Enquêtecommissie bouw: wel grootschalige fraude, geen corruptie

De enquêtecommissie bouwnijverheid onder leiding van Marijke Vos concludeert in haar vandaag verschenen eindrapport dat er sprake is geweest van grootschalige fraude in de bouw. Bouwbedrijven maakten onderlinge prijsafspraken en verdeelden het werk, waardoor er geen concurrentie was. Gemiddeld werd 8,8 procent te veel in rekening gebracht, waardoor de staat vele honderden miljoenen euro's te veel heeft betaald. Hoe hoog de schadepost precies is, kon niet worden becijferd.

De commissie concludeert ook dat er geen sprake is geweest van corruptie of omkoping van ambtenaren. Wel heeft het toezicht gefaald. Het Openbaar Ministerie en de kartelpolitie (NMa) hebben te weinig gedaan met berichten dat het mis was in de bouw. Uiteindelijk hebben klokkenluiders en journalisten de zaak aan het rollen gebracht.

Minister Korthals heeft als minister van Justitie de Kamer onjuist geïnformeerd over een schikking die het Openbaar Ministerie had gemaakt met bouwers van de Schipholtunnel. Weliswaar lag dat aan de gebrekkige informatievoorziening door ambtenaren, maar de commissie acht hem wel verantwoordelijk. Het wordt oud-minister Jorritsma kwalijk genomen dat zij zich door bouwer Koop liet fêteren.

Als aanbevelingen doet de commissie onder meer:

• - 

  een wettelijke regeling van aanbesteding en een beter overheidstoezicht daarop
• - 

  alleen zakelijke contacten tussen ambtenaren en aannemers
• - 

  een openbare landelijke lijst van bedrijven die hebben gefraudeerd, zodat opdrachtgevers daarvan op de hoogte zijn
• - 

  de laagste inschrijfprijs moet bepalend zijn bij standaardwerken
• - 

  een hogere prioriteit van het OM bij fraudebestrijding
• - 

  meer sanctiemogelijkheden voor de NMa