Z.M. (koning Willem I) koning Willem Frederik , koning der Nederlanden, groothertog van Luxemburg, prins van Oranje-Nassau

De 'Koning-Koopman'. Eerste Nederlandse koning na het herstel van de zelfstandigheid in 1814. Had ervaring als vorst opgedaan in Fulda. Regeerde als verlichte autoritaire vorst en zette zich in voor ontwikkeling van het economisch leven (kanalen!). Weigerde zich lange tijd neer te leggen bij de afscheiding van België van 1830 en veroorzaakte mede daardoor problemen met de staatsfinanciën. Die financiële politiek was de voornaamste bron van kritiek van de oppositie. Trad in 1840 teleurgesteld af na een beperkte Grondwetsherziening. Verloor de grote lijnen vaak uit het oog, doordat hij zich te veel bezighield met details. Beschouwde ministers als zijn dienaren en stelde in hen vaak weinig vertrouwen.

functie(s) in de periode 1813-1840: staatshoofd

1. Personal data

Changes in name or title

-

Z.H. prins Willem Frederik van Oranje-Nassau, until 16 March 1815
-

Z.M. koning Willem, koning der Nederlanden, groothertog van Luxemburg, prins van Oranje-Nassau (koning Willem I), from 16 March 1815 until 7 October 1840
-

Z.K.H. koning Willem Frederik, graaf van Nassau, from 7 October 1840

Place and date of birth
Wassenaar, 24 August 1772

Place and date of death
Berlijn, 12 December 1843

Place and date of interment
Delft, 2 January 1844

2. Main functions and occupations

-

soeverein vorst der Verenigde Nederlanden, from 2 December 1813 until 16 March 1815 (inhuldiging 30 maart 1814)
-

Gouverneur-Generaal uit naam der geallieerden in de zuidelijke Nederlanden, from 31 July 1814 until 21 September 1815
-

koning der Nederlanden, from 16 March 1815 until 7 October 1840 (inhuldiging 21 september 1815 te Brussel)
-

hertog van Luxemburg, from 17 March 1815 until 9 June 1815
-

groothertog van Luxemburg, from 9 June 1815 until 7 October 1840

Military rank (officer)

-

generaal der Staatse infanterie, from 1790
-

luitenant-veldmaarschalk Oostenrijkse leger, from May 1809

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

3. Other positions

-

Grootmeester Militaire Willemsorde
-

Grootmeester Orde van de Nederlandse Leeuw

Honorary positions (2/15)

-

beschermheer Maatschappij voor Natuur- en Letterkunde 'Diligentia' te 's-Gravenhage
-

beschermheer Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen te Utrecht

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

4. Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

5. Miscellaneous

algemeen (3/66)

-

Stelde in 1837 een commissie in die droogmaking van de Haarlemmermeer moest onderzoeken
-

Voerde in 1838 een Burgerlijk Wetboek, Wetboek van Koophandel en Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering in
-

Stemde in 1840 toe in een Grondwetsherziening. Door deze herziening werd de Grondwet aangepast aan de afscheiding van België. Het aantal Tweede Kamerleden werd bepaald op 58 (waaronder drie uit Limburg). Verder werd o.a. de strafrechtelijke ministeriële verantwoordelijkheid ingevoerd en werden Noord- en Zuid-Holland gesplitst.

Private life

-

Huwde in 1841 met zijn voormalige (katholieke) hofdame Henriëtte d'Oultremont. Eerder had hij in 1840 afgezien van dit huwelijk vanwege bezwaren tegen het huwelijk van een protestantse vorst met een (Belgische) katholieke vrouw.

Anecdotes and citations

-

Zijn detailzucht en werklust blijkt uit het grote aantal stukken dat hij dagelijks afdeed, soms meer dan honderd per dag. Ook op zon- en feestdagen werkte hij door. In 1822 deed hij op eerste kerstdag 212 stukken af.

Pseudonyms and nicknames

-

"De koopman-koning"
-

"de kanalenkoning"
-

"de koperen koning" (spotnaam die de Belgen hem gaven, omdat hij na zijn inhuldiging koperen in plaats van zilveren munten liet rondstrooien)

Titles of nobility (3/5)

-

graaf van Corvey, Weingarten en Dortmund, from 1802 until 1806
-

hertog van Luxemburg, from March 1815 until 21 September 1815
-

hertog van Limburg, from 19 April 1839 until 7 October 1840

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

6. Publications

Publications (6/8)

-

H.Th. Colenbrander, "Willem I. Koning der Nederlanden" (2 dln., Amsterdam 1931-1935)
-

Y. Schmitz, "Willem I. Koning van Noord en Zuid" (Hasselt, 1966)
-

L.J. Plemp van Duiveland, "Willem Frederik, koning der Nederlanden" (Amsterdam, 1949)
-

L.J. Rogier, "De eerste twee koningen uit het huis Oranje", in: L.G.J. Verberne, "Geschiedenis van Nederland in de jaren 1813-1850" (Utrecht/Antwerpen, 1958)
-

J.S. Wijne, "Koning Willem I" (Den Haag, 1964)
-

Jeroen Koch, "Koning Willem I 1772-1843" (2013)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

7. Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

8. Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.