Mr. A.G.A. (Anthon) ridder van Rappard

Na een ambtelijke loopbaan secretaris van de Staatssecretarie en in 1841 directeur van het Kabinet des Konings. Als zodanig was hij zeer invloedrijk en speelde hij regelmatig een belangrijke rol bij het formeren van kabinetten. Vertrouweling van de koningen Willem II en Willem III. Trad vaak bemiddelend op tussen Willem III en diens ministers. In 1854 minister van Hervormde Eredienst en eind 1856 nam hij Binnenlandse Zaken over van Simons. In die functie bracht hij de Lager-onderwijswet in het Staatsblad. Zijn politieke rol was daarna uitgespeeld, maar hij werd wel president-curator van Utrechtse universiteit.

Conservatieven
functie(s) in de periode 1840-1858: minister, directeur Kabinet van de Koning(in)

1. Personal data

Surnames
Anthony Gerhard Alexander (Anthon)

Place and date of birth
Utrecht, 5 October 1799

Place and date of death
Utrecht, 1 April 1869

2. Party/Movement

Party/Movement
conservatief

3. Main functions and occupations

-

griffier der Staatssecretarie, from April 1838 until 1 January 1841 (benoemd bij K.B. van 29 maart 1838)
-

secretaris raad van ministers voor de uitvoering van het tractaat met België en de in de Grondwet te maken wijzigingen, 1839
-

directeur Kabinet des Konings, from 1 January 1841 until 20 January 1854
-

secretaris ministerraad, from January 1841 until 20 January 1854
-

minister voor de Zaken van de Hervormde en andere Erediensten, behalve die der Rooms-Katholieke, from 20 January 1854 until 19 January 1857
-

waarnemend minister van Binnenlandse Zaken, from 11 December 1856 until 19 January 1857 (in verband met ziekte van minister Simons)
-

minister van Binnenlandse Zaken, from 19 January 1857 until 18 March 1858

Formal job title

-

minister van staat, from 12 March 1858 until 1 April 1869

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4. Other positions

-

voorzitter commissie van beheer over nalatenschap koning Willem II, from 1849 until 1 April 1869
-

lid en president College van Curatoren Hogeschool te Utrecht, from 2 January 1859 until 1 April 1869

Honorary positions
honorair lid genootschap "Arti et Amicitiae" te Amsterdam

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5. Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6. Activities

Legislative activities as minister

-

Bracht in 1857 de Wet op het Lager-Onderwijs (Schoolwet-Van Rappard) tot stand. Het lager onderwijs werd neutraal, maar moest wel (net als in de wet van 1806 stond) opvoeden tot christelijke en maatschappelijke deugden. Alleen openbare scholen (en de leermiddelen op die scholen) werden door de overheid gefinancierd. Er kwam een vakkenpakket voor het lager onderwijs: lezen, schrijven, rekenen, vormleer, Nederlandse taal, aardrijkskunde, geschiedenis, kennis der natuur en zingen. De wet regelde tevens het meer uitgebreid lager onderwijs (m.u.l.o.). De eisen aan het geven van onderwijs werden verscherpt.
-

Bracht in 1857 een groot aantal wetten tot vereniging van gemeenten (met name in Noord- en Zuid-Holland, Zeeland en Utrecht) tot stand
-

Bracht in 1857 wetten tot afschaffing van de invoerrechten op vreemde vis, inzake de zeevisserij en op de jacht en visserij tot stand

7. Miscellaneous

algemeen

-

Vertrouweling van koning Willem III
-

Speelde tussen 1848 en 1853 een belangrijke rol bij het aanzoeken van ministers

Private life (3/4)

-

Intermediair tussen kabinet-Thorbecke (waarvan hij 'ambtelijk' secretaris was) en (als directeur van het Kabinet des Konings) de koning
-

Een oudere broer had een betrekking bij het ministerie van Oorlog, en met deze woonde Anthony bijna onafgebroken samen
-

Zijn vader was Koninklijk Pruisisch richter over Zevenaar, Huissen en De Liemers

Non-acceptance of political functions

-

kandidatuur voor Tweede Kamer in Alkmaar en Utrecht (na zijn ministerschap)
-

Commissaris des Konings in Noord-Holland (geweigerd)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8. Publications

Publications

-

J. de Bosch Kemper, "Levensbericht van A.G.A. ridder van Rappard", in: Handelingen van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden (1870)
-

J. de Bosch kemper, "Anthonie Gerard Alexander ridder van Rappard, de ontwerper en verdediger van de schoolwet van 1857, uit zijn dagboek en nagelatene aanteekeningen geschetst" (1870)
-

B.J.L. de Geer, in Utr. Studenten Almanak 1870, 131
-

Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IV, 1114
-

G.J. Hooykaas, "Brieven van A.G.A. van Rappard aan C.J. van Assen, in: BMHG 80 (1966), 195

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

9. Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10. Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.