H.M. baron de Kock

foto H.M. baron de Kock
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief

Officier, minister en senator, die zowel ten tijde van de Republiek als na 1813 in Nederlands-Indië actief was als militair. Leidde als legeraanvoerder in 1826-1830 op Java de strijd tegen Dipo Negoro. Daarna waarnemend Gouverneur-Generaal. Werd bij terugkeer in Nederland door Willem I in de adelstand verheven en was ruim vier jaar minister van Binnenlandse Zaken. Daarna lid van de Eerste Kamer, zonder daarin actief te zijn. In Nederlands-Indië werd Fort de Kock naar hem genoemd.

Regeringsgezind ten tijde van Willem I, Regeringsgezind ten tijde van Willem II
functie(s) in de periode 1826-1845: lid Eerste Kamer, minister, Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Hendrik Merkus

geboorteplaats en -datum
Heusden, 25 mei 1779

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 12 april 1845

2.

Partij/stroming

stroming(en)
regeringsgezind (ten tijde van Willem I Willem II)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (7/29)

  • opperbevelhebber land- en zeemacht bestemd voor de expeditie naar Palembang, vanaf april 1821
  • luitenant-Gouverneur 's Rijks Aziatische bezittingen, van 8 mei 1822 tot 1 januari 1826
  • lid Raad van Nederlandsch-Indië, van 1 juni 1822 tot 1 maart 1826
  • luitenant-Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië, van 1 maart 1826 tot 16 januari 1830
  • opperbevelhebber der troepen in Zeeland, vanaf 22 maart 1831
  • minister van Binnenlandse Zaken, van 1 december 1836 tot 1 juni 1841
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 1 juli 1842 tot 12 april 1845

ambtstitel
  • minister van staat, van 1 juni 1841 tot 12 april 1845

gevangenschap/internering
krijgsgevangene in Engeland, van 17 september 1811 tot 12 december 1813

officiersrangen (4/6)
  • kapitein-ter zee titulair, vanaf 25 april 1804
  • luitenant-kolonel met rang kolonel, van 25 januari 1814 tot 21 april 1815
  • generaal-majoor, van 21 april 1815 tot 26 november 1821
  • luitenant-generaal, vanaf 26 november 1821

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/5)

  • lid Staatscommissie tot onderzoek van de rekening der koloniale remises, 1841
  • voorzitter Ridderschap van Noord-Brabant, vanaf 1844

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Leidde de expedities naar Palembang in 1819 en 1821
  • Met Van Geen aanvoerder in de Java-oorlog 1825-1830. Leidde in 1826-1830 de strijd tegen Dipo Negoro.
  • Fort de Kock (thans Bukittinggi) in Nederlands-Indië werd naar hem genoemd

uit de privésfeer
  • Zijn vader was advocaat. Hij leidde in Heusden een patriottische omwenteling. Moest daarna naar Parijs vluchten. Zijn vrouw en kinderen volgden hem later. Zijn vrouw stierf kort na de vlucht naar Parijs. Daar hertrouwde hij met een bankiersdochter. Hij werd in 1794 in Parijs (onder het bewind van Robespierre ) veroordeeld voor samenzwering tegen de staat en stierf door onthoofding met de guillotine.
  • Na de onthoofding van zijn vader, is hij door zijn stiefmoeder opgevangen en begon hij op 15-jarige leeftijd als klerk in het bankiershuis. De patriottische generaal Daendels benoemde hem kort daarna tot tweede luitenant en voegde hem bij zijn staf, en keerde in 1795 met de Fransen terug naar Holland.

predicaten/adellijke titels
  • baron, 10 januari 1835

6.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel II, 692
  • M.A. van Rhede van der Kloot, "Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch-Indië, 1610-1888", 151
  • W.B. Oort, "Generaal H.M. baron de Kock", in: Indische Gids (1941)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

7.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

8.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.