Mr. J.E.W. (Jan) Duijs

SDAP-Tweede Kamerlid uit Zaandam. Fel en venijnig debater, die vooral goed thuis was op het gebied van de sociale wetgeving, omdat hij daarvan tijdens zijn werk als bibliothecaris van de Rijksverzekeringsbank studie had gemaakt. Kwam in de Kamer vaak in botsing met de voorzitter. Hield in 1913 de langste parlementaire redevoering aller tijden om afhandeling van de Tariefwet te voorkomen en leidde in 1920 de obstructie tegen de Anti-revolutiewet. Zorgde er in 1913 voor dat al direct 'staatspensioentjes' werden uitgekeerd aan 70-plussers. Brak later met de SDAP en kwam in ultrarechts vaarwater.

SDAP, Duijs (ex-SDAP)
functie(s) in de periode 1909-1937: lid Tweede Kamer

1. Personal data

Surnames
Jan Eliza Wilhelm (Jan)

Changes in name or title

-

J.E.W. Duijs, until 16 December 1926 (tot hij in 1926 in de rechten afstudeerde)
-

Mr. J.E.W. Duijs, from 16 December 1926 until 8 June 1937

Place and date of birth
Nijmegen, 21 February 1877

Place and date of death
Amsterdam, 16 September 1941

2. Party/Movement

Party/Parties

-

SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), from 1902 until December 1935
-

Nederlandsche Volkspartij, around 1937 (medeoprichter)
-

NSB (Nationaal-Socialistische Beweging), from August 1938

National political party
fractie-Duijs (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 29 November 1935 until 8 June 1937

3. Main functions and occupations

-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 21 September 1909 until 8 June 1937 (in 1909-1918 voor het kiesdistrict Zaandam)
-

advocaat en procureur te 's-Gravenhage, from 1927
-

lid gemeenteraad van 's-Gravenhage, from 6 September 1927 until 1 September 1931
-

hoofddirecteur "Lochemsche Courant", from 1940 until 16 September 1941
-

vrederechter, arrondissement Arnhem, from August 1941 until 16 September 1941 (functie nooit uitgeoefend)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4. Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5. Other positions

-

secretaris Bond van Arbeiderswoningbouw-verenigingen, around 1925
-

redacteur ontwikkelingsblad "Beschaving en Wetenschap", from 1928 until 1931

Derived functions
lid vaste commissie voor Privaat- en Strafrecht (Tweede Kamer der Staten-Generaal)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6. Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7. Activities

as Member of the Parliament (3/9)

-

Interpelleerde in 1923 minister Aalberse over de invoering van de ziekteverzekering
-

Verdedigde in 1923 met succes het door Sannes ingediende initiatiefwetsvoorstel tot wijziging van de Invaliditeitswet. Sannes was hier zelf vanwege ziekte niet toe in staat.
-

Diende in 1929 met zeven fractiegenoten een initiatiefwetsvoorstel in om in de Zuiderzeesteunwet een tegemoetkoming wegens waardevermindering op te nemen. Het voorstel werd door de Tweede Kamer verworpen.

Dissenting voting behaviour (0/4)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8. Miscellaneous

algemeen (3/5)

-

Bracht in juni 1933 tegen de wens van het partijbestuur een brochure ('Ter oriëntering') uit waarin hij zich keerde tegen het revolutionaire en anti-militaristische karakter van de SDAP.
-

Besteedde in 1934 bij de behandeling van de begroting van Justitie alleen aandacht aan straatterreur van OSP, communisten en zelfs sociaaldemocraten, maar niet aan die van fascisten. Onder andere daaruit bleek een toegenomen begrip voor de NSB.
-

In oktober 1933 werd een commissie ingesteld o.l.v. prof. W.A. Bonger die onderzoek deed naar het optreden van Duijs. In mei 1934 werd een (niet gepubliceerd) rapport uitgebracht. Bespreking werd nadien vertraagd door afwezigheid van Duijs. Hij werd op 16 november 1935 uit de fractie van de SDAP gezet en in december 1935 geroyeerd als lid van de SDAP.

Anecdotes and citations

-

Zou met Sinterklaas eens de chocoladeletters GVD aan ARP'er Duymaer van Twist hebben laten bezorgen. Toen die daarover verontwaardigd was, zei Duys dat hij met GVD 'Groeten van Duys' had bedoeld.

Campaign trail

-

Versloeg in 1909 in het district Zaandam na herstemming H.J.C. van Tienen (lib.)
-

Versloeg in 1913 na herstemming J. Limburg (vdb)
-

Versloeg in 1917 L.L.H. de Visser (sdp)

Pseudonyms and nicknames
"Jan Erwtenwater" (bijnaam)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9. Publications

Publications

-

W.H. Vliegen, "Die onze kracht ontwaken deed", deel II, 365-369
-

A.A. de Jonge, "Duijs, Jan Eliza Wilhelm (1877-1941)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 123
-

R. Hartmans, "Duijs, Jan Eliza Wilhelm", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, 65
-

Onze Afgevaardigden, 1909 en 1913

Biografisch Woordenboek(en)

-

biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
-

biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

archivalia
documentatiedossier-Duijs, RIOD

10. Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11. Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.