Tweede Kamerverkiezingen 1937

De Tweede Kamerverkiezngen van 1937 waren op 26 mei. Het waren reguliere verkiezingen. De winnaar was de RKSP, maar de grootste stijger was de ARP van Colijn. Dat de NSB van Mussert als nieuwkomer vier zetels haalde, lijkt een groot succes. De teruggang ten opzichte van de Statenverkiezingen van 1935 was echter zodanig, dat het voor de nationaal-socialisten in feite zeer teleurstellend was. Na de verkiezingen werd het kabinet-Colijn IV gevormd.

Het waren de eerste verkiezingen sinds de invoering van de verplichte waarborgsom voor politieke partijen en de verhging van de kiesdrempel. Daarom daalde het aantal deelnemende partijen in 1937 fors. Verschillende partijen verdwenen hierdoor uit de kamer.

1. Uitslag

In onderstaande tabel is de verkiezingsuitslag in aantal zetels opgenomen. Neem contact op met de redactie van PDC voor een overzicht van het aantal stemmen (ook in %) per partij.

Partij	Zetels 1937	Zetels 1933	Winst/verlies
RKSP	31	28	+3
SDAP	23	22	+1
ARP	17	14	+3
CHU	8	10	-2
VDB	6	6	-
LSP	4	7	-3
NSB	4	0	+4
CPH	3	4	-1
SGP	2	3	-1
CDU	2	1	+1
HGSP	0	1	-1
RKVP	0	1	-1
Overige	0	3	-3

Onderstaande partijen deden mee aan de verkiezingen, maar hebben in 1937 geen zetels behaald.

Partij
Actie-Bouwman
Christelijk Nationale Actie
Algemeen Belang
Zwart Front
KDP (Katholiek Democratische Partij)
RSAP (Revolutionair Socialistische Arbeiderspartij)
NBTM (Nationale Boeren-, Tuinders en Middenstanderspartij)
VNH
NSNAP (Nationaal Socialistische Nederlandse Arbeiderspartij)

2. Kerngegevens

In onderstaande tabel zijn de kerngegevens van de verkiezingen in 1937 opgenomen.

Tweede Kamerverkiezingen 1937
verkiezingsdatum	26 mei 1937
aantal kiesgerechtigden	4.462.859
aantal uitgebrachte stemmen	4.058.047
aantal ongeldige stemmen	154.826
opkomst	94,4%
aantal deelnemende partijen	20
aantal partijen dat zetel behaalde	10

3. Lijsttrekkers en verkiezingsprogramma's

In onderstaande tabel is per partij aangegeven wie de lijsttrekker was en met welk verkiezingsprogramma een partij mee heeft gedaan aan de verkiezingen.

Partij	Lijsttrekker	Verkiezingsprogramma
RKSP	Carel Goseling	Verkiezingsprogramma 1937*
SDAP	Willem Albarda	Verkiezingsprogram 1937.
ARP	Hendrik Colijn	Verkiezingsmanifest 1937.
CHU	D.J. De Geer	Verkiezingsmanifest 1937.
VDB	Pieter Oud	Verkiezingsmanifest 1937.
LSP	S.E.B. Bierema	Urgentieprogram.
NSB	Anton Mussert	Verkiezingsprogramma 1937*
CPH	Lijsttrekker*	Verkiezingsprogramma 1937*
SGP	G.H. Kersten	Verkiezingsprogramma 1937*

*

(Nog) niet beschikbaar

4. Gekozenen

Neem contact op met de redactie van PDC voor een overzicht van de gekozenen.

5. Achtergrond verkiezingen

1937: Het laatste coalitiekabinet

Lees meer Lees minder

V.l.n.r.: De Wilde, Van Dijk, Slotemaker, Van Boeijen, Van Buuren, Goseling, Colijn, Welter, Steenberghe en Romme.

In 1937 werd het vierde kabinet-Colijn geformeerd. Dat was het laatste kabinet dat uitsluitend werd gevormd door de drie christelijke partijen (RKSP, ARP en CHU). De vier jaar ervoor hadden ook liberalen en vrijzinnig-democraten in het kabinet gezeten, maar met name de katholieken wilden terugkeer van de Coalitie, het samenwerkingsverband van de drie christelijke partijen. Colijn legde zich daar node bij neer. Na twee jaar viel het kabinet en kwam er een definitief einde aan de rechtse coalitie.

meer informatie

Meer over

Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.