Implementatie Europese regelgeving

Europese regels en wetten moeten soms omgezet (geïmplementeerd) worden in Nederlandse wetgeving voordat ze in Nederland geldig zijn.

Er zijn daarnaast nog drie andere gevallen waarin sprake is van implementatie:

  • het intrekken of aanpassen van nationale wetgeving die in strijd is met Europese wetgeving
  • het toepassen van de regels in concrete gevallen door bestuurders of nationale rechters
  • handhaving van de regels door toe te zien op de feitelijke naleving ervan

Toepassing en handhaving worden ook wel 'concrete implementatie' genoemd

Richtlijnen en kaderbesluiten leggen over het algemeen verplichtingen op aan de lidstaten en gelden nog niet rechtstreeks voor burgers. Deze 'niet rechtstreeks bindende Europese regelgeving' moet dan ook in nationale algemeen bindende voorschriften worden omgezet. In de meeste gevallen is dat niet nodig bij verordeningen en beschikkingen, die rechtstreeks geldig zijn.

De implementatie van Europese maatregelen moet in eerste instantie gebeuren door het ministerie dat eerstverantwoordelijke is voor het desbetreffende beleidsterrein, samen met het ministerie van Justitie.

Per geval wordt bekeken hoe een regel wordt omgezet. In sommige gevallen zal de invoering door middel van een wet moeten gebeuren, in andere gevallen kan volstaan worden met ministeriële regelingen of besluiten. Vaak zijn meerdere implementatiemaatregelen noodzakelijk.