Gaan GroenLinks en de PvdA samen in een nieuwe partij? - Hoofdinhoud

Met dank overgenomen van Partij van de Arbeid (PvdA) i, GroenLinks i, gepubliceerd op donderdag 13 maart 2025.

Tijdens het congres op 21 juni leggen GroenLinks en de PvdA hun leden de vraag voor: moeten GroenLinks en de PvdA samengaan in een nieuwe politieke partij?

Als er vóór het voorstel wordt gestemd, betekent dit dat we gaan toewerken naar de oprichting van een nieuwe partij halverwege 2026.

Waarom gaan we nu hierover stemmen?

Ons land is toe aan een andere, eerlijke koers. Internationaal neemt de instabiliteit toe en ook Nederland verandert in rap tempo. Dit radicaal-rechtse kabinet rommelt voort en kan elk moment omvallen. In ons eentje kunnen we het tij niet keren. Maar met elkaar zijn we in staat om bergen te verzetten.

Binnen de partijen zien we veel steun voor een nieuwe gezamenlijke partij. In bijna 90% van de gemeenten doen we samen mee aan de volgende verkiezingen. En in het Europees Parlement, de Eerste en Tweede Kamer vormen we al langer één team. Door nu duidelijkheid te creëren over onze gezamenlijke toekomst kunnen we ons volle bak gaan richten op waar we het allemaal voor doen: de wereld veranderen.

Samen bouwen aan een nieuwe beweging

Ondertussen werken de wetenschappelijke bureaus samen met mensen binnen en buiten de partijen, non-profits, en experts uit de publieke sector aan de inhoud van onze nieuwe beweging. Op het congres gaan we ook hierover in gesprek.

Dit is een belangrijk besluit voor onze verenigingen. Daarom organiseren we de komende tijd extra ledengesprekken om het hierover te hebben. Ook benutten we de landelijke Samen Vooruit-bijeenkomsten die al gepland waren om met elkaar van gedachten te wisselen. Op de sterke sociaal-democratische, groene en progressieve fundamenten van de PvdA en GroenLinks bouwen we samen aan een nieuwe partij. Daar hebben we iedereen voor nodig. Dus als je je thuisvoelt bij de waarden van onze partijen en graag in actie wil komen, dan is dit het moment om mee te praten.

Veel gestelde vragen

We kunnen ons voorstellen dat je nog meer vragen hebt. Daarom hebben we alles hieronder voor je op een rijtje gezet. Staat jouw vraag er niet tussen, neem dan contact op met [email protected].

-

Welk besluit nemen de leden van GroenLinks en de PvdA op het congres?

Leden van de PvdA en GroenLinks bepalen op 21 juni of de PvdA en GroenLinks moeten opgaan in één nieuwe politieke partij. Als er vóór gestemd wordt, dan beginnen de partijen met het oprichten van een nieuwe gezamenlijke partij. We gaan dan aan de slag met alle voorbereidingen. Bijvoorbeeld over hoe de partij gaat heten, de statuten, en de organisatiestructuur. Dit wordt door de partijbesturen voorbereid in een concreet voorstel. In 2026 leggen we dit voor aan de leden van beide partijen. Pas als het voorstel is aangenomen, is er een nieuwe gezamenlijke partij. Tot dat moment blijven GroenLinks en de PvdA zelfstandig bestaan.

-

Wanneer kunnen de leden hierover beslissen?

Tijdens het congres van 21 juni 2025. De partijbesturen leggen via een motie de vraag voor aan de leden. Hierover kan vervolgens gestemd worden. In aanloop naar het congres ontvangen alle stemgerechtigde leden hierover een mail met verdere instructies. Op het congres is er ruimte om met elkaar in gesprek gaan. Daarna gaan we stemmen. Als je er niet fysiek bij bent, kun je online je stem uitbrengen.

-

Wat gebeurt er als er tegen wordt gestemd?

Als er tegen gestemd wordt, blijven we op de huidige manier samenwerken.

-

Wanneer wordt de nieuwe partij opgericht?

Als de leden vóór stemmen, dan beginnen we met de oprichting van een nieuwe partij. Halverwege 2026 richten we die officieel op met een oprichtingscongres. Tot dat moment blijven de beide partijen zelfstandig bestaan.

-

Hoe ziet de nieuwe partij eruit en hoe gaat die heten?

Bij de oprichting van een nieuwe partij komt veel kijken. Bijvoorbeeld beslissen wat de naam en het logo worden. Maar ook het bouwen van een effectieve organisatie, het schrijven van statuten, en het inrichten van de verenigingsstructuur. Zoiets kost tijd en daarmee gaan we aan de slag zodra het besluit genomen is. Alle leden en belangstellenden kunnen het komende jaar hun mening hierover geven. Zo bouwen we samen aan een brede volkspartij waarbij iedereen zich welkom weet. Kijk bij Samen Vooruit op welke manier je nu al kan meedoen, en welke activiteiten we organiseren.

-

Wat is de inhoudelijke koers van de nieuwe partij?

GroenLinks en de PvdA hebben de afgelopen jaren verschillende verkiezingsprogramma’s geschreven waarin we onze sociale en groene idealen gezamenlijk hebben geformuleerd. We zien de samenwerking als een kans om onze waarden en politiek verhaal opnieuw neer te zetten. Voortbouwend op de sterke sociaal-democratische, groene en progressieve fundamenten van de PvdA en GroenLinks.

De komende tijd gaan we daar samen mee verder. Ondertussen werken we al met onze wetenschappelijke bureaus en vele mensen binnen en buiten onze partijen verder aan de inhoud. Op het congres gaan we daarover met elkaar in gesprek.

-

Waarom een nieuwe partij en geen politieke alliantie of federatie?

De PvdA en GroenLinks hebben de afgelopen jaren grote stappen gezet in de samenwerking. In de Tweede Kamer, Eerste Kamer, een aantal provincies en vele gemeenten zijn de partijen politiek al volledig samengesmolten. Dat betekent dat er gezamenlijke fracties zijn die werken met één politiek programma. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 zal dit in bijna 90% van de gemeenten ook het geval zijn.

De verenigingen van GroenLinks en de PvdA zijn echter nog helemaal los van elkaar. Dat past niet goed meer bij de intensieve politieke samenwerking die we inmiddels hebben. Door onze krachten volledig te bundelen, en dus samen een nieuwe partij te starten, zijn we nog beter in staat om onze idealen dichterbij te brengen.

-

We zouden toch eigenlijk pas in 2026 een keuze maken?

Dat klopt. Met dit besluit bepalen we een jaar eerder hoe we als partijen samen verder willen. De afgelopen tijd zijn we namelijk steeds intensiever gaan samenwerken. Bijna 90% van de lokale afdelingen heeft besloten om samen te gaan tijdens de volgende gemeenteraadsverkiezingen. En ons land is toe aan een andere, eerlijke koers. De internationale instabiliteit neemt toe en ook Nederland verandert in rap tempo. Dit radicaal-rechtse kabinet rommelt voort en kan elk moment omvallen. Door nu duidelijkheid te creëren over onze gezamenlijke toekomst kunnen we ons volle bak gaan richten op waar we het allemaal voor doen: de wereld veranderen.

-

Wat gebeurt er als het kabinet valt vóór 21 juni?

Mocht dat gebeuren, dan vragen we gelijk in een online referendum aan de leden of GroenLinks en de PvdA samen moeten opgaan in één nieuwe politieke partij.

-

Kan ik in gesprek met jullie voordat we dit besluit nemen?

Jazeker. Door heel het land organiseren we gesprekken. Alle leden en belangstellenden kunnen bijdragen aan de nieuwe beweging en hun mening hierover geven. Check deze pagina om te zien wanneer we in de buurt zijn en hoe je mee kan doen. Ook op het congres zullen we uitgebreid met elkaar in gesprek gaan.

-

Wanneer heb ik als lid stemrecht?

Leden van GroenLinks zijn stemgerechtigd als ze minimaal drie maanden lid zijn van de partij en hun contributie hebben betaald. Leden van de PvdA moeten ten minste een maand lid zijn én een keer contributie betaald hebben. Als je korter geleden lid bent geworden, kun je helaas niet meedoen aan de stemming.

-

Kunnen andere partijen zich aansluiten bij de nieuwe partij?

Ja. We denken dat links-progressieve partijen zoveel mogelijk de krachten moeten bundelen. We moedigen iedereen aan die staat voor groene en sociaaldemocratische waarden om zich bij ons aan te sluiten.

-

Wat betekent dit voor lokale afdelingen en de gemeenteraadsverkiezingen?

Tot het oprichtingscongres verandert er niks voor lokale afdelingen. Na het oprichten van de nieuwe partij zullen onze verenigingen ook lokaal opereren als één nieuwe partij. Dat betekent dat de lokale afdelingen van beide partijen zullen samengaan. Vanuit de landelijke partijorganisaties zal dit proces worden ondersteund.

In de gemeenten waarin GroenLinks en de PvdA in 2026 als losse partijen meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen, kunnen twee aparte fracties blijven tot 2030.

-

Wat betekent dit voor de provincies en gewesten?

De volgende verkiezingen van de provinciale staten zijn pas na het oprichtingscongres. Dat betekent dat de nieuwe partij tegen die tijd is opgericht en GroenLinks en de PvdA niet meer als zodanig bestaan. In alle provincies wordt er dan dus gezamenlijk deelgenomen als de nieuwe partij.

-

Wat betekent dit voor jullie samenwerking in het Europees Parlement?

Als we één partij worden in 2026 dan heeft dit ook impact op de vorm van de samenwerking in Europa. De partijbesturen zijn dit in kaart aan het brengen en gaan hierover ook met de leden in gesprek. De inzet is in ieder geval erop gericht om in beide politieke families actief te blijven. Als er een keuze moet worden gemaakt tussen de twee partijfamilies, dan is het aan de leden om hier gezamenlijk een keuze over te maken.

Denk mee over onze toekomst

De komende tijd praten we verder over hoe een nieuwe beweging eruit kan zien. Wat zijn de waarden die ons binden? En hoe zorgen we ervoor dat iedereen zich thuisvoelt bij een nieuwe partij? Dat doen we met iedereen die ons een warm hart toedraagt. Dus of je nu lid bent van onze partijen of (nog) niet, we nodigen je van harte uit om mee te bouwen aan onze beweging. Samen vooruit!

Ik wil meedoen