Tweede Kamerverkiezingen 2003

Op 22 januari 2003 werden er vervroegde Tweede Kamerverkiezingen gehouden. De verkiezingen waren nodig na de val van het kabinet-Balkenende I. Deze val kwam doordat het CDA en de VVD het vertrouwen in hun coalitiepartner LPF hadden opgezegd. De verkiezingen stonden in het teken van de vraag of het door CDA, VVD en LPF uitgestippelde beleid kon worden voortgezet. De LPF verloor echter fors. De PvdA van Wouter Bos herstelde zich sterk ten opzichte van 2002. Het CDA bleef wel de grootste partij.

De verkiezingen leidden tot de vorming van het kabinet-Balkenende II, bestaande uit het CDA, de VVD en D66, nadat eerder was gepoogd een kabinet van CDA en PvdA te vormen.

1. Uitslag

partij	percentage	zetels 2003	zetels 2002	winst/verlies
CDA	28,6	44	43	+1
PvdA	27,3	42	23	+19
VVD	17,9	28	24	+4
SP	6,3	9	9	0
LPF	5,7	8	26	-18
GroenLinks	5,1	8	10	-2
D66	4,1	6	7	-1
ChristenUnie	2,1	3	4	-1
SGP	1,6	2	2	0
PvdD	0,5	0	0	0
Leefbaar Nederland	0,4	0	2	-2
PvdT	0,1	-	-	-
Lijst 16 (Ratelband)	0,1	-	-	-
Duurzaam Nederland	0,1	-	-	-
NCPN	0,1	-	-	-
De Conservatieven.nl	0	-	-	-
VIP	0	-	-	-
Alliantie Vernieuwing en Democratie	0	-	-	-
Lijst Veldhoen	0	-	-	-

2. Kerngegevens

Tweede Kamerverkiezingen 2003
verkiezingsdatum	22 januari 2003
aantal kiesgerechtigden	12.076.711
aantal uitgebrachte stemmen	9.666.602
aantal geldige stemmen	9.654.475
aantal ongeldige stemmen	12.127
kiesdeler	64.363
voorkeursdrempel	16.091
opkomstpercentage	80,0
aantal deelnemende partijen	20
aantal partijen dat zetel behaalde	9

Lijsttrekkers en verkiezingsprogramma's

In onderstaande tabel is per partij aangegeven wie de lijsttrekker was en met welk verkiezingsprogramma een partij mee heeft gedaan aan de verkiezingen.

Partij	Lijst	Lijsttrekker	Verkiezingsprogramma
CDA	1	Jan Peter Balkenende	Betrokken samenleving, betrouwbare overheid
LPF	2	Mat Herben	Politiek is passie
VVD	3	Gerrit Zalm	De VVD maakt werk van Nederland
PvdA	4	Wouter Bos	Voor verantwoordelijkheid, respect en solidariteit
GroenLinks	5	Femke Halsema	Protest en perspectief
SP	6	Jan Marijnissen	Eerste weg links
D66	7	Thom De Graaf	Juist nu
ChristenUnie	8	André Rouvoet	Samen leven naar Bijbelse waarden
SGP	9	Bas van der Vlies	Tot Uw dienst

3. Achtergrond verkiezingen

Val kabinet-Balkenende I

Op woensdag 16 oktober 2002 was de val van het kabinet-Balkenende I. Na wekenlang geruzie tussen de LPF-ministers Bomhoff en Heinsbroek hadden de overige ministers, inclusief de LPF-collega's, aangedrongen op hun vertrek. Hoewel Bomhoff en Heinsbroek woensdagochtend de premier hun ontslag hadden aangeboden, zegden de fractievoorzitters van VVD en CDA, Zalm en Verhagen, op 16 oktober toch het vertrouwen in het kabinet op.

Formatie kabinet-Balkenende II

De formatie van het kabinet-Balkenende II , met CDA, VVD en D66 als deelnemende partijen, kwam tot stand nadat een (eerste) poging om een kabinet van CDA en PvdA te formeren, was mislukt. Informateurs waren Piet Hein Donner en Frits Korthals Altes. Omdat CDA en VVD samen geen meerderheid hadden en de LPF zichzelf had gediskwalificeerd als regeringspartij, werd de voormalige coalitiepartner uit Balkenende I ingeruild door D66. Op 20 mei 2002 stond het kabinet-Balkenende II naast de koningin op het bordes.

4. Gekozenen

Hieronder een overzicht van de gekozen Tweede Kamerleden die op 30 januari 2003 zijn geïnstalleerd.

fractie	naam Kamerlid

CDA
	Algra, R.H. (Rendert)
	Ardenne-van der Hoeven, A.M.A. (Agnes) van
	Atsma, J.J. (Joop)
	Balkenende, J.P. (Jan Peter)
	Bochove, B.J. (Bas Jan) van
	Bruls, H.M.F. (Hubert)
	Buijs, S. (Siem)
	Camp, W.G.J.M. (Wim) van de
	Çörüz, C. (Coskun)
	Eurlings, C.M.P.S. (Camiel)
	Ferrier, K.G. (Kathleen)
	Geel, P.L.B.A. (Pieter) van
	Haan, H. (Henk) de
	Haersma Buma, S. (Sybrand) van
	Haverkamp, M.C. (Maarten)
	Hessels, J.W.M.M.J. (Jos)
	Hoeven, M.J.A. (Maria) van der
	Hoopen, J. (Jan) ten
	Jager, H. (Rikus)
	Joldersma, F. (Cisca)
	Knaap, C. (Cees) van der
	Koopmans, G.P.J. (Ger)
	Kortenhorst, R.W.F. (Roland)
	Lith, M.Th.J.M. (Erik) van
	Mastwijk, J.J. (Jan)
	Meijer, Th.A.M. (Theo)
	Mosterd, A. (Aart)
	Nerée tot Babberich, F.J.F.M. (Frans) de
	Oerle-van der Horst, N.W. (Niny) van
	Ormel, H.J. (Henk Jan)
	Pater-van der Meer, M.L. (Marleen) de
	Rambocus, N. (Nirmala)
	Rietkerk, Th.W. (Theo)
	Ross-van Dorp, C.I.J.M. (Clémence)
	Schreijer-Pierik, J.M.G. (Annie)
	Spies, J.W.E. (Liesbeth)
	Sterk, W.R.C. (Mirjam)
	Verburg, G. (Gerda)
	Verhagen, M.J.M. (Maxime)
	Vietsch, C.A. (Antoinette)
	Vries, J.M. (Jan) de
	Vroonhoven, J.N. (Nicolien) van
	Wijn, J.G. (Joop)
	Winsen, B.P.J. (Bart) van
CU
	Huizinga-Heringa, J.C. (Tineke)
	Rouvoet, A. (André)
	Slob, A. (Arie)
D66
	Bakker, A.D. (Bert)
	Dittrich, B.O. (Boris)
	Giskes, F.Ch. (Francine)
	Graaf, Th.C. (Thom) de
	Ham, B. (Boris) van der
	Laan, L.W.S.A.L.B. (Lousewies) van der
GL
	Brand, A. (Arie) van den
	Duyvendak, A.J.W. (Wijnand)
	Gent, W. (Ineke) van
	Halsema, F. (Femke)
	Karimi, F. (Farah)
	Tonkens, E.H. (Evelien)
	Vendrik, C.C.M. (Kees)
	Vos, M.B. (Marijke)
LPF
	As, G.P. (Gerard) van
	Brink, W. (Wien) van den
	Eerdmans, B.J. (Joost)
	Herben, M. (Mat)
	Hermans, M.J.L.M. (Max)
	Kraneveldt-van der Veen, M. (Margot)
	Nawijn, H.P.A. (Hilbrand)
	Varela, J.M. (João)
PvdA
	Adelmund, K.Y.I.J. (Karin)
	Albayrak, N. (Nebahat)
	Arib, K. (Khadija)
	Blom, L. (Luuk)
	Boelhouwer, A.J.W. (Jan)
	Bos, W.J. (Wouter)
	Bussemaker, M. (Jet)
	Crone, F.J.M. (Ferd)
	Dam, M.H.P. (Martijn) van
	Depla, G.Ch.F.M. (Staf)
	Dijken, M.J. (Marjo) van
	Dijksma, S.A.M. (Sharon)
	Dijsselbloem, J.R.V.A. (Jeroen)
	Douma, K. (Kris)
	Dubbelboer, J.N. (Niesco)
	Duivesteijn, A.Th. (Adri)
	Eijsink, A.M.C. (Angelien)
	Fierens, Th.O. (Thea)
	Hamer, M.I. (Mariëtte)
	Heemskerk, F. (Frank)
	Heemst, E.P. (Peter) van
	Heteren, G.M. (Godelieve) van
	Kalsbeek, N.A. (Ella)
	Koenders, A.G. (Bert)
	Kruijsen, J.H.J. (Joanneke)
	Leerdam, J.A.W.J. (John)
	Nieuwenhoven, J. (Jeltje) van
	Noorman-den Uyl, S.E.A. (Saskia)
	Samsom, D.M. (Diederik)
	Smeets, P.E. (Pauline)
	Smits, J.C. (José)
	Straub, P.A.J. (Piet)
	Stuurman, J. (Hannie)
	Tichelaar, J. (Jacques)
	Timmer, A.J. (Anja)
	Timmermans, F.C.G.M. (Frans)
	Tjon-A-Ten, V.Th. (Varina)
	Verbeet, G.A. (Gerdi)
	Verdaas, J.C. (Co)
	Vries, K.G. (Klaas) de
	Waalkens, H.E. (Harm Evert)
	Wolfsen, A. (Aleid)
SGP
	Staaij, C.G. (Kees) van der
	Vlies, B.J. (Bas) van der
SP
	Bommel, H. (Harry) van
	Gerkens, A.M.V. (Arda)
	Kant, A.C. (Agnes)
	Lazrak, A. (Ali)
	Marijnissen, J.G.Ch.A. (Jan)
	Ruiter, P. (Piet) de
	Velzen, K. (Krista) van
	Vergeer-Mudde, F. (Fenna)
	Wit, J.M.A.M. (Jan) de
VVD
	Aartsen, J.J. (Jozias) van
	Aptroot, Ch.B. (Charlie)
	Baalen, J.C. (Hans) van
	Beek, W.I.I. (Willibrord) van
	Blok, S.A. (Stef)
	Cornielje, C.G.A. (Clemens)
	Geluk, J.M. (Jan)
	Griffith, L.J. (Laetitia)
	Hirsi Ali, A. (Ayaan)
	Hofstra, P.H. (Pieter)
	Hoogervorst, J.F. (Hans)
	Kamp, H.G.J. (Henk)
	Krom, P. (Paul) de
	Maas Geesteranus, M.H. (Melanie)
	Miltenburg, A. (Anouchka) van
	Nicolaī, A. (Atzo)
	Nijs, A.D.S.M. (Annette)
	Oplaat, G.J. (Gert-Jan)
	Örgü, F. (Fadime)
	Remkes, J.W. (Johan)
	Rijpstra, J. (Jan)
	Rutte, M. (Mark)
	Terpstra, E.G. (Erica)
	Vries, B.M. (Bibi) de
	Weisglas, F.W. (Frans)
	Wilders, G. (Geert)
	Zalm, G. (Gerrit)

Meer over

Bent u als journalist of wetenschapper op zoek naar statistische gegevens over personen uit het biografisch archief, bijvoorbeeld gemiddelde leeftijd, ervaring, herkomst, beroep, m/v of zittingsduur? De redactie van PDC kan deze gegevens onder voorwaarden beschikbaar stellen voor wetenschappelijk onderzoek en journalistieke publicaties. Neem voor meer informatie contact op.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.