Mr. J. Loudon

foto Mr. J. Loudon
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: RKD

Koloniaal bestuurder en minister in de negentiende eeuw. Leerling van Thorbecke. In Nederlands-Indië korte tijd advocaat en daarna ambtenaar. Vanaf 1858 terug in Nederland en daarna enige tijd fungerend secretaris-generaal van Koloniën. Was als minister voorstander van hervormingen in Nederlands-Indië. Het fusiekabinet waarvan hij mede leiding gaf, kwam al na een jaar ten val. Was daarna tien jaar Commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Keerde zich als Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië tegen verzwakking van zijn positie. Zijn streven piraterij vanaf Sumatra de kop in te drukken, leidde mede tot de langdurige Atjeh-oorlog. Nam vanwege zijn moeizame verhouding met de minister van Koloniën na drie jaar ontslag.

Liberalen
functie(s) in de periode 1861-1875: minister, Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, Commissaris van de Koning(in)

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
James

geboorteplaats en -datum
's-Gravenhage, 8 juni 1824

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 31 mei 1900

2.

Partij/stroming

stroming(en)
liberaal (maar conservatiever op koloniaal gebied)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (7/11)

  • referendaris Algemeene Secretarie van het Gouvernement te Buitenzorg (Ned.-Indië), van 22 december 1854 tot 3 februari 1857
  • verlof in Nederland, vanaf 1857
  • ambtenaar ministerie van Koloniën, van 13 mei 1858 tot 28 mei 1859
  • fungerend secretaris-generaal ministerie van Koloniën, van 28 mei 1859 tot 14 maart 1861
  • minister van Koloniën, van 14 maart 1861 tot 31 januari 1862 (benoemd bij K.B. van 12 maart 1861)
  • Commissaris des Konings in Zuid-Holland, van 1 maart 1862 tot 1 november 1871 (benoemd bij K.B. van 11 februari 1862)
  • Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, van 1 januari 1872 tot 26 maart 1875 (benoemd bij K.B. van 4 mei 1871, ontslag bij K.B. van 17 december 1874)

(in)formateurschap(pen)
  • kabinetsformateur (samen met J.P.P. baron van Zuylen van Nijevelt), van 12 maart 1861 tot 14 maart 1861

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties

comités van aanbeveling, erefuncties etc. (2/3)
  • erelid Koninklijke Natuurkundige Vereeniging in Nederlandsch-Indië, vanaf 18 mei 1872
  • erelid Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, omstreeks 1882

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Benoemde in 1861 de liberaal L.A.J.W. baron Sloet van de Beele tot Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië
  • Diende in 1861 een wetsvoorstel in over opheffing van de slavernij in de West-Indische koloniën. Het wetsvoorstel werd door zijn opvolger overgenomen en in 1862 in het Staatsblad gebracht.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Tijdens zijn bewind als Gouverneur-Generaal brak de Atjeh-oorlog uit (1873). Zij prestige had te lijden van het slechte verloop van de expedities.
  • Had, mede door kritiek op zijn beleid, een moeizame relatie met minister Fransen van de Putte (1872-1874).
  • Trad af als Gouverneur-Generaal na een conflict met minister Van Goltstein over de regeling van het grondbezit in Nederlands-Indië

uit de privésfeer (3/4)
  • Was bevriend met Thorbecke
  • Zijn vader was resident te Banjoewangi en Semarang en suiker- en indigofabrikant op Java
  • Zijn schoonvader was een oom van jhr. V.E.L. de Stuers, Tweede Kamerlid

niet-aanvaarde politieke functies
  • kabinetsformateur, januari 1862 (na val kabinet-Van Zuylen van Nijevelt/Van Heemstra)
  • minister van Koloniën, januari 1862

predicaten/adellijke titels
  • jonkheer, 18 februari 1884

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • H. Boels, J. de Jong en C.A. Tamse, "Eer en fortuin. Leven in Nederland en Indië 1824-1900" (Autobiografie van James Loudon) (Amsterdam, 2003)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel III, 790
  • M.A. van Rhede van der Kloot, "Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch-Indië 1610-1888"
  • P. van 't Veer, "De Atjeh-oorlog" (1969)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.