A.G. (Fred) van der Spek

foto A.G. (Fred) van der Spek
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Foto Nico Naeff / Nationaal Archief

Erudiet, spreekvaardig en principieel PSP-Kamerlid. Was door zijn belezenheid een geducht opponent van diverse ministers van Buitenlandse Zaken (met name van Luns en Van der Klaauw). Fel bestrijder van onder meer de Amerikaanse strijd in Zuid-Oost-Azië, het Portugese kolonialisme, de Indonesische bezetting van Oost-Timor en de NAVO. Zag het Kamerlidmaatschap vooral als een mogelijkheid om buitenparlementaire actie te ondersteunen, maar nam ook veel deel aan Kamerdebatten. Vanaf 1978 fractievoorzitter. Kwam in 1986 in conflict met Andree van Es over de koers van de PSP en richtte een nieuwe partij op, die echter niet wist door te dringen tot de Tweede Kamer. Voor zijn Kamerlidmaatschap werkte hij in het onderwijs als scheikundeleraar.

PSP, Lid-Van der Spek
functie(s) in de periode 1963-1986: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK

Contentssopgave van deze pagina:


1.

Personal data

Surnames
Alfred Gustaaf (Fred)

Place and date of birth
's-Gravenhage, 13 December 1923

Place and date of death
Amsterdam, 23 November 2017

2.

Party/Movement

Party/Parties
  • Socialistische Unie, from 1950 until March 1953
  • PSP (Pacifistisch-Socialistische Partij), from 1957 until 14 December 1985
  • PvSO (Partij voor Socialisme en Ontwapening), from 18 January 1986 until 3 June 1986
  • PSP'92 (Pacifistisch-Socialistische Partij 1992), from 5 October 1992 (heropgerichte PSP)

National political party
fractie-Van der Spek (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 12 January 1986 until 3 June 1986

3.

Main functions and occupations

  • leraar natuur- en scheikunde, School voor v.h.m.o. (voortgezet hoger en middelbaar onderwijs) te Brielle, from 1949
  • leraar natuur- en scheikunde, School voor v.h.m.o. (voortgezet hoger en middelbaar onderwijs) te 's-Gravenhage (een half jaar)
  • leraar natuur- en scheikunde, "Baarnsch Lyceum" te Baarn, from 1953 until 1967
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 5 June 1963 until 21 February 1967
  • fractievoorzitter PSP Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 1 October 1963 until 21 February 1967
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 23 February 1967 until 8 June 1977
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 16 January 1978 until 3 June 1986
  • fractievoorzitter PSP Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 16 January 1978 until 14 December 1985 (1978-1981 eenmansfractie)
  • fractievoorzitter fractie-Van der Spek, Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 12 January 1986 until 3 June 1986 (eenmansfractie)

4.

Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Other positions

  • voorzitter Nederlands Komitee Mensenrechten Turkije, around November 1983 (nog in 1985)
  • lid algemeen bestuur DAFN (Defence and Aid Fund, Nederland)

Derived functions
ondervoorzitter bijzondere commissie voor het wetsvoorstel bepalingen inzake misleidende reclame (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 13 April 1978 until September 1979

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activities

as Member of the Parliament (3/17)
  • Interpelleerde op 11 mei 1983 de ministers Van Aardenne en Van den Broek over de levering door Hollandse Signaal Almelo van militair materieel aan Chili
  • Interpelleerde op 3 november 1983 minister Van Aardenne over de Nederlandse bijdrage aan de bouw van de Snelle Kweekreactor (SNR 300) in Kalkar
  • Interpelleerde op 12 december 1985 minister Van Aardenne over afspraken over aardgasexport en -prijsstelling

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Miscellaneous

algemeen (3/5)
  • Wenste zich in 1967 als enige van zijn fractie niet aan te sluiten bij de gelukwensen van de Tweede Kamer bij de geboorte van prins Willem-Alexander. Hij weigerde dit - hoewel hij zich als persoon over het geluk van de jonge moeder verheugde - vanwege de staatkundige betekenis van die gelukwens.
  • Hij kondigde op het partijcongres van 14 december 1985 aan al zijn werkzaamheden voor de PSP met onmiddellijke ingang te zullen staken. Dit in verband met de verkiezing van mevrouw Van Es tot lijsttrekker van de PSP voor de Tweede Kamerverkiezingen 1986.
  • Legde op 21 januari 1986 een verklaring af in de Tweede Kamer. Daarin deelde hij mee ondanks zijn breuk met de PSP zijn Kamerzetel niet te zullen opgeven, maar als onafhankelijke verder te gaan. Hij stelde dat niet hij, maar de partij was veranderd, met name ten aanzien van de door de PSP te volgen strategie.

Private life
  • Tussen hem en zijn zussen (een tweeling) zat ruim achttien jaar
  • Weigerde in 1943 de loyaliteitsverklaring te tekenen en dook onder
  • Volgde in april 1943 het Duitse bevel op zich te melden voor de Arbeitseinsatz en werkte bij de firma Hanomag. Na overplaatsing, verblijf in een ziekenhuis en naar erholungsurlaub, dook hij weer onder in Den Haag.

Campaign trail
  • Werd in 1963 gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publications

Publications
  • Hans Verstraaten, "Fred van der Spek, De laatste socialist", Haagse Post, 15 september 1984
  • "Onstuimig maar geduldig. Interviews en biografische schetsen uit de geschiedenis van de PSP" (1987)
  • F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
  • H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
  • Rudi Boon, "De verwachtingswaarde van Fred van der Spek (1923-2017)", in: Jaarboek parlementaire geschiedenis 2018, 107-110

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.