democratische traditie. De Palestijnse verkiezingen, die plaatsvonden in de bezette gebieden en na berichten van spanningen tussen diverse Palestijnse groepen, vormden een bijzondere uitdaging voor de waarnemers. Dit, samen met het streven naar een vreedzame toekomst voor het Midden-Oosten, was de reden waarom de delegatie zo buitengewoon groot was. Zevenentwintig EP-leden waren tijdens de verkiezingen aanwezig om een zo groot mogelijk gebied te kunnen bestrijken.

De delegatie stond onder leiding van het Britse christen-democratische EP-lid Edward McMillan-Scott, tevens vice-voorzitter van het Europees Parlement. Zoals gebruikelijk voor dit soort missies werkte de delegatie nauw samen met een overkoepelende, langdurige EU-waarnemingsmissie, bestaande uit professionele verkiezingswaarnemers. Deze overkoepelende EU-waarnemingsmissie stond ook onder leiding van een EP-lid, in dit geval de Belgische sociaal-democrate Veronique de Keyser. De langdurige waarnemers waren al twee maanden voor de verkiezingen aanwezig en werden tijdens de laatste week door de EP-leden vergezeld.

Voorafgaand aan de verkiezingen sprak de EP-delegatie met vertegenwoordigers van alle belangrijke partijlijsten en de Palestijnse verkiezingsautoriteiten. Zij voerde ook overleg met de overkoepelende EU-waarnemingsmissie en de leiders van andere internationale waarnemersgroepen, waaronder de voormalige Amerikaanse president Jimmy Carter.

Op de verkiezingsdag verdeelden de EP-leden zich in teams over het hele gebied en bezochten verkiezingslokalen in Oost-Jeruzalem, Nablus, Qalqilya, Jenin, Ramallah, Bethlehem, Jericho en Gaza. Ondanks eerdere persberichten over dreigementen tegen Europese waarnemers, kregen de EP-leden niet te maken met serieuze veiligheidsproblemen. Zij waren in staat om de verkiezingen en de telling van de stemmen op de meeste plaatsen te volgen.

Wat het verkiezingsproces betreft was de initiële conclusie van de EP-leden - en de overkoepelende EU-missie - dat de verkiezingen over het algemeen goed waren verlopen. Ondanks enkele problemen was er geen reden om te veronderstellen dat de verkiezingsuitslag niet de wil van de kiezers zou weerspiegelen.

De verkiezingsuitslag, met een duidelijke overwinning voor de Islamitische Hamas-beweging, die door Israël, de EU en de VS wordt beschouwd als een terroristische organisatie, doet de vraag rijzen hoe de internationale wereld het toekomstige Palestijnse parlement zal bejegenen. Het Europees Parlement zal hierover deze week tijdens de voltallige zitting in Brussel praten.