Mr. J.K. baron van Goltstein

foto Mr. J.K. baron van Goltstein
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: RKD

Onafhankelijk politicus uit een Guliks adellijk geslacht. Was aanvankelijk werkzaam bij het Hoog Militair Gerechtshof en werd in 1840 Tweede Kamerlid. Was toen voorstander van staatkundige hervormingen en veelvuldig deelnemer aan debatten. In 1849 als gematigd liberaal voorzitter van de eerste op basis van rechtstreeks kiesrecht gekozen Tweede Kamer. Deskundig op het gebied van het internationale recht en minister van Buitenlandse Zaken in het gemengd liberaal-conservatieve kabinet-Rochussen. Na zijn ministerschap nog negen jaar Tweede Kamerlid en anderhalf jaar senator. Werd allengs conservatiever. Stond te boek als serieus en humorloos.

conservatief, moderaat of gematigd liberaal, 'pragmatisch' liberaal
in de periode 1840-1872: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, minister

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Jan Karel

geboorteplaats en -datum
Arnhem, 30 mei 1794

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 17 februari 1872

2.

Partij/stroming

stroming(en)
  • moderaat of gematigd liberaal (voor 1849, wenste meer invloed voor volksvertegenwoordiging, toezicht Rekenkamer op de Indische baten, onafhankelijkheid voor rechterlijke macht in Suriname)
  • 'pragmatisch liberaal' (na 1849, werd steeds conservatiever)
  • conservatief, anti-Thorbeckiaan, vanaf 1860

3.

Hoofdfuncties/beroepen (12/15)

  • substituut-advocaat-fiscaal bij het Hoog Militair Gerechtshof, van 1828 tot oktober 1841
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 oktober 1840 tot 20 augustus 1850 (in 1840-1849 voor de provincie Utrecht, in 1849-1850 voor het kiesdistrict Utrecht)
  • voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 februari 1849 tot 20 augustus 1850 (benoemd bij K.B. van 17 februari 1849)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 7 oktober 1850 tot 26 april 1853 (voor het kiesdistrict Utrecht)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 juni 1853 tot 12 maart 1858 (voor het kiesdistrict Utrecht)
  • voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1856 tot 12 maart 1858
  • minister van Buitenlandse Zaken, van 12 maart 1858 tot 23 februari 1860
  • ambteloos, van 23 februari 1860 tot 10 juli 1860
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 10 juli 1860 tot 1 oktober 1866 (voor het kiesdistrict Amersfoort)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 november 1866 tot 3 januari 1868 (voor het kiesdistrict Amersfoort)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 25 februari 1868 tot 20 september 1869 (voor het kiesdistrict Amersfoort)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 22 december 1870 tot 17 februari 1872 (voor de provincie Utrecht)

ambtstitel
  • minister van staat, van 23 februari 1860 tot 17 februari 1872

(in)formateurschap(pen)
  • kabinetsformateur, 22 oktober 1849 (poging mislukte)
  • kabinetsformateur (samen met J.J. Rochussen), van 3 maart 1858 tot 18 maart 1858 (poging mislukte)
  • kabinetsformateur (samen met G.C.J. van Reenen), van december 1861 tot januari 1862 (poging mislukte)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/5)

  • lid Staatscommissie pensioenen voor burgerlijke ambtenaren en hun weduwen en wezen, vanaf september 1844
  • lid Staatscommissie voor het hoger onderwijs

afgeleide functies, presidia etc. (2/27)
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van mei 1870 tot september 1870
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van december 1871 tot januari 1872

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër (3/23)
  • Stemde in 1867 vóór de begroting van Buitenlandse Zaken
  • Behoorde in 1867 tot de vier conservatieven die tegen een amendement-Fransen van de Putte op de Indische erfpachtwet stemden. Aanneming van het amendement leidde tot het aftreden van minister Trakranen.
  • Stemde op 23 maart 1868 tegen de motie-Blussé van Oud-Alblas, die uitsprak dat de Kamerontbinding van 1867 niet in het landsbelang was geweest

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Zijn voornaamste resultaten als minister waren een verdrag met Marokko over handel en scheepvaart en een vriendschaps- en handelsverdrag met Japan

7.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/8)
  • Werd in september 1860, 1861, 1862, 1863, 1866 en in februari 1868 als derde op de voordracht voor het Tweede Kamervoorzitterschap gezet. In februari 1868 gebeurde dat na vier stemrondes. In de vierde stemmingsronde versloeg hij jhr. C.M. Storm van 's Gravesande met 32 tegen 30 stemmen.
  • Leidde in september 1866 als oudste lid de eerste vergadering
  • Herhaaldelijk genoemd als minister (justitie, buitenlandse zaken) bij pogingen tot reconstructie kabinet-De Kempenaer-Donker Curtius, en in 1856

uit de privésfeer (3/4)
  • De familie vluchtte in 1794 naar Oost-Friesland, keerde later terug en vestigde zich in Utrecht (Janskerkhof 24)
  • Hij nam deel aan de tocht naar Parijs in 1815
  • Zijn vader was ambtsjonker te Nijkerk en Renkum, drost van Hedel, burgemeester van Wageningen, gecommitteerde ter Generaliteits Rekenkamer, bewindhebber van de O.I.C., gecommitteerde in de Raad van State en lid van Gedeputeerde Staten

verkiezingen (3/11)
  • Werd in 1868 bij de algemene verkiezingen in de eerste stemmingsronde met ruim 88 procent van de stemmen gekozen
  • Werd in 1869 en 1873 bij periodieke verkiezingen verslagen door jhr. J.W. van Loon (a.r.)
  • Versloeg in november 1870 bij een verkiezing van een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Utrecht in de tweede stemmingsronde E.L. baron van Hardenbroek van Lockhorst met 21 tegen 16 stemmen

predicaten/adellijke titels
  • jonkheer, tot 1 april 1820
  • baron, 1 april 1820

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Levensbericht door N.F. van Nooten, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1873, 69
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel I, 952
  • M.W. Jurriaanse, "De Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken 1813-1900"
  • G.J. Hooykaas, "J.K. van Goltstein", in: "Utrechtse Biografieën", deel IV, 88

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.