Prof. Jhr.Mr. J.M. Kemper

foto Prof. Jhr.Mr. J.M. Kemper
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)

Staatsrechtgeleerde en staatsman uit de periode van koning Willem I. Aanvankelijk hoogleraar burgerlijk recht en natuurrecht in Harderwijk en vanaf 1806 in Amsterdam. In 1809 werd hij hoogleraar in Leiden, waar hij een prominent wetenschapper werd. Bij de omwenteling van 1813 speelde hij een belangrijke rol, omdat hij de proclamatie opstelde waarmee Erfprins Willem zich uitriep tot soeverein vorst. De vorst verhief hem later in de adelstand en benoemde hem in 1817 tot Tweede Kamerlid. Als voorzitter van diverse commissies en als Kamerlid had hij een belangrijk aandeel in de codificatie van het recht. Behoorde tot de meer onafhankelijke Kamerleden.

Regeringsgezind ten tijde van Willem I
functie(s) in de periode 1817-1824: lid notabelenvergadering, lid Tweede Kamer

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Joan Melchior

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 26 april 1776

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 20 juli 1824

2.

Partij/stroming

stroming(en)
regeringsgezind (ten tijde van Willem I)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (9/10)

  • hoogleraar burgerlijk recht en natuurrecht, Hogeschool te Harderwijk, van 1798 tot 1806
  • hoogleraar staats- en volkenrecht, Hogeschool te Harderwijk, van 1801 tot september 1806
  • hoogleraar burgerlijk recht, Atheneum Illustre te Amsterdam, van 1 mei 1806 tot 1 juni 1809
  • hoogleraar natuur-, staats- en volkenrecht, Hogeschool te Leiden, van 1 juni 1809 tot 20 juli 1824
  • vrederechter, kanton Leiden I, vanaf juli 1811
  • commissaris-generaal van het Algemeen Bestuur te Amsterdam (met Fannius Scholten), van november 1813 tot 4 december 1813
  • lid stedelijke raad van Amsterdam, vanaf 1813
  • lid Vergadering van Notabelen, 29 en 30 maart 1814 (voor het departement Monden van de Maas)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 21 oktober 1817 tot 20 juli 1824 (voor Holland; in 1820 toegelaten op 8 november, in 1823 op 10 november)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/9)

  • lid commissie tot organisatie van het Luthersche kerkgenootschap, 1816
  • directeur Hollandsche Maatschappij van fraaije Kunsten en Wetenschappen, afdeling Leiden, omstreeks 1822

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër (3/4)
  • Diende in 1819 een initiatiefwetsvoorstel in betreffende het recht op de jacht; dit voorstel werd door de Eerste Kamer verworpen
  • Diende in 1819 tevens een initiatiefwetsvoorstel in betreffende het jachtrecht in de landen van Over-Maze
  • Verdedigde in 1821 vurig de ontwerp-Stelselwet die veel gunstiger voor de handel in Noord-Nederland was, dan de bestaande belastingwetten

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/5)
  • Behoorde met Van Hogendorp en Van Alphen tot de onafhankelijkere en liberalere Tweede Kamerleden
  • Werd in 1817 tot Tweede Kamerlid gekozen, omdat de regering hem wilde betrekken bij de verdediging van het Burgerlijk Wetboek
  • Had een groot aandeel in het tot stand komen van het Burgerlijk Wetboek

uit de privésfeer
  • Werd opgevoed door zijn grootmoeder van moederszijde, nadat hij op jonge leeftijd wees was geworden
  • Van hem staat in Leiden een borstbeeld bij het Gravensteen
  • Was een studiegenoot en vriend van A.R. Falck

niet-aanvaarde politieke functies
  • lid Raad van State, 21 april 1818 (geweigerd)

predicaten/adellijke titels
  • jonkheer, 16 september 1815

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • J. de Bosch Kemper, "Verhandelingen, redevoeringen en staatkundige geschriften van J.M. Kemper" (1835-1836, 3 dln.)
  • Levensbericht door M. Siegenbeek, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1825, 32
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel II, 658
  • Jan Postma, "Joan Melchior Kemper, oud-patriotse wegbereider van de constitutionele monarchie", in: Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman, 41 (2018), 2

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

archivalia
(familie)archief-(de Bosch) Kemper, IISG

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.