J.J.A. (Jan) Berger

PvdA- en DS'70-bestuurder en politicus, 'politiek dier' bij uitstek. Was afkomstig uit de kring van het NVV. In de jaren vijftig en zestig een deskundig PvdA-Tweede Kamerlid op het gebied van de sociale wetgeving, die een belangrijk aandeel had in de totstandkoming van de naoorlogse sociale wetgeving. In 1965 burgemeester van Groningen, maar in 1971 afgetreden om Tweede Kamerkandidaat van DS'70 te worden. Werd, nadat Drees jr. minister was geworden, fractievoorzitter. Was in 1972 niet bij machte om een kabinetscrisis, die werd toegeschreven aan de opstelling van de DS'70-ministers, te voorkomen. Verliet in 1975 de politiek na een conflict met Drees jr. over de koers van de partij. Goed, humoristisch spreker, die zich vaak van anekdotes bediende. Charmant in de omgang, maar ook krachtig als bestuurder.

PvdA, DS'70
functie(s) in de periode 1952-1975: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

1. Personal data

Surnames
Jan Johannis Adriaan (Jan)

Place and date of birth
Middelburg, 18 September 1918

Place and date of death
's-Gravenhage, 6 September 1978

2. Party/Movement

Party/Parties

-

SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), until 9 February 1946
-

PvdA (Partij van de Arbeid), from 9 February 1946 until 15 February 1971
-

DS'70 (Democratisch-Socialisten 1970), from 15 February 1971 until 1975 (bedankte als lid, omdat hij het niet eens was met de koers van fractieleider W. Drees)

3. Main functions and occupations

-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 15 July 1952 until 21 September 1954
-

directeur GAK (Gemeentelijk Administratiekantoor) te Amsterdam, from 1 September 1954 until March 1959 (administratie sociale verzekering voor industrie-arbeiders)
-

lid gemeenteraad van Heiloo, from 4 September 1958 until 1 September 1961
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 March 1959 until 10 May 1965
-

voorzitter SVB (Sociale Verzekeringsbank), from 8 September 1961 until 1 June 1965
-

lid Provinciale Staten van Groningen, from 6 June 1962 until 1 June 1965
-

burgemeester van Groningen, from 1 June 1965 until 16 April 1971
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 11 May 1971 until 1 April 1975
-

fractievoorzitter DS'70 Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 7 July 1971 until 14 May 1973

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4. Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5. Other positions

-

lid bijzondere adviesgroep knelpunten bij de medische opleiding, from November 1968
-

voorzitter Emigratieraad, from 1 January 1971

Derived functions

-

ondervoorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Ziekenfondswet (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 4 October 1962 until June 1964
-

voorzitter bijzondere commissie over de Herziening van het indexeringsmechanisme van het minimumloon (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 29 October 1974 until 1 April 1975

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6. Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7. Activities

as Member of the Parliament

-

Was specialist sociale zekerheid van de PvdA-Tweede Kamerfractie
-

Speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming van enkele socialeverzekeringswetten en was onder meer PvdA-woordvoerder bij de behandeling van de Kinderbijslagwetten en van de ontwerp-Ziekenfondswet
-

Was in 1974 met Drees jr. mede-initiatiefnemer bij een initiatiefvoorstel tot wijziging van de Aanwijzingswet PTT (leningsbevoegdheid van de PTT). Dit voorstel werd in 1974 door de Tweede Kamer verworpen.

8. Miscellaneous

algemeen

-

Was in 1962 één van de kandidaten voor het fractievoorzitterschap van de PvdA
-

Trad in 1971 af als burgemeester van Groningen vanwege zijn overstap van de PvdA naar DS'70
-

Was tijdens de formatie van 1971 lid van een werkgroep van Kamerleden uit KVP, ARP, CHU, VVD en DS'70 die onder leiding van Nelissen de financiële paragraaf van het regeerakkoord voorbereidde

Private life

-

Was gehuwd met een lerares Frans
-

Zijn vader, J.A. Berger, was raadslid voor de SDAP in Vlissingen (1927-1931)
-

Zijn vader hertrouwde kort na het overlijden van diens echtgenote

Anecdotes and citations

-

Was op de avond van het ontstaan van de kabinetscrisis in juli 1972 onvindbaar voor zijn partijgenoten. Volgens ingewijden uit die tijd verbleef Berger bij een vriendin in Den Haag, van wie niemand het adres wist.

Non-acceptance of political functions

-

burgemeester van Rotterdam, 1965 (bedankt)

9. Publications

Publications
Martin Timmermans, "Berger, Jan Johannis Adriaan (1918-1978)", in Biografisch Woordenboek van Nederland, deel VI (digitale versie)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10. Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11. Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.