J.H. Donner

Typische 'kleine luyden'-predikant, die in 1897 na afloop van de troonrede spontaan (als eerste) het 'Leve de Koningin' aanhief. Mocht dat als nestor van de Tweede Kamer ook de jaren daarna doen. Afkomstig uit Gelderland, maar woonachtig in Leiden en daar ook gemeenteraadslid. Twintig jaar afgevaardigde voor het district Leiden. Koos in 1894 de zijde van Kuyper bij de strijd over de kiesrechtuitbreiding. Gemoedelijke en vriendelijke man, in wiens spreken de dominee was te herkennen.

Antirevolutionairen, ARP
functie(s) in de periode 1880-1901: lid Tweede Kamer

1. Personal data

Surnames
Johannes Hendricus

Place and date of birth
Arnhem, 18 October 1824

Place and date of death
Leiden, 31 August 1903

Place and date of burial
Rijnsburg, 4 September 1903

2. Party/Movement

Party/Movement
Takkiaan, 1894

Party/Parties
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

3. Main functions and occupations

-

predikant Christelijk-Gereformeerde Gemeente te Ommeren, from 1848 until August 1851
-

predikant Christelijk-Gereformeerde Gemeente te Leiden, from 27 August 1851 until 10 September 1877
-

directeur school voor buitenlandse zending van de Christelijk-Gereformeerde Kerk, from September 1877 until 1890
-

lid gemeenteraad van Leiden, from 2 September 1879 until 9 December 1886
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 February 1880 until 11 October 1884 (voor het kiesdistrict Leiden)
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 November 1884 until 18 May 1886 (voor het kiesdistrict Leiden)
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 19 September 1887 until 27 March 1888 (voor het kiesdistrict Leiden)
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 1 May 1888 until 20 March 1894 (voor het kiesdistrict Katwijk)
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 19 June 1894 until 17 September 1901 (voor het kiesdistrict Katwijk)

4. Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5. Other positions

-

redacteur "de Wekstem"
-

lid deputaten voor de correspondentie met de hoge overheid van de Gereformeerde Kerken, around 1901

Derived functions (2/3)

-

lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from September 1897 until March 1898
-

lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from November 1900 until February 1901

Honorary positions
erelid Christelijke Jongelingenvereeniging "Obadja", from 1876

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6. Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7. Activities

as Member of the Parliament

-

Sprak in de Tweede Kamer onder meer over onderwijs, financiën, koloniale zaken en binnenlandse zaken
-

Diende in 1892 een initiatiefwetsvoorstel in over het niet op zondag laten oefenen van de schutterijen. Het voorstel werd in 1893 ingetrokken na aanneming van een amendement-Kielstra.
-

Interpelleerde in 1898 minister Goeman Borgesius over het houden van een bede-dag op 31 augustus 1898 (t.g.v. meerderjarig worden van de koningin)

Dissenting voting behaviour (0/1)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8. Miscellaneous

algemeen

-

Oudste lid in jaren in de Tweede Kamer in de jaren 1896-1898. Leidde in die hoedanigheid in die jaren de eerste vergadering na de opening van een nieuwe zittingsperiode.
-

Werd in september 1897 als tweede op de voordracht voor het Tweede Kamervoorzitterschap gezet
-

Werd in september 1898 bij het opmaken voor de voordracht van de tweede kandidaat voor het Voorzitterschap van de Tweede Kamer met 1 stem verschil verslagen door J.D. Veegens

Private life

-

Als predikant van de afgescheidenen predikte hij op zolders en in schuren

Anecdotes and citations

-

Nadat koningin-regentes Emma in 1897 de Troonrede had uitgesproken en samen met de 17-jarige (minderjarige) koningin Wilhelmina, die voor het eerst aanwezig was, de Ridderzaal verliet, was de 74-jarige Donner zo geëmotioneerd, dat hij spontaan uitriep "Leve de Koninginnen!. Daarna mocht hij (tot 1901) ieder jaar die hulde op Prinsjesdag aanheffen.

Campaign trail (3/9)

-

Versloeg in 1891 na herstemming A. Op de Laak (rk)
-

Werd in 1894 verslagen door O.J.H. graaf van Limburg Stirum (anti-takkiaan). Versloeg bij een naverkiezing na herstemming F.J.M.A. Reekers (rk).
-

Versloeg in 1897 na herstemming jhr. J.W.J.C.M. van Nispen tot Sevenaer (rk)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9. Publications

Publications

-

Castoretpollux, "In de Tweede Kamer. Portretten" (1881)
-

Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel I, 738
-

T.M. Schelhaas e.a. (red.), "De afgescheidenen van 1834 en hun nageslacht" (Kampen, 1984)
-

Onze Afgevaardigden, 1897

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

10. Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11. Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.