Herziening Reglement van Orde 2021
Op 26 februari 2021 heeft de Tweede Kamer ingestemd met een reeks aan wijzigingen van het Reglement van Orde. Sinds de algehele herziening in 1994 hadden diverse wijzigingen tot een minder leesbaar Reglement geleid. Daarnaast waren aanpassingen wenselijk. In principe vindt er voortaan maar eens per week een regeling van werkzaamheden plaats en is geen ondersteuning meer vereist voor indiening van moties. Verder dient de Kamer voortaan binnen negen maanden een besluit te nemen over een burgerinitiatief en is er een termijn gesteld aan afhandeling van grondwetsherzieningen in tweede lezing.
Onder meer komt er een vaste commissie voor Digitale Zaken en krijgt de eerder opgeheven commissie voor de Rijksuitgaven een tweede leven. Ook moet er een openbaar toezeggingenregister worden bijgehouden. Verder is de in 2021 aangenomen gedragscode in het reglement vastgelegd.
De herziening werd voorbereid door een werkgroep onder voorzitterschap van Kees van der Staaij. Die overhandigde op 30 oktober 2019 haar eindrapport aan Kamervoorzitter Khadija Arib en diende daarna haar voorstellen in. Na een Kamerdebat daarover is op 1 april 2021 het herziene reglement in werking getreden.
Inhoudsopgave van deze pagina:
Eén van de belangrijkste aandachtspunten was het verbeteren van de balans in het werk van Kamerleden. De werkgroep constateerde dat er een onevenwichtige verhouding bestaat tussen de plenaire activiteiten en het werk van de Kamerleden binnen de commissies, met te weinig nadruk op het tweede.
Vergaderingen
Bij de herziening zijn er in artikel 7.17 nieuwe regels voor commissievergaderingen bijgekomen. Zo worden agenderingskwesties meer in procedurevergaderingen geregeld. Het aantal plenaire regelingen van werkzaamheden is teruggebracht naar één moment per week. Als na twaalf weken na de toekenning een toegestaan interpellatiedebat of dertigledendebat nog niet kan worden geagendeerd, vervalt dit debat. Deze termijn kan wel tot twee keer worden verlengd.
Algemene overleggen worden commissieoverleggen en in plaats van plenaire behandeling van het verslag van een algemeen overleg (VA) vindt een tweeminutendebat plaats, waarin moties kunnen worden ingediend. In principe kan dat alleen door leden die aan het overleg deelnamen.
Stemmingen
Stemmingen moeten in het algemeen op vaste tijdstippen plaatsvinden. Dit om deze voorspelbaarder te maken en zodat Kamerleden minder vaak commissiewerk hoeven te onderbreken. Bij stemmingen over een persoon, specifiek de Griffier, of bij een benoeming voor een positie in een ander overheidsorgaan kan de Voorzitter besluiten af te zien van stemming. Dit is mogelijk indien er een aanbeveling is gedaan en de betrokken commissie aan de Voorzitter heeft meegedeeld geen reden te zien om van die aanbeveling af te wijken.
Initiatiefnemers
Er zijn enkele veranderingen doorgevoerd over initiatiefwetsvoorstellen. Zo is besloten dat de eerste ondertekenaar van een initiatiefwetsvoorstel elke wijziging in de samenstelling van de initiatiefnemers doorgeeft aan de Voorzitter. Als er geen initiatiefnemer meer is van een initiatiefwetsvoorstel vervalt zes weken na een mededeling daarover het voorstel (een andere Kamerlid kan het voorstel wel nog overnemen).
De leden Van Meenen (D66) en Van der Molen (CDA) dienden een motie in om geen nachtelijke vergaderingen meer toe te staan. Deze motie werd verworpen. Ook een reeks amendementen is verworpen, waaronder drie voorstellen van Kamerlid Markuszower (PVV) over het beperken van het aantal interrupties, het instellen van een beantwoordingsplicht voor sprekers en een dagelijkse vergadermoment over de regeling van werkzaamheden.
De leden Van Meenen (D66) en Özütok (GL) dienden een amendement in om de Tweede Kamer te verplichten om hoorzittingen met nieuwe bewindspersonen te gaan houden. Het werd verworpen met de fracties van VVD, CDA, SP, PvdA, ChristenUnie en SGP tegen.
Verder zijn de volgende amendementen bij het voorstel tot herziening aangenomen:
-
-de instelling van een vaste commissie voor Digitale Zaken
-
-de herintroductie van de commissie voor Rijksuitgaven
-
-het bijhouden van een openbaar toegankelijk toezeggingenregister
-
-de controle van Kamercommissies op jaarverslagen
-
-het laten bestaan van de mogelijkheid tot artikelgewijze behandeling van wetsvoorstellen
De plenaire behandeling van de herziening vond plaats op 10 september 2020 en 10 februari 2021. Er is op 25 februari 2021 gestemd over de herziening en de ingediende amendementen. Vier leden stemden tegen het herziene Reglement.
Wat |
waar |
Instelling Commissie voor Digitale Zaken |
Artikel 7.1 1. Er is een vaste commissie voor elk ministerie, met uitzondering van het ministerie van Algemene Zaken. Er zijn ook vaste commissies voor Digitale Zaken, voor Europese Zaken en voor Koninkrijksrelaties |
Herinstelling Commissie voor de Rijksuitgaven |
Artikel 7.2, waarin de controle op de rijksuitgaven is belegd bij de vaste commissie voor Financiën, vervalt. |
Artikel 7.4 Commissie voor de Rijksuitgaven
en doelmatigheid van de inning en besteding van collectieve middelen;
uitoefening van het budgetrecht en de financiële controle van de regering.
onder b, strekken zich mede uit tot grote projecten als bedoeld in artikel 7.37.
verzoeken een onderzoek in te stellen, nadat advies bij de commissie is ingewonnen. |
|
Procedurevergadering |
Artikel 7.17 Procedurevergadering
|
Regeling van werkzaamheden |
Artikel 8.8 Regeling van werkzaamheden
|
Gedrag |
Artikel 8.14 Gedrag in de vergadering Ieder lid gedraagt zich in de vergadering op een wijze die getuigt van onderling respect, en die geen afbreuk doet aan de waardigheid van de Kamer |
Stemmingen |
Artikel 8.24 Tijdstippen stemmingen Stemmingen vinden in het algemeen plaats op vaste tijdstippen. |
Besluit zonder stemming |
Artikel 8.37 Besluit zonder stemming Een stemming over een persoon kan achterwege blijven, indien geen van de leden daarom vraagt en het gaat over: a. de benoeming van de Griffier; of b. de benoeming of voordracht van een of meer personen voor een positie in een ander overheidsorgaan, een aanbeveling is gedaan voor de benoeming of voordracht, en de betrokken commissie aan de Voorzitter heeft meegedeeld dat zij geen reden ziet om van die aanbeveling af te wijken. De Voorzitter stelt voor het besluit zonder stemming te nemen. |
Wijziging initiatiefnemers |
Artikel 9.24 Wijziging samenstelling initiatiefnemers
|
Geen initiatiefnemers meer |
Artikel 9.25 Initiatiefwetsvoorstellen zonder initiatiefnemers
|
Spoedige behandeling tweede lezing Grondwet |
Artikel 9.29 Spoedige overweging in tweede lezing
|
Initiatiefvoorstel Grondwet tweede lezing |
Artikel 9.30 Bijzonderheden initiatiefwetsvoorstel tweede lezing
|
Controversiële onderwerpen |
Artikel 11.3 Controversiële onderwerpen
|
Vervallen toekenning debat |
Artikel 12.8 Vervallen toekenning debat
|
Toespraken buitenlandse bezoekers |
Artikel 13.4 Toespraken vergadering door buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders De Kamer kan besluiten dat het staatshoofd of de regeringsleider van een ander land wordt uitgenodigd een vergadering bij te wonen om de Kamer toe te spreken. |
Maatregelen tegen bezoekers |
Artikel 15.3 Algemene ontzegging of beperking toegang in verband met buitengewone omstandigheden
kan het Presidium besluiten tijdelijk bezoekers de toegang tot het gebouw van de Kamer of in het bijzonder de tribunes te ontzeggen of deze toegang op andere wijze te beperken.
blijven genodigden en geaccrediteerde journalisten toegang tot het gebouw of de tribunes hebben, voor zover dit naar het oordeel van het Presidium verantwoord is. Het Presidium kan teven toestaan dat andere bezoekers tot het gebouw of de tribunes worden toegelaten.
worden genomen en telkens worden verlengd, en wordt niet langer gehandhaafd dan door het Presidium noodzakelijk wordt geacht in verband met de buitengewone omstandigheden. |
Toezeggingenregister |
Artikel 15.22 Register toezeggingen De griffie houdt een register bij van de door de ministers tijdens openbare vergaderingen van de Kamer en de commissies gedane mondelinge toezeggingen. |
Gedragscode |
Artikel 15.24 Gedragscode De Kamer stelt een afzonderlijke gedragscode voor de leden vast, alsmede een afzonderlijke regeling voor het toezicht op, en de handhaving van, die gedragscode. |
Eens in de 20 tot 25 jaar wordt het Reglement van Orde van de Tweede Kamer grondig onder de loep genomen. Sinds de laatste algehele herziening, in 1994, zijn er tientallen veelal kleine wijzigingen doorgevoerd. Het is dan ook een 'leven document,' dat meegroeit met de tijd. Maar het Reglement dient ook op zijn tijd in het geheel te worden getoetst op actualiteit, consistentie en bruikbaarheid.
Op 13 maart 2018 heeft het presidium een werkgroep ingesteld onder voorzitterschap van Kamerlid Kees van der Staaij (SGP). Het presidium heeft de werkgroep gevraagd om het Reglement van Orde voor een eventuele algehele herziening door te lichten en, indien aanpassing nodig is, concrete voorstellen daartoe te doen. Deze werkgroep stelde vast dat het Reglement zowel qua indeling, formulering en inhoud aan modernisering toe was.
Leden werkgroep-Van der Staaij:
-
-Aukje de Vries (VVD)
-
-De Roon (PVV)
-
-Geurts (CDA)
-
-Sneller (D66)
-
-Van der Lee (GL)
-
-Van Nispen (SP)
-
-Ploumen (PvdA)
-
-Van der Staaij (SGP, voorzitter)
-
-Baudet (FvD)
Meer informatie