Mr.dr. K.J. (Karel) Frederiks

Topambtenaar die tijdens de oorlogsjaren lang in functie bleef. Doorliep een ambtelijke loopbaan die eindigde als secretaris-generaal van Binnenlandse Zaken. Fungeerde in de bezettingstijd als een minister zonder verkeer met koningin en parlement. Bracht toen belangrijke gemeentelijke herindelingen tot stand, zoals de uitbreiding van Rotterdam met randgemeenten. Wilde niets te maken hebben met de NSB, maar stond ook erg kritisch tegenover de illegaliteit en was toegeeflijk bij veel omstreden wensen van de bezetter. Had een grenzeloos optimisme over het verloop van de oorlog, omdat hij meende dat de Duitsers - net als de door hem bewonderde Napoleon - nooit heerschap op zee konden krijgen. De Barneveldjoden die uiteindelijk in Theresienstadt de oorlog overleefden, beschouwden hem als hun redder.

functie(s) in de periode 1931-1944: secretaris-generaal

1. Personal data

Surnames
Karel Johannes (Karel)

Place and date of birth
Middelburg, 10 February 1881

Place and date of death
's-Gravenhage, 18 February 1961

2. Main functions and occupations

-

chef afdeling Binnenlands Bestuur (rang: administrateur), ministerie van Binnenlandse Zaken, from 1 May 1928 until 1 March 1931
-

secretaris-generaal ministerie van Binnenlandse Zaken, from 1 March 1931 until May 1945 (dook in september 1944 onder, in 1945 "gestaakt")
-

waarnemend secretaris-generaal ministerie van Algemene Zaken, from July 1941 until 1 March 1942 (werd vervangen door J.J. Schrieke)
-

waarnemend secretaris-generaal ministerie van Buitenlandse Zaken, from July 1941 until 1943
-

voorzitter College van secretarissen-generaal, from 1 August 1941 until 1943 (na het aftreden van Snouck Hurgronje)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

3. Other positions

-

voorzitter Staatscommissie inzake herziening van de Woningwet, from February 1938 until 26 April 1940
-

beheerder Museum 'Gevangenpoort' te 's-Gravenhage, around 1946

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

4. Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

5. Miscellaneous

algemeen (3/6)

-

De gemeente Breda besloot in 1941 een straat naar Frederiks te noemen. Dit werd dertig jaar later echter ongedaan gemaakt door wijziging in Concordiastraat.
-

Wist in 1942 bij de Duitsers gedaan te krijgen dat 670 Joden lange tijd vrijgesteld bleven van deportatie naar vernietigingskampen. Commissaris-generaal Schmidt stond toe dat deze bevoorrechte Joden in Barneveld in kasteel Schaffelaar en kamp De Biezen mochten verblijven. Ook toen zij in 1943 naar Westerbork waren overgebracht, bleven zij tot september 1944 gevrijwaard van deportatie. Behalve zij die een natuurlijke dood stierven, overleefden allen de oorlog.
-

Werd na de oorlog 'gestaakt' en in 1945 op voordracht van de zuiveringscommissie-Scholten 'ongevraagd' eervol ontslagen, omdat zijn optreden volgens de regering een verslappende invloed had gehad op het verzet tegen de Duitsers

Private life

-

Zijn echtgenote was 16 jaar jonger dan hij
-

Zijn vader was rijksarchitect

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

6. Publications

Publications

-

Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)
-

D. Hillenius, "Mr.dr. K.J. Frederiks (1881-1961)", VNG-Magazine, 51/52 (21 december 2001)
-

Peter Romijn, "Frederiks. Op de bres - een ambtelijke apologie", in: Tiende Jaarboek van het NIOD, 1999
-

Boris de Munnik, "Uitverkoren in uitzondering? Het verhaal van de Joodse 'Barneveldgroep 1942-1945" (1991)

7. Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

8. Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.