Referendum over EU-grondwet in Tsjechië (datum en doorgang onzeker)

De regering van Tsjechië heeft plannen voor een referendum over de EU-grondwet voor onbepaalde tijd in de ijskast gezet. Aanvankelijk was er het voornemen om dit referendum te organiseren tegelijk met de algemene parlementsverkiezingen van juni 2006.

Daarnaast heeft het parlement formeel nog niet besloten of een referendum over de EU-grondwet gewenst is. Wel heeft het Tsjechische parlement op 29 juni 2005 een wetsontwerp aangenomen dat de mogelijkheid biedt om over belangrijke kwesties als de grondwet een referendum te houden.

Debat

De president van Tsjechië, Vaclav Klaus, neemt een bijzondere positie in het debat, omdat hij zich als enig Europees staatshoofd een "100% tegenstander" van de Europese Grondwet heeft verklaard. Volgens Klaus is de Europese Grondwet "inhoudsloos en slecht", en zal de Tsjechische Republiek in de Europese Unie wegsmelten, "als een klontje suiker in een kop hete koffie".

Eind februari 2005 publiceerde Klaus een opiniestuk in het Tsjechische dagblad Mlada fronta Dnes (MfD), waarin hij de 'Tien Geboden' van de Europese Unie aan de kaak stelt. Deze omvatten onder meer de evolutie naar een superstaat, de degradatie van lidstaten tot provincies, de superioriteit van Europees recht boven Tsjechisch recht, het opgeven van bevoegdheden door Tsjechië om zelf wetten te maken, en het feit dat Tsjechië weinig te zeggen zal hebben.

De Tsjechische regering van premier Stanislav Gross is voor de Europese Grondwet, net als een meerderheid in het parlement.

Opiniepeilingen

De Tsjechische bevolking lijkt overigens de mening van de president niet in meerderheid te steunen. In een opiniepeiling van het dagblad CVVM (maart 2005) sprak 56 procent zich uit vóór de EU-grondwet, en 21 procent tegen.

De Europese Commissie organiseert periodiek opiniepeilingen (de zogenaamde "Eurobarometer") over de Europese Grondwet. In juli 2004 werd Europabreed de volgende stelling getoetst: "De Europese Unie moet een Grondwet aannemen." Hierop antwoordden 65 procent van de Tsjechische respondenten 'liever wel', en 15 procent 'liever niet'.